ऐतिहासिक निकाल : काँग्रेस, जनता दल… शिवसेनेपूर्वी या पाच पक्षांमध्ये नाव आणि चिन्हासाठी झाले होते राजकीय युद्ध

By, Pravin Pawar - February 18, 2023 09:00:21

0

प्रतिनिधी

मुंबई : बाळासाहेब ठाकरे यांचे पुत्र आणि महाराष्ट्राचे माजी मुख्यमंत्री उद्धव ठाकरे यांनी शिवसेना पूर्णपणे गमावली. निवडणूक आयोगाने शुक्रवारी एक अत्यंत महत्त्वाचा निर्णय दिला असून त्यात एकनाथ शिंदे यांच्या नेतृत्वाखालील शिवसेना हीच खरी शिवसेना मानली आहे. शिंदे गटाला शिवसेना हे नाव आणि शिवसेनेचे निवडणूक चिन्ह धनुष्यबाण वापरण्याची परवानगी दिली आहे. म्हणजे धनुष्यबाण असलेली मूळची शिवसेना आता एकनाथ शिंदेंची झाली आहे आणि उद्धव ठाकरे यांच्याकडे आता फक्त ठाकरे कुटुंबाचे नाव उरले आहे.Historical findings Congress, Janata Dal Shiv Sena, East or five parties used to fight for the boat and symbol

शिवसेनेची स्थापना 1966 साली झाली आणि 57 वर्षांनंतर पहिल्यांदाच शिवसेनेची सूत्रे बाळासाहेब ठाकरे कुटुंबीयांच्या हातातून गेली आहेत. आता या पक्षाचा वारसा ठाकरे घराण्यातील नसलेले एकनाथ शिंदे सांभाळणार आहेत. गेल्या वर्षी शिवसेना पक्षात दोन गट निर्माण झाल्याने निवडणूक आयोगाला हा निर्णय घ्यावा लागला होता. पक्षातील बहुतांश आमदारांना सोबत घेऊन सत्तापालट करणाऱ्या एकनाथ शिंदे यांच्यात दुफळी माजली होती. आणि भाजपसोबत सरकार स्थापन केले. दुसरीकडे, दुसरा गट उद्धव ठाकरेंचा होता, ज्यांच्याकडे 56 पैकी 15 आमदारही शिल्लक नव्हते. त्यामुळे उद्धव ठाकरेंना राजीनामा द्यावा लागला.

नफरतीच्या जमिनीवर राम मंदिराचे निर्माण; लालूंच्या राष्ट्रीय जनता दलाचे नेते जगदानंद सिंहांचे बिघडले बोल!!

राजकीय पक्षातील फूट ही नवीन गोष्ट नाही. यापूर्वीही अशी अनेक प्रकरणे समोर आली आहेत, ज्यात पक्षांमध्ये फूट पडून दोन वेगवेगळ्या गटांनी मूळ पक्षालाच मान्यता देण्याची मागणी केली होती. इतिहासाची पाने पाहिली, तर पक्षातील फुटीचा काही नेत्यांना फायदा झाला आहे, तर काही नेत्यांचा नवा पक्ष एकतर गमवावा लागला आहे किंवा अस्तित्वाच्या संकटाला तोंड देत आहे. बेंचमार्क बनलेले सर्वात महत्त्वाचे प्रकरण म्हणजे भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस, ज्याचे १९६९ मध्ये विभाजन होऊन काँग्रेस (ओ) आणि काँग्रेस (आय) या दोन पक्षांची निर्मिती झाली.

जेव्हा काँग्रेसमध्ये होता वाद

त्यानंतर 1978 मध्ये काँग्रेस (इंदिरा) आणि काँग्रेस (यू) ची स्थापना झाल्यानंतर काँग्रेसमध्ये दुसऱ्यांदा फूट पडली. हे कर्नाटकचे माजी मुख्यमंत्री डी. देवराज उर्स यांनी केले होते. 1980 च्या दशकात, तामिळनाडूमधील AIADMK दोन गटांमध्ये विभागला गेला, एकाचे नेतृत्व MGR यांच्या पत्नी जानकी आणि दुसर्‍याचे नेतृत्व जे जयललिता यांनी केले. त्याचप्रमाणे 1989च्या लोकसभा निवडणुकीपूर्वी स्थापन झालेल्या जनता दलाचेही दोन तुकडे झाले. 1999 च्या लोकसभा निवडणुकीपूर्वी पक्षाचे JD(U) आणि JD(S) मध्ये विभाजन झाले.

उत्तराखंड क्रांती दल आणि सपामध्येही फूट

2012 मध्ये उत्तराखंडमध्येही अशीच परिस्थिती होती, जिथे उत्तराखंड क्रांती दलाचे दोन तुकडे झाले. पक्ष दिवाकर भट्ट-UKD(D) आणि त्रिवेंद्र सिंग पनवार-UKD(P) अशा दोन गटांत विभागला गेला. 2017 मध्ये यूपीमध्येही निवडणुकीच्या आधी, समाजवादी पक्ष फुटला आणि शिवपाल यादव यांनी पुरोगामी समाजवादी पक्षाची स्थापना केली. मात्र, मुलायमसिंग यादव यांच्या निधनानंतर काका-पुतण्यातील दरी कमी झाली आणि शिवपाल यांनी आपला पक्ष सपामध्ये विलीन केला.