राष्ट्रीय युद्ध स्मारकाच्या धगधगत्या ज्योतीमध्ये ‘अमर जवान ज्योती’ विलीन, आता येथेच उजळणार शूर सैनिकांच्या स्मृती

By, Sachin Deshmukh - January 21, 2022 07:15:15

0

दिल्लीतील इंडिया गेटवर गेल्या 50 वर्षांपासून जळत असलेली अमर जवान ज्योती शुक्रवारी राष्ट्रीय युद्ध स्मारकात जळणाऱ्या ज्योतीमध्ये विलीन करण्यात आली. एअर मार्शल बलभद्र राधाकृष्ण यांच्या अध्यक्षतेखाली हा सोहळा पार पडला. १९७१च्या भारत-पाक युद्धात शहीद झालेल्या भारतीय जवानांच्या स्मरणार्थ अमर जवान ज्योतीची स्थापना करण्यात आली. या युद्धात भारताने पाकिस्तानचा पराभव केला. त्यानंतरच बांगलादेशची निर्मिती झाली. त्याचबरोबर आता ज्योतीच्या विलीनीकरणानंतर देशाच्या वीरांचे स्मरण येथे केले जाईल.Amar Jawan Jyoti merged in the light of National War Memorial, now the memory of brave soldiers will shine here

वृत्तसंस्था

नवी दिल्ली : दिल्लीतील इंडिया गेटवर गेल्या 50 वर्षांपासून जळत असलेली अमर जवान ज्योती शुक्रवारी राष्ट्रीय युद्ध स्मारकात जळणाऱ्या ज्योतीमध्ये विलीन करण्यात आली. एअर मार्शल बलभद्र राधाकृष्ण यांच्या अध्यक्षतेखाली हा सोहळा पार पडला. १९७१च्या भारत-पाक युद्धात शहीद झालेल्या भारतीय जवानांच्या स्मरणार्थ अमर जवान ज्योतीची स्थापना करण्यात आली. या युद्धात भारताने पाकिस्तानचा पराभव केला. त्यानंतरच बांगलादेशची निर्मिती झाली. त्याचबरोबर आता ज्योतीच्या विलीनीकरणानंतर देशाच्या वीरांचे स्मरण येथे केले जाईल.

अमर जवान ज्योतीचे उद्घाटन 26 जानेवारी 1972 रोजी भारताच्या तत्कालीन पंतप्रधान इंदिरा गांधी यांनी केले होते. अमर जवान ज्योती राष्ट्रीय युद्ध स्मारकात जळणाऱ्या ज्योतीमध्ये विलीन होणार होती, ती आता पूर्ण झाली आहे. नॅशनल वॉर मेमोरियल आणि इंडिया गेटमध्ये फक्त 400 मीटरचे अंतर आहे.

Amar Jawan Jyoti:50 वर्षांपासून धगधगत असलेली अमर जवान ज्योती आज विझणार, जाणून घ्या इतिहास

#WATCH | Delhi: Amar Jawan Jyoti flame at India Gate merged with the flame at the National War Memorial. pic.twitter.com/Nd1dnfvWYW

— ANI (@ANI) January 21, 2022

25 फेब्रुवारी 2019 रोजी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते राष्ट्रीय युद्ध स्मारकाचे उद्घाटन करण्यात आले. या ठिकाणी 25,942 सैनिकांची नावे सुवर्ण अक्षरात लिहिली आहेत. उद्घाटनानंतर, इंडिया गेटवरील सर्व लष्करी समारंभ तेथे हलवले जातील.

का घेतला निर्णय?

दोन्ही ठिकाणी ज्योतीची देखभाल करणे अवघड होत असल्याचे निदर्शनास आल्यानंतर हा निर्णय घेण्यात आल्याचे सूत्रांनी सांगितले. लष्कराच्या सूत्रांनी सांगितले की, देशाच्या शहिदांसाठी राष्ट्रीय युद्ध स्मारक आधीच बांधले गेले असल्याने इंडिया गेटवर वेगळी ज्योत का पेटवायची? सूत्रांनी सांगितले की, इंडिया गेटवर लिहिलेल्या राष्ट्रीय युद्ध स्मारकावरही त्या शहीद जवानांची नावे आहेत.

नॅशनल वॉर मेमोरियलमध्ये विविध ऑपरेशन्समध्ये प्राण गमावलेल्या सर्व भारतीय संरक्षण कर्मचार्‍यांची नावेही आहेत. त्यात 1947-48 मध्ये गलवान खोऱ्यातील चिनी सैनिकांशी झालेल्या संघर्षात पाकिस्तानसोबतच्या युद्धात शहीद झालेल्या सैनिकांची नावे समाविष्ट आहेत.

सरकारच्या या निर्णयावर काँग्रेसचे प्रश्न

अमर जवान ज्योतीच्या ज्योतीचे राष्ट्रीय युद्ध स्मारकावर प्रज्वलन करण्याबाबत काँग्रेसने प्रश्न उपस्थित केला. हे पाऊल म्हणजे सैनिकांच्या बलिदानाचा इतिहास पुसून टाकण्यासारखे असल्याचा आरोप देशातील सर्वात जुन्या पक्षाने केला आहे. पक्षाचे माजी अध्यक्ष राहुल गांधी यांनी ट्विट केले आहे की,

‘आमच्या शूर जवानांसाठी जी अमर ज्योती जळत होती ती आज विझली जाईल हे अतिशय दुःखद आहे. काही लोक देशभक्ती आणि त्याग समजू शकत नाहीत. हरकत नाही… आम्ही आमच्या सैनिकांसाठी अमर जवान ज्योती पुन्हा एकदा प्रज्वलित करू!”

काँग्रेस नेते मनीष तिवारी यांनी आरोप केला की, “अमर जवान ज्योती विझवणे म्हणजे 3,483 शूर सैनिकांच्या बलिदानाचा इतिहास पुसून टाकण्यासारखे आहे, ज्यांनी पाकिस्तानचे दोन तुकडे केले आणि दक्षिण आशियाचा नकाशा बदलला.” बांगलादेश मुक्तिसंग्रामातील, स्वातंत्र्यानंतरचा सर्वोत्तम क्षण पुसून टाकण्याचा सरकारचा प्रयत्न दिसतो.

सरकारने दिले प्रत्युत्तर

अमर जवान ज्योतीची ज्योत 1971 आणि इतर युद्धातील हुतात्म्यांना श्रद्धांजली अर्पण करण्यासाठी आहे, पण तेथे एकही नाव नाही, हे विचित्र आहे. सरकारने असेही सांगितले की, पहिले महायुद्ध आणि अँग्लो-अफगाण युद्धात ब्रिटिश शासनासाठी लढलेल्या काही हुतात्म्यांची नावे इंडिया गेटवर कोरलेली आहेत आणि त्यामुळे ते आपल्या वसाहतवादी भूतकाळाचे प्रतीक आहे.

भाजपचे प्रवक्ते संबित पात्रा यांनी ट्विट केले की, अमर जवान ज्योतीबाबत अनेक प्रकारची चुकीची माहिती प्रसारित केली जात आहे. अमर जवान ज्योतीची ज्योत विझत नसून ती राष्ट्रीय युद्ध स्मारकाच्या ज्योतीमध्ये विलीन केली जात आहे.