microplastics : मीठ आणि साखरेच्या ब्रँडमध्ये मायक्रोप्लास्टिक्स; अहवालात 1 किलो मिठात मायक्रोप्लास्टिकचे 90, तर 1 किलो साखरेत 68 तुकडे सापडले

By, Pravin Pawar - August 14, 2024 03:00:34

0

वृत्तसंस्था

नवी दिल्ली : देशात विकल्या जाणाऱ्या प्रत्येक ब्रँडच्या मीठ आणि साखरेच्या पॅकेटमध्ये मायक्रोप्लास्टिक्स ( microplastics ) असतात. हे ब्रँड लहान असोत किंवा मोठे आणि पॅकेज केलेले असोत किंवा अनपॅक केलेले असोत, त्या सर्वांमध्ये मायक्रोप्लास्टिक्स असतात. मंगळवारी प्रसिद्ध झालेल्या एका अभ्यासात हा दावा करण्यात आला आहे.

‘मायक्रोप्लास्टिक्स इन सॉल्ट अँड शुगर’ नावाचा हा अभ्यास टॉक्सिक्स लिंक नावाच्या पर्यावरण संशोधन संस्थेने तयार केला आहे. टेबल मीठ, रॉक सॉल्ट, समुद्री मीठ आणि स्थानिक कच्चे मीठ आणि ऑनलाइन आणि स्थानिक बाजारातून खरेदी केलेल्या पाच प्रकारच्या साखरेसह 10 प्रकारच्या मीठांची चाचणी केल्यानंतर या संस्थेने हा अभ्यास सादर केला आहे.

Congress : काँग्रेस अग्निवीर व एमएसपीवर देशभरात आंदोलन करणार, खरगेंची प्रदेश प्रभारी व अध्यक्षांसोबत बैठक

मायक्रोप्लास्टिक्स तंतू, गोळ्या आणि तुकड्यांच्या स्वरूपात आढळतात

मीठ आणि साखरेच्या सर्व नमुन्यांमध्ये विविध प्रकारचे मायक्रोप्लास्टिक्स असल्याचे या अभ्यासातून समोर आले आहे. जसे की तंतू, गोळ्या, चित्रपट आणि तुकडे. या मायक्रोप्लास्टिक्सचा आकार 0.1 मिमी ते 5 मिमी दरम्यान आढळून आला. आयोडीनयुक्त मीठामध्ये मायक्रोप्लास्टिक्सचे सर्वाधिक प्रमाण आढळले, जे बहुरंगी पातळ तंतू आणि फिल्म्सच्या स्वरूपात होते.

एक किलो मिठात मायक्रोप्लास्टिक्सचे 90 तुकडे

अहवालानुसार, मिठाच्या नमुन्यांमध्ये प्रति किलोग्रॅम मायक्रोप्लास्टिकचे प्रमाण 6.71 ते 89.15 तुकड्यांदरम्यान आढळले. आयोडीनयुक्त मीठ (89.15 तुकडे प्रति किलोग्रॅम) आणि सर्वात कमी प्रमाणात सेंद्रिय रॉक मीठ (6.70 तुकडे प्रति किलोग्रॅम) मध्ये मायक्रोप्लास्टिक्सचे प्रमाण सर्वाधिक आढळले.

साखरेच्या नमुन्यांमध्ये, मायक्रोप्लास्टिक्सचे प्रमाण 11.85 ते 68.25 तुकडे प्रति किलोग्रॅम पर्यंत आढळले, ज्यामध्ये सर्वात जास्त प्रमाणात गैर-सेंद्रिय साखर आढळते.

भारतीय दिवसातून 11 ग्रॅम मीठ आणि 10 चमचे साखर घेतात

मायक्रोप्लास्टिक्स हा जागतिक चिंतेचा विषय आहे कारण ते आरोग्य आणि पर्यावरण या दोघांनाही हानी पोहोचवू शकतात. हे छोटे प्लास्टिकचे कण अन्न, पाणी आणि हवेतून मानवी शरीरात प्रवेश करू शकतात. अलीकडील संशोधनात फुफ्फुसे, हृदय आणि अगदी आईच्या दुधात आणि न जन्मलेल्या मुलांमध्येही मायक्रोप्लास्टिक आढळले आहे.

मागील अभ्यासात असे आढळून आले आहे की सरासरी भारतीय दररोज 10.98 ग्रॅम मीठ आणि सुमारे 10 चमचे साखर वापरतो, जे जागतिक आरोग्य संघटनेच्या (WHO) मर्यादेपेक्षा खूप जास्त आहे.