Putin : पुतिन 4 डिसेंबरला भारतात येणार, तेल खरेदीसह संरक्षणावर मोठा करार होण्याची शक्यता

By, Pravin Wankhade - November 29, 2025 06:00:01

0

वृत्तसंस्था

नवी दिल्ली : Putin रशियन राष्ट्राध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन 4 डिसेंबर रोजी दोन दिवसांच्या भारत दौऱ्यावर येणार आहेत. 2022 मध्ये युक्रेन युद्ध सुरू झाल्यापासून हा त्यांचा पहिला भारत दौरा आहे.Putin

पुतिन 23व्या भारत-रशिया शिखर परिषदेत (समिट) सहभागी होतील. ही भारत आणि रशिया यांच्यातील वार्षिक बैठकीचा भाग आहे. दरवर्षी दोन्ही देश आळीपाळीने या बैठकीचे आयोजन करतात. यावेळी भारताची पाळी आहे.Putin

शिखर परिषदेदरम्यान पुतिन पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांची भेट घेतील. यावेळी दोन्ही नेते क्रूड ऑइल करार, संरक्षण आणि मुक्त व्यापार करारावर (FTA) चर्चा करू शकतात. राष्ट्राध्यक्ष द्रौपदी मुर्मू पुतिन यांच्या सन्मानार्थ ‘स्टेट डिनर’चे आयोजन करतील.Putin

प्रस्थापितांना करून टाकू ढेर; भगवा फडकवू, जिंकू संगमनेर; एकनाथ शिंदेंचा एल्गार!!,

रशियन तेल खरेदीमुळे अमेरिकेने भारताच्या निर्यातीवर 25% अतिरिक्त शुल्क (टॅरिफ) लावले आहे, त्यामुळे भारताला एकूण 50% शुल्क सोसावे लागत आहे. अमेरिकेचे म्हणणे आहे की, यामुळे रशियाला युक्रेन युद्ध सुरू ठेवण्यास मदत मिळत आहे.

संरक्षण करारावर सर्वाधिक लक्ष असेल

पुतिन यांच्या या दौऱ्यात सर्वाधिक लक्ष संरक्षण करारावर असेल. रशियाने यापूर्वीच सांगितले आहे की ते भारताला त्यांचे SU-57 स्टेल्थ फायटर जेट देण्यास तयार आहेत.

हे रशियाचे सर्वात प्रगत लढाऊ विमान आहे. भारत आधीच आपल्या वायुसेनेच्या ताफ्याला मजबूत करण्यासाठी नवीन पर्याय शोधत आहे.

याव्यतिरिक्त, सध्याच्या S-400 क्षेपणास्त्र प्रणालीची डिलिव्हरी, भविष्यात S-500 वर सहकार्य, ब्रह्मोस क्षेपणास्त्राची पुढील आवृत्ती आणि दोन्ही देशांच्या नौदलांसाठी एकत्रितपणे युद्धनौका बनवण्यासारख्या योजनांवर चर्चा होण्याची अपेक्षा आहे.

नवीन पेमेंट प्रणाली तयार करण्यावर चर्चा होऊ शकते

ऊर्जा हा देखील या भेटीदरम्यान एक महत्त्वाचा मुद्दा असेल. रशिया भारताला स्वस्त कच्चे तेल विकत आहे, परंतु अमेरिका आणि युरोपीय देशांच्या दबावामुळे पेमेंटमध्ये अडचणी येत आहेत.

पुतिन यांच्या या भेटीत दोन्ही देश एक नवीन पेमेंट प्रणाली तयार करण्यावर सहमत होऊ शकतात, ज्यामुळे व्यापार अखंडितपणे सुरू राहील. यात रुपया-रुबल व्यापार, डिजिटल पेमेंट किंवा तिसऱ्या देशाच्या बँकेचा वापर यांसारख्या प्रणालींचा समावेश असू शकतो.

यासोबतच, रशिया भारताला आर्कटिक प्रदेशातील ऊर्जा प्रकल्पांमध्ये गुंतवणुकीची संधी देखील देऊ शकतो, जिथे रशिया जगातील मोठे तेल-वायू साठे विकसित करत आहे.

भारतीय कामगारांसाठी रशियामध्ये नोकरीबाबत करार होऊ शकतो

भारत आणि रशिया अंतराळ, अणुऊर्जा, विज्ञान-तंत्रज्ञान, व्यापार आणि बंदरांच्या विकासावरही चर्चा करणार आहेत. भारत रशियाच्या मदतीने कुडनकुलम (तामिळनाडू) येथे अणुऊर्जा प्रकल्प चालवत आहे. या प्रकल्पाला पुढे नेण्याबाबतही चर्चा होऊ शकते.

दोन्ही देश कौशल्य विकास करारावरही चर्चा करू शकतात. रशियामध्ये युद्धानंतर अनेक क्षेत्रांमध्ये कामगारांची कमतरता निर्माण झाली आहे. रशियाला हवे आहे की भारतातून तांत्रिक तज्ञ, वैद्यकीय कर्मचारी, अभियंता आणि इतर प्रशिक्षित कामगार तिथे काम करण्यासाठी यावेत.

भारतासाठीही ही एक मोठी संधी असू शकते, कारण यामुळे भारतीयांना परदेशात नोकरीच्या नवीन संधी मिळतील.

पुतिन यांनी 3 महिन्यांपूर्वी भारतात येण्याबद्दल सांगितले होते

भारताचे राष्ट्रीय सुरक्षा सल्लागार (NSA) अजित डोभाल यांनी ऑगस्टच्या सुरुवातीला मॉस्को दौऱ्यादरम्यान क्रेमलिनमध्ये पुतिन यांची भेट घेतली होती. ही भेट सुरक्षा, आर्थिक आणि ऊर्जा सहकार्यावर द्विपक्षीय चर्चेसाठी झाली होती.

यावेळी भारतीय NSA म्हणाले होते की, आमचे नाते खूप खास आणि जुने आहे. आम्ही आमच्या धोरणात्मक भागीदारीला खूप महत्त्व देतो. आम्हाला राष्ट्राध्यक्ष पुतिन यांच्या भारत भेटीच्या बातमीने खूप आनंद झाला आहे. तारखा जवळपास निश्चित झाल्या आहेत.

शेवटचे 2021 मध्ये भारतात आले होते

पुतिन यांनी शेवटची भारत भेट 6 डिसेंबर 2021 रोजी दिली होती. त्यावेळी ते फक्त 4 तासांसाठी भारतात आले होते. या भेटीदरम्यान भारत आणि रशिया यांच्यात 28 करारांवर स्वाक्षऱ्या झाल्या होत्या. यात लष्करी आणि तांत्रिक करारांचा समावेश होता.

दोन्ही देशांनी 2025 पर्यंत 30 अब्ज डॉलर (2 लाख 53 हजार कोटी रुपये) वार्षिक व्यापाराचे लक्ष्य ठेवले होते. या भेटीमुळे दोन्ही देशांमधील 2030 साठी नवीन आर्थिक रोडमॅप पुढे नेण्याची अपेक्षा आहे.

भारत आणि रशिया वार्षिक 100 अब्ज डॉलरपेक्षा जास्त द्विपक्षीय व्यापार दुप्पट करण्यास सहमत झाले आहेत. सध्या दोन्ही देशांमध्ये सुमारे 60 अब्ज डॉलरचा द्विपक्षीय व्यापार आहे.