प्रत्यक्ष कर संकलनात उसळी : सरकारने आर्थिक वर्ष 23 मध्ये 8 ऑक्टोबरपर्यंत 8.98 लाख कोटी रुपये जमा केले, गतवर्षीच्या याच कालावधीपेक्षा 24% जास्तBounce in direct tax collection The government collected Rs 8.98 lakh crore in FY23 as of October 8, 24% higher than the same period last year

प्रत्यक्ष कर संकलनात उसळी : सरकारने आर्थिक वर्ष 23 मध्ये 8 ऑक्टोबरपर्यंत 8.98 लाख कोटी रुपये जमा केले, गतवर्षीच्या याच कालावधीपेक्षा 24% जास्त

वृत्तसंस्था

नवी दिल्ली : आर्थिक वर्ष 2022-23 मध्ये 1 एप्रिल ते 8 ऑक्टोबर या कालावधीत प्रत्यक्ष कर संकलन 8.98 लाख कोटी रुपये होते, जे मागील वर्षीच्या याच कालावधीतील संकलनापेक्षा 23.8% जास्त आहे. कर विभागानुसार, 1 एप्रिल ते 8 ऑक्टोबरदरम्यान, कॉर्पोरेट उत्पन्नाच्या कर संकलनात 16.74% वाढ झाली आहे, तर वैयक्तिक आयकर संकलनात 32.30% वाढ झाली आहे. Bounce in direct tax collection The government collected Rs 8.98 lakh crore in FY23 as of October 8, 24% higher than the same period last year

कर विभागाच्या म्हणण्यानुसार, परताव्यासाठी समायोजित केल्यानंतर थेट कर संकलन 7.45 लाख कोटी रुपये होते, जे एका वर्षापूर्वीच्या याच कालावधीतील निव्वळ संकलनापेक्षा 16.3% जास्त आहे. हे संकलन आर्थिक वर्ष 2022-23 च्या अंदाजपत्रकाच्या 52.46% इतके आहे.

कॉर्पोरेट इन्कम टॅक्स (सीआयटी) आणि वैयक्तिक आयकर (पीआयटी) मध्ये मजबूत वाढ एकूण महसूल संकलनासाठी 16.73% आणि पीआयटी (एसटीटीसह) 32.30% आहे. परताव्याच्या समायोजनानंतर CIT संकलनात एकूण वाढ 16.29% आणि PIT संकलन 17.35% आहे. ऑक्टोबर 2022 पर्यंत 1.53 लाख कोटी रुपये परत केले. गेल्या वर्षीच्या तुलनेत यात 81% वाढ झाली आहे.

कर संकलन हे कोणत्याही देशातील आर्थिक प्रकृती प्रतिबिंबित करणारे मानले जाते. भारतात या वर्षात आतापर्यंत प्रत्यक्ष कर संकलन चांगले झाले आहे. कॉर्पोरेट आणि वैयक्तिक आयकर थेट कर अंतर्गत येतो.

2021-2022 या आर्थिक वर्षात प्रत्यक्ष कर संकलन 14.10 लाख कोटी होते. हे बजेट अंदाजापेक्षा 3.02 लाख कोटी रुपये जास्त होते. गेल्या वर्षी प्रत्यक्ष कर संकलन 49% वाढले तर अप्रत्यक्ष कर संकलन 30% वाढले.

प्रत्यक्ष आणि अप्रत्यक्ष करात काय फरक?

जो कर थेट सर्वसामान्यांकडून वसूल केला जातो त्याला प्रत्यक्ष कर म्हणतात. आयकर, कॉर्पोरेट कर आणि शेअर्स किंवा इतर मालमत्तेवरील करांना प्रत्यक्ष कर म्हणतात. जो कर सामान्य जनतेकडून थेट वसूल केला जात नाही त्याला अप्रत्यक्ष कर म्हणतात. यामध्ये उत्पादन शुल्क, कस्टम ड्यूटी किंवा जीएसटी इत्यादींचा समावेश आहे.

यापूर्वी देशात अनेक प्रकारचे अप्रत्यक्ष कर होते. परंतु 1 जुलै 2017 पासून सर्व प्रकारचे अप्रत्यक्ष कर GST मध्ये समाविष्ट करण्यात आले आहेत. मात्र, पेट्रोलियम पदार्थ आणि दारूवरील कर सध्या जीएसटीच्या कक्षेबाहेर ठेवण्यात आले आहेत.