India on Russian : युरोपियन युनियनचे रशियन तेलावर निर्बंध; भारताचे प्रत्युत्तर- आमच्या 1.4 अब्ज लोकांसाठी जे योग्य तेच आम्ही करू!

By, Pravin Wankhade - July 23, 2025 11:30:50

0

वृत्तसंस्था

नवी दिल्ली : India on Russian परराष्ट्र सचिव विक्रम मिस्री यांनी मंगळवारी (२२ जुलै) सांगितले की, भारत आपल्या ऊर्जा सुरक्षेला इतर सर्व गोष्टींपेक्षा जास्त महत्त्व देतो आणि रशियन तेल खरेदी करण्याच्या बाबतीत आपल्या हितांचे रक्षण करेल. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या ब्रिटन दौऱ्याच्या अगदी आधी हे विधान आले आहे. पाश्चात्य देश भारतावर रशियन तेल आयात करण्यासाठी दबाव आणत आहेत.India on Russian

विक्रम मिस्री म्हणाले, ऊर्जा सुरक्षा ही भारत सरकारची सर्वात मोठी प्राथमिकता आहे. आमच्या १.४ अब्ज लोकांच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी आम्ही जे आवश्यक आहे ते करू. या प्रकरणात कोणतेही दुहेरी निकष नसावेत असेही त्यांनी सांगितले.India on Russian

Sharad Pawar शरद पवारांकडून मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्या बुद्धीचातुर्याचे आणि कार्यक्षमतेचे कौतुक

युरोपियन युनियनने रशियन तेलावर निर्बंध लादले

युरोपियन युनियनने (EU) १८ जुलै २०२५ रोजी युक्रेन युद्धासंदर्भात रशियावर नवीन निर्बंध जाहीर केले आहेत. यामध्ये, रशियन तेलाची किंमत मर्यादा प्रति बॅरल $६० वरून $४७.६ प्रति बॅरल करण्यात आली आहे. तसेच, रशियन तेलापासून बनवलेल्या पेट्रोल आणि डिझेलसारख्या रिफाइंड इंधनांच्या आयातीवरही बंदी घालण्यात आली आहे.

याचा परिणाम भारत, तुर्की आणि यूएईसारख्या देशांवर होण्याची अपेक्षा आहे. हे देश रशियन कच्चे तेल रिफाइन करतात आणि डिझेल, पेट्रोल आणि जेट इंधन यांसारखी इंधने युरोपला निर्यात करतात.

निर्बंधांमुळे भारताच्या पेट्रोलियम उत्पादनांना धोका

GTRI चे संस्थापक अजय श्रीवास्तव यांच्या मते, “युरोपियन युनियनला भारताची ५ अब्ज डॉलर्स किमतीची पेट्रोलियम उत्पादने निर्यात धोक्यात आहे. भारताची EU ला पेट्रोलियम निर्यात आधीच २७.१% ने कमी झाली आहे. आर्थिक वर्ष २४ मध्ये १९.२ अब्ज डॉलर्सवरून आर्थिक वर्ष २५ मध्ये १५ अब्ज डॉलर्सवर आली आहे.

EUच्या निर्बंधांचा भारतातील सर्वात मोठे इंधन निर्यातदार असलेल्या नायरा एनर्जी आणि रिलायन्सवर सर्वात जास्त परिणाम होऊ शकतो. रशियन कंपनी रोझनेफ्टचा गुजरातमधील नायरा एनर्जीच्या वादिनार रिफायनरीत ४९.१३% हिस्सा आहे. त्यामुळे नायराला बँकिंग सपोर्टमध्येही अडचणी येऊ शकतात.

नायरा एनर्जी कायदेशीर मार्ग शोधत आहे

नायरा एनर्जीनेही या निर्बंधांना “अन्याय्य” म्हटले आहे आणि म्हटले आहे की ते त्यांचे कामकाज, कर्मचारी आणि भागधारकांच्या हितांचे रक्षण करण्यासाठी कायदेशीर मार्ग शोधत आहे. कंपनीने एका निवेदनात म्हटले आहे की, “आमची रिफायनरी भारताच्या ऊर्जेच्या गरजा पूर्ण करण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावते.” “या निर्बंधांमुळे भारताच्या सार्वभौमत्वाचे उल्लंघन होत आहे आणि १.४ अब्ज भारतीयांच्या गरजांवर परिणाम होऊ शकतो.”

युद्धानंतर भारताने अधिक तेल खरेदी केले आहे

२०२२ मध्ये युक्रेन युद्ध सुरू झाल्यापासून भारताने रशियाकडून तेल आयात वाढवली आहे. पूर्वी, रशियाकडून भारताची तेल आयात १% पेक्षा कमी होती, परंतु आता ती ४०-४४% पर्यंत पोहोचली आहे. आर्थिक वर्ष २०२५ मध्ये भारताने रशियाकडून ५०.३ अब्ज डॉलर्सचे कच्चे तेल आयात केले, जे त्याच्या एकूण १४३.१ अब्ज डॉलर्सच्या तेल आयातीच्या एक तृतीयांशपेक्षा जास्त आहे. रशियाच्या सवलतीच्या किमतींमुळे भारताला महागाई नियंत्रणात ठेवण्यास मदत झाली आहे.

अमेरिकादेखील दबाव आणत आहे

ईयू व्यतिरिक्त, अमेरिकेने रशियाच्या तेल आयातीबाबत भारत, चीन आणि ब्राझील सारख्या ब्रिक्स देशांवर दबाव वाढवला आहे. अमेरिकेचे अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प आणि सिनेटर लिंडसे ग्राहम यांनी इशारा दिला आहे की जर हे देश रशियन तेल खरेदी करत राहिले तर त्यांच्यावर १००% ते ५००% पर्यंतचे मोठे शुल्क लादले जाऊ शकते. “मी चीन, भारत आणि ब्राझीलला सांगेन की जर तुम्ही स्वस्त रशियन तेल खरेदी करत राहिलात, ज्यामुळे हे युद्ध चालू आहे, तर “तुमच्यावर मोठे कर लादले जातील,” असे अमेरिकन सिनेटरने फॉक्स न्यूजवर सांगितले. “तुम्ही जे करत आहात ते रक्ताचे पैसे आहे म्हणून आम्ही तुमची अर्थव्यवस्था उद्ध्वस्त करू,” असेही ते म्हणाले.