काय सांगता! सूर्याला पडले 60 पृथ्वी मावतील एवढे छिद्र; वेगवान सौर वाऱ्यांमुळे रेडिओ कम्युनिकेशन ठप्प होण्याचा इशारा The sun has 60 holes the size of the earth

काय सांगता! सूर्याला पडले 60 पृथ्वी मावतील एवढे छिद्र; वेगवान सौर वाऱ्यांमुळे रेडिओ कम्युनिकेशन ठप्प होण्याचा इशारा

वृत्तसंस्था

दिल्ली : सूर्याच्या पृष्ठभागावर एक भलेमोठे छिद्र पडले आहे. त्याची रुंदी तब्बल 8 लाख किलोमीटर आहे. एवढ्या जागेत तब्बल 60 पृथ्वीसारखे ग्रह सहज सामावू शकतात. आणि या भल्या मोठ्या छिद्रातून निघणारे सौर वारे पृथ्वीच्या दिशेने येत आहेत. The sun has 60 holes the size of the earth

लाइव्ह सायन्सच्या वृत्तानुसार, हे छिद्र सूर्याच्या विषुववृत्तावर बनले आहे. 2 डिसेंबर 2023 रोजी याचा शोध लागला असल्याचे शास्त्रज्ञांनी सांगितले. मात्र 24 तासांत त्याची रुंदी 8 लाख किलोमीटरपर्यंत वाढली. 4 डिसेंबरपासून ते सतत सौर वारे पृथ्वीच्या दिशेने सोडत आहे.

यामुळे रेडिओ कम्युनिकेशन खंडित होऊ शकते. GPS प्रणाली आणि वायरलेस उपकरणेदेखील प्रभावित होऊ शकतात. मात्र, याचा परिणाम मोबाइल नेटवर्क, इंटरनेट आणि वीज सुविधांवर होणार नाही. आकाशात चमकणारा प्रकाशही दिसू शकतो.

छिद्राला कोरोनल होल म्हणतात

एका शास्त्रज्ञाने सांगितले- छिद्राचे अचानक रुंद होणे ही चिंतेची बाब आहे. कारण त्यातून किरणोत्सर्ग होत असून प्रखर किरणोत्सर्गासह सौर लहरी वेगाने पृथ्वीकडे येत आहेत. या छिद्राला कोरोनल होल म्हणतात.

नॅशनल ओशनिक अँड अ‍ॅटमॉस्फेरिक अ‍ॅडमिनिस्ट्रेशन (NOAA) नुसार, जेव्हा सूर्याला एकाच ठिकाणी धरून ठेवणारी चुंबकीय क्षेत्रे अचानक फुटतात तेव्हा कोरोनल होल तयार होतात. त्यामुळे दरी निर्माण होते. अंतराच्या ठिकाणी गडद रंगाचे छिद्र तयार होते. त्यानंतर या छिद्रातून रेडिएशन वेगाने बाहेर पडते.

रेडिओ ब्लॅकआउट होण्याची शक्यता

शास्त्रज्ञांचे म्हणणे आहे की या छिद्रामुळे पृथ्वीवर भूचुंबकीय वादळ येऊ शकते. या वादळाचा थेट परिणाम पृथ्वीच्या मध्यभागी तयार झालेल्या चुंबकीय क्षेत्रावर म्हणजेच पृथ्वीच्या चुंबकीय क्षेत्रावर होतो. हे चुंबकीय क्षेत्र सूर्यावरील वादळांच्या प्रभावापासून (सौर वारा) आपले संरक्षण करते. पण भूचुंबकीय वादळ आले तर पृथ्वी त्यावर टिकू शकणार नाही आणि पृथ्वीवर रेडिओ ब्लॅकआउट होऊ शकते. याचा अर्थ रेडिओ कम्युनिकेशन खंडित होऊ शकते.

हे छिद्र सूर्यावर किती काळ टिकणार आहे हे सध्या शास्त्रज्ञांना माहीत नाही. मागील वेळी म्हणजेच मार्चमध्ये तयार झालेला कोरोनल होल 27 दिवस सूर्यावर राहिला. त्याच वेळी, लाइव्ह सायन्सच्या अहवालानुसार, कोरोनल होल हे सनस्पॉट्ससारखे असतात. पण ते पाहण्यासाठी अतिनील प्रकाश आवश्यक आहे.