UNमध्ये पॅलेस्टाइनच्या सदस्यत्वावर अमेरिकेचा व्हेटो; UNSC मध्ये 12 देशांचा पाठिंबा असूनही प्रस्ताव फेटाळला

By, Pravin Pawar - April 20, 2024 12:00:18

0

वृत्तसंस्थ

जीनिव्हा : पॅलेस्टाईनला संयुक्त राष्ट्रांमध्ये (UN) पूर्ण सदस्यत्व देण्याच्या प्रस्तावावर अमेरिकेने व्हेटो घेतला आहे. अल्जेरियाने हा प्रस्ताव संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषदेत (UNSC) मांडला होता, ज्यावर गुरुवारी मतदान झाले. मात्र, अमेरिकेच्या व्हेटोनंतर पॅलेस्टाईन संयुक्त राष्ट्रांचा स्थायी सदस्य होऊ शकला नाही.US veto on Palestine’s membership in the UN; Despite the support of 12 countries in the UNSC, the proposal was rejected

UNSC मध्ये कोणताही ठराव मंजूर करण्यासाठी किमान 9 सदस्यांचा पाठिंबा आवश्यक होता. 15 सदस्यीय सुरक्षा परिषदेत पॅलेस्टाईनच्या बाजूने 12 मते पडली, तर ब्रिटन आणि स्वित्झर्लंडने अनुपस्थित राहिले. गाझामधील विध्वंसानंतर अमेरिका या ठरावाला व्हेटो देणार नाही, असे मानले जात होते. पण अमेरिकेने आपली भूमिका कायम ठेवत व्हेटो पॉवरचा वापर केला आहे.

पंतप्रधान मोदींची पॅलेस्टाइनच्या राष्ट्राध्यक्षांशी चर्चा; हॉस्पिटल हल्ल्यात मृत्यूमुखी पडलेल्यांप्रति शोक संवेदना, मदतीचे आश्वासन

UN मध्ये पूर्ण सदस्यत्व मिळवण्याचा पॅलेस्टाइनचा हा दुसरा प्रयत्न होता. यापूर्वी 2011 मध्येही पॅलेस्टाइनला सदस्यत्व देण्याबाबत UNSC मध्ये मतदान झाले होते. मात्र त्यावेळीही अमेरिकेने या प्रस्तावावर व्हेटो घेतला होता.

अमेरिकेने व्हेटोवर स्पष्टीकरण दिले

पॅलेस्टाईनच्या स्थायी सदस्यत्वाच्या प्रस्तावावर व्हेटो करण्याबाबत अमेरिकेने स्पष्टीकरण दिले आहे. संयुक्त राष्ट्रातील अमेरिकेचे प्रतिनिधी रॉबर्ट वुड यांनी म्हटले आहे की, अमेरिकेलाही दोन राज्यांचा तोडगा हवा आहे. परंतु यूएन हे पूर्ण सदस्यत्व देण्याचे ठिकाण नाही.

पॅलेस्टाईनला वेगळ्या देशाचा दर्जा देण्याचा योग्य मार्ग म्हणजे इस्रायल आणि पॅलेस्टाईन यांच्यात थेट वाटाघाटी. या संभाषणात अमेरिका आणि इतर मित्र देश मदत करतील. दोन्ही पक्षांमध्ये थेट वाटाघाटीतून तोडगा निघावा, अशी आमची इच्छा आहे.

पॅलेस्टाइनने म्हटले- पराभव स्वीकारणार नाही

अमेरिकेने व्हेटो पॉवरचा वापर केल्याचे इस्रायलने कौतुक केले आहे. इस्रायलचे परराष्ट्र मंत्री इस्रायल कॅट्स म्हणाले, “लज्जास्पद प्रस्ताव नाकारला; दहशतवादाला बक्षीस देऊ नये.”

दरम्यान, पॅलेस्टाईन प्राधिकरणाचे अध्यक्ष महमूद अब्बास यांनी अमेरिकेच्या व्हेटोचा निषेध केला आहे. अब्बास यांनी याला चुकीचे आणि अनैतिक म्हटले आहे. संयुक्त राष्ट्रातील पॅलेस्टाईनचे राजदूत रियाद मन्सूर म्हणाले, ” ठराव संमत न झाल्यास आमचे मनोबल खचणार नाही. आम्ही पराभव मान्य करणार नाही आणि पॅलेस्टाईनचे सदस्यत्व मिळवण्यासाठी प्रयत्न करत राहू.”

व्हेटो म्हणजे काय…

UNSC मध्ये पाच स्थायी सदस्य आहेत. यामध्ये अमेरिका, रशिया, ब्रिटन, फ्रान्स आणि चीन यांचा समावेश आहे. फक्त त्यांना व्हेटो पॉवर आहे. या पाच देशांच्या संमतीशिवाय सुरक्षा परिषद कोणताही ठराव पास करू शकत नाही किंवा त्याची अंमलबजावणी करू शकत नाही. 5 सदस्यांपैकी एकानेही प्रस्तावावर व्हेटो केला तर तो फेटाळला जातो.

पॅलेस्टाइन हा UNचा सदस्य नसलेला देश

पॅलेस्टाईनला जगातील 140 हून अधिक देशांनी मान्यता दिली आहे. पण पॅलेस्टाईन अजूनही संयुक्त राष्ट्रांचा पूर्ण सदस्य झालेला नाही. तर इस्रायलला 1947 मध्येच UN चे स्थायी सदस्यत्व मिळाले. सध्या पॅलेस्टाईन हा संयुक्त राष्ट्रसंघाचा सदस्य नसलेला देश आहे.

2012 मध्ये पॅलेस्टाईनला UNचा सदस्य नसलेला देश बनवण्यात आला. हे असे देश आहेत जे UN मध्ये आपले मत मांडू शकतात, पण मतदान करू शकत नाहीत. पॅलेस्टाईन व्यतिरिक्त, व्हॅटिकन सिटीदेखील सदस्य नसलेला देश आहे.