El Nino : हवामान खात्याकडून खुशखबर, मान्सून जोरदार बरसणार; अल निनोची शक्यता नाही

By, Pravin Wankhade - April 16, 2025 09:00:10

0

वृत्तसंस्था

नवी दिल्ली : El Nino भारतीय हवामानशास्त्र विभागाने (IMD) मंगळवारी सांगितले की, यावेळी जून ते सप्टेंबर या कालावधीत मान्सून सामान्यपेक्षा चांगला असेल. हवामान विभाग १०४ ते ११० टक्के पाऊस सामान्यपेक्षा चांगला मानतो. हे पिकांसाठी चांगले संकेत आहेत.El Nino

आयएमडी प्रमुख मृत्युंजय महापात्रा म्हणाले की, २०२५ मध्ये १०५% म्हणजेच ८७ सेमी पाऊस पडू शकतो. ४ महिन्यांच्या मान्सून हंगामासाठी दीर्घ कालावधीची सरासरी (LPA) ८६८.६ मिमी म्हणजेच ८६.८६ सेमी आहे. म्हणजेच पावसाळ्यात एकूण एवढा पाऊस पडायला हवा.

१ जूनच्या सुमारास मान्सून केरळमार्गे येतो. ४ महिने पाऊस पडल्यानंतर, म्हणजे सप्टेंबरच्या शेवटी, मान्सून राजस्थानमार्गे परत येतो. ते १५ ते २५ जून दरम्यान अनेक राज्यांमध्ये पोहोचते.

उबाठा शिवसेनेला लागलीये गळती; पण त्यांचे प्रवक्ते घालताहेत भाजपलाच फुटीची भीती!!

मे-जूनमध्ये उष्णतेच्या लाटेचे दिवस वाढतील- IMD प्रमुख

आयएमडी प्रमुख मृत्युंजय महापात्रा म्हणाले की, यावर्षी अल निनोची परिस्थिती निर्माण होणार नाही. सध्या देशाच्या अनेक भागात तीव्र उष्णता आहे. एप्रिल आणि जूनमध्ये उष्णतेच्या लाटेच्या दिवसांची संख्या वाढेल. यामुळे पॉवर ग्रिडवर दबाव वाढेल आणि पाण्याची कमतरता निर्माण होईल. देशातील ५२% कृषी क्षेत्र मान्सूनवर अवलंबून आहे.

पावसाळ्यामुळे पाण्याच्या स्रोतांची कमतरता भरून निघते. वीजनिर्मितीसाठीही पाणी आवश्यक आहे. अशा परिस्थितीत, सामान्य मान्सून हा मोठा दिलासा आहे. हवामानशास्त्रज्ञांचे म्हणणे आहे की, आता मान्सूनमध्ये पावसाळी दिवसांची संख्या कमी होत आहे आणि मुसळधार पाऊस वाढत आहे. यामुळे वारंवार दुष्काळ आणि पूर येत आहेत.

अल निनो म्हणजे काय?

अल निनो हा हवामानाचा नमुना आहे. यामध्ये समुद्राचे तापमान ३ ते ४ अंशांनी वाढते. त्याचा परिणाम १० वर्षांतून दोनदा होतो. त्याच्या प्रभावामुळे, जास्त पाऊस असलेल्या भागात कमी पाऊस पडतो आणि कमी पाऊस असलेल्या भागात जास्त पाऊस पडतो. अल निनोमुळे भारतात मान्सून अनेकदा कमकुवत असतो. ज्यामुळे दुष्काळी परिस्थिती निर्माण होते.

अर्थव्यवस्थेसाठी चांगला पाऊस आवश्यक आहे

देशातील एकूण पावसापैकी ७०% पाऊस मान्सून हंगामात पडतो. देशातील ७०% ते ८०% शेतकरी पिकांच्या सिंचनासाठी पावसावर अवलंबून आहेत. याचा अर्थ असा की चांगला किंवा वाईट मान्सूनचा थेट परिणाम उत्पादनावर होतो. जर मान्सून खराब असेल तर पिकांचे उत्पादन कमी होते, ज्यामुळे महागाई वाढू शकते.

भारतीय अर्थव्यवस्थेत कृषी क्षेत्राचा वाटा सुमारे २०% आहे. त्याच वेळी, कृषी क्षेत्र देशाच्या अर्ध्या लोकसंख्येला रोजगार प्रदान करते. चांगला पाऊस पडल्यास शेतीशी संबंधित लोकांना सणासुदीच्या आधी चांगले उत्पन्न मिळू शकते. यामुळे त्यांची खर्च करण्याची क्षमता वाढते, ज्यामुळे अर्थव्यवस्था मजबूत होते.