युक्रेन, चीन मुद्द्यांचे अडथळे दूर; नवी दिल्ली जाहीरनाम्यावर G20 नेत्यांचे शिक्कामोर्तब; 150 तासांच्या मुत्सद्दी मेहनतीला यश!!

By, Pravin Wankhade - September 9, 2023 05:04:31

0

G20 नेत्यांनी नवी दिल्लीच्या नेत्यांची घोषणा स्वीकारली, पंतप्रधान मोदींनी सहमती जाहीर केली. G20 leaders sign the New Delhi Declaration

वृत्तसंस्था

नवी दिल्ली : G20 नेत्यांनी शनिवारी नवी दिल्ली नेत्यांचा जाहीरनामा सहमतीने स्वीकारला, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी G20 शिखर संमेलनाच्या दुसऱ्या सत्रात ही घोषणा केली. आपल्याला नुकतीच चांगली बातमी मिळाली आहे. आमच्या संघांच्या कठोर परिश्रमामुळे आणि तुमच्या सहकार्यामुळे, G20 नेत्यांच्या शिखर जाहीरनाम्यावर एकमत झाले आहे, असे मोदींनी परिषदेच्या दुसऱ्या सत्रात जाहीर करताच सदस्यांनी टाळ्यांचा गजर केला.

150 तासांहून अधिक मुत्सद्दी वाटाघाटीनंतर, G20 देशांतील वार्ताहरांनी युक्रेन संघर्षावर भाषा अंतिम केली. “रशिया-युक्रेन (मुद्दा) यासह संप्रेषणाच्या संपूर्ण मजकुरावर 100% एकमत आहे. सर्व मुद्द्यांवर सहमती आहे. हे युक्रेनवरील नवीन मजकूर आणि नवी दिल्ली भाषेवर आधारित आहे,” अधिकृत घोषणेपूर्वी बंद-दार वाटाघाटींशी संबंधित असलेल्या एका स्त्रोताने सांगितले.

कठीण वाटाघाटीनंतर हा करार करण्यात आला, जी 7 राष्ट्रे आणि रशिया आणि चीन यांच्यातील व्यापक भिन्नता प्रतिबिंबित करते. “हा एक ऐतिहासिक करार आहे. सर्व 20 सदस्यांनी सहमती दर्शविली आहे, ”दुसऱ्या सूत्राने सांगितले. अजेंड्यावर वर्चस्व असलेल्या भौगोलिक-राजकीय मुद्द्यांऐवजी G20 मध्ये विकासाच्या मुद्द्यांवर लक्ष केंद्रित करणार्‍या भारतासाठी हा एक मोठा विजय आहे. खरेतर, युरोप तसेच चीनमधील आर्थिक तीव्र मंदीमुळे आर्थिक परिस्थिती आणि घडामोडींवर बारकाईने लक्ष देण्याची गरज या संभाषणात मजबूत भाषा असेल.

नई दिल्ली जी-20 नेताओं के शिखर सम्मेलन की घोषणा: "यूक्रेन में युद्ध के संबंध में बाली में हुई चर्चा को दोहराते हुए हमने संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषद और संयुक्त राष्ट्र महासभा(A/RES/ES-11/1 और A/RES/ES-11/6) प्रस्तावों पर अपने राष्ट्रीय रुख को दोहराया और इस बात पर ज़ोर दिया कि… pic.twitter.com/NCYZHryiIK

— ANI_HindiNews (@AHindinews) September 9, 2023

मात्र, गेल्या काही दिवसांपासून वार्ताकारांनी युक्रेनवरील मतभेद दूर करण्यावर भर दिला आहे. रशियाच्या युक्रेनवरील आक्रमणाचा तीव्र निषेध करण्यासाठी युरोपीय देशांना विशेष उल्लेखाचा मजकूर हवा होता, पण रशिया आणि चीनचा त्याला विरोध होता. पण भारताने मध्यम मार्ग काढत त्या मजकुरा संदर्भात देखील सर्वांचे एकमत घडविले. युक्रेन युद्धाच्या पार्श्वभूमीवर भारताच्या G20 अध्यक्षपदासाठी एक मोठा विजय म्हणून नवी दिल्ली जाहीरनाम्याची नोंद होईल.

शेर्पा स्तरावरील चर्चा शुक्रवारी दिवसभर चालली होती, परंतु शनिवारी पहाटेच काही अंशी यश मिळाले. शेर्पा हे नेत्यांचे दूत आहेत आणि त्यांनी तयार केलेला मसुदा नेत्यांनी स्वीकारला पाहिजे. गेल्या वर्षी बाली येथे झालेल्या G20 शिखर परिषदेत भारताने ही अडचण सोडवण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली होती. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांची “हे युद्धाचे युग नाही” ही घोषणा बालीत महत्त्वाची ठरली होती सर्व देशांना एकत्र जोडण्यात या घोषणाची तिथे मदत झाली होती.

परंतु भारताच्या अध्यक्षपदाच्या कार्यकाळात त्याच समस्येने पुन्हा डोके वर काढले. मंत्रीस्तरीय बैठका झाल्या, सर्व मुद्द्यांवर एकमत दिसून आले. पण त्यामध्ये परिणाम दस्तऐवज आणि संयुक्त वक्तव्यांमध्ये युद्धाच्या संदर्भावर रशिया आणि चीनचे मतभेद लक्षात घेणारी तळटीप होती. पण G20 अजेंड्यावरील बहुतांश मुद्द्यांवर काही दिवसांपूर्वीच चीनची भूमिका नरमल्यानंतर भारताने अजेंड्यात सुसूत्रता आणली. चीनचा महत्त्वाचा अडथळाही दूर करण्यात भारतीय मुत्सद्दी यशस्वी झाले.