सर्व EVM मधील मते VVPAT शी जुळवण्याची मागणी; सुप्रीम कोर्टाने निवडणूक आयोगाकडे मागितले उत्तर

By, Pravin Pawar - April 3, 2024 02:00:01

0

वृत्तसंस्था

नवी दिल्ली : निवडणुकीतील सर्व ईव्हीएम मतांची व्हीव्हीपीएटी मशीनच्या स्लिपमधून मोजणी करण्याची मागणी करणाऱ्या याचिकेवर सोमवारी (1 एप्रिल) सर्वोच्च न्यायालयात सुनावणी झाली. न्यायमूर्ती बीआर गवई आणि न्यायमूर्ती संदीप मेहता यांच्या खंडपीठाने निवडणूक आयोग आणि केंद्र सरकारला नोटीस बजावून त्यांची प्रतिक्रिया मागवली आहे. आता या प्रकरणावर 17 मे रोजी सुनावणी होणार आहे.Demand to match votes in all EVMs with VVPAT; The Supreme Court asked the Election Commission for a reply

सामाजिक कार्यकर्ते अरुण कुमार अग्रवाल यांनी ऑगस्ट 2023 मध्ये दाखल केलेल्या याचिकेत ईव्हीएममध्ये टाकलेली सर्व मते व्हीव्हीपीएटी स्लिपशी जुळली पाहिजेत, अशी मागणी करण्यात आली होती. सध्या मतदारसंघातील रँडम 5 ईव्हीएम VVPAT शी जुळवल्या जात आहेत.

EVMवर प्रश्न उपस्थित करणाऱ्यांना राजीव कुमार यांनी दिले खास उत्तर, म्हणाले…

तसेच, मतदारांना VVPAT स्लिपची प्रत्यक्ष पडताळणी करण्याची संधी द्यावी, असे याचिकेत म्हटले आहे. मतदारांना त्यांच्या स्लिप मतपेटीत स्वतः टाकण्याची सोय असावी. त्यामुळे निवडणुकीत अनियमितता होण्याची शक्यता संपुष्टात येईल.

याचिकेत म्हटले आहे की निवडणूक आयोगाने अंदाजे 24 लाख VVPAT खरेदी करण्यासाठी 5,000 कोटी रुपये खर्च केले आहेत, परंतु केवळ 20,000 VVPAT स्लिप्सची पडताळणी होत आहे.

एकाचवेळी पडताळणी करण्याची मागणी

याचिकेत म्हटले आहे की, सध्या प्रत्येक मतदारसंघात एकामागून एक 5 EVM VVPAT शी जुळवत आहेत. या पाच ईव्हीएमचे मॅचिंग एकाच वेळी केले जात नाही, त्यामुळे निकाल जाहीर करण्यासाठी अतिरिक्त वेळ लागतो. मतांची मोजणी करण्यासाठी प्रत्येक भागात अधिकाऱ्यांची तैनाती वाढवावी, जेणेकरून संपूर्ण पडताळणी 5-6 तासांत करता येईल.

VVPAT मशीन म्हणजे काय?

व्होटर व्हेरिफायेबल पेपर ऑडिट ट्रेल म्हणजेच व्हीव्हीपीएटी हे एक मशीन आहे जे मतदानाच्या वेळी मतदाराने कोणाला मत दिले आहे हे सांगते. इलेक्ट्रॉनिक मतदान यंत्र (EVM) शी जोडलेले आहे. ईव्हीएममध्ये मतदार कोणत्याही पक्षाचे बटण दाबले तरी त्या पक्षाचे चिन्ह असलेली स्लिप VVPAT मशिनमध्ये मतदाराला दिसते. यामुळे मतदाराला EVM मधील बटण दाबून ज्या उमेदवाराला मतदान केले आहे त्या उमेदवारालाच मत गेले आहे याची खात्री करता येते.

VVPAT वरून जारी केलेली स्लिप फक्त मतदारालाच दिसते. तो फक्त 7 सेकंद पाहून आपले मत सत्यापित करू शकतो. निवडणूक प्रक्रियेत अनियमितता होण्याची शक्यता असल्यास, निवडणूक आयोग त्या स्लिप्सची मोजणी करतो.