रक्त संक्रमणामुळे हवाई दलाच्या निवृत्त जवानाला HIVची लागण; सुप्रीम कोर्टाने हवाई दल-लष्कराला दिले दीड कोटींच्या भरपाईचे आदेश|Retired Air Force personnel infected with HIV due to blood transfusion; The Supreme Court ordered the Air Force-Army to pay one Crore

रक्त संक्रमणामुळे हवाई दलाच्या निवृत्त जवानाला HIVची लागण; सुप्रीम कोर्टाने हवाई दल-लष्कराला दिले दीड कोटींच्या भरपाईचे आदेश

वृत्तसंस्था

नवी दिल्ली : सर्वोच्च न्यायालयाने भारतीय लष्कर आणि भारतीय हवाई दलाला निवृत्त हवाई दलाच्या सैनिकाला 1 कोटी 54 लाख 73 हजार रुपयांची भरपाई देण्याचे निर्देश दिले आहेत.Retired Air Force personnel infected with HIV due to blood transfusion; The Supreme Court ordered the Air Force-Army to pay one Crore

वास्तविक, निवृत्त सैनिकाने न्यायालयात याचिका दाखल केली होती. ज्यात त्यांनी सांगितले की, मी ड्यूटीवर असताना आजारी पडलो. यादरम्यान मला रक्त चढवण्यात आले, त्यामुळे मला एचआयव्हीची लागण झाली.

सुप्रीम कोर्टात पहिल्यांदाच मूकबधिर वकिलाने लढवला खटला; दुभाषाने कोर्टाला सांगितले संवाद; सरन्यायाधीशांनी घेतली व्हर्चुअल सुनावणी

न्यायालयाने उपचारात निष्काळजीपणा मान्य केला

न्यायालयाने म्हटले की, या प्रकरणात सैनिकाच्या उपचारात निष्काळजीपणा समोर आला आहे. यासाठी भारतीय लष्कर आणि वायुसेना दोन्ही जबाबदार आहेत. अशा परिस्थितीत त्यांनी याचिकाकर्त्याला 1 कोटी 54 लाख 73 हजार रुपये 6 आठवड्यांच्या आत द्यावेत. या प्रकरणात भारतीय हवाई दलाला लष्कराकडून अर्धी रक्कम घेण्याचा अधिकार आहे.

याचिकेत निवृत्त सैनिकाने 2002 मध्ये पाकिस्तानविरुद्धच्या ऑपरेशन पराक्रमचा भाग असल्याचे म्हटले आहे. ड्यूटीवर असताना तो आजारी पडला. त्यांना जम्मू-काश्मीरमधील लष्कराच्या रुग्णालयात दाखल करण्यात आले. जिथे त्यांना एक युनिट रक्त चढवण्यात आले होते.

12 वर्षांनंतर एचआयव्ही संसर्गाचे निदान

2014 आणि 2015 मध्ये वैद्यकीय मंडळांची तपासणी करण्यात आली, ज्यामध्ये त्यांना एचआयव्ही बाधित असल्याचे उघड झाले. त्यावर 31 मे 2016 रोजी त्यांना सेवेतून मुक्त करण्यात आले. त्यानंतर जवानाने 2017 मध्ये एनसीडीआरसीकडे 95 कोटी रुपयांच्या नुकसानभरपाईची मागणी केली, परंतु त्यांची याचिका फेटाळण्यात आली. कारण इतका वेळ निघून गेल्यावर 2002 मध्ये आर्मी हॉस्पिटलमध्ये रक्त चढवल्यामुळे त्यांना एचआयव्हीची लागण झाल्याचे सिद्ध करता आले नाही.

त्यानंतर त्यांनी 2022 मध्ये सर्वोच्च न्यायालयात धाव घेतली. या खटल्यातील दोन्ही पक्षांचा युक्तिवाद ऐकल्यानंतर न्यायालयाने भारतीय हवाई दल आणि लष्कराने त्यांच्या उपचारात निष्काळजीपणा केल्याचे मान्य केले. त्यामुळे दोघांनाही निवृत्त शिपायाला नुकसान भरपाई देण्याचे आदेश दिले.

न्यायालयाने म्हटले की, लोक उत्साहाने आणि देशभक्तीच्या भावनेने सशस्त्र दलात सामील होतात. देशाच्या रक्षणासाठी प्राण पणाला लावायला तयार आहेत. अशा स्थितीत त्यांना सन्मानपूर्वक वागणूक मिळावी अशी अपेक्षा आहे. या प्रकरणात सैनिकाला आदराने वागवले गेले नाही.