Russia : रशियात घटत्या लोकसंख्येचे संकट; मुले जन्माला घालण्यासाठी मुलींना 1 लाख रुपये

By, Pravin Wankhade - July 6, 2025 12:00:22

0

वृत्तसंस्था

मॉस्को : Russia रशियामध्ये, तरुण मुलींना गर्भवती होण्यास प्रोत्साहित केले जात आहे. वृत्तसंस्था पीटीआयनुसार, सरकार त्यांना मुलाला जन्म देण्यासाठी आणि त्यांचे संगोपन करण्यासाठी सुमारे एक लाख रुपयांचे अनुदान देत आहे.Russia

मार्च २०२५ मध्ये रशियाच्या ( Russia ) १० भागात ही योजना सुरू झाली आहे. देशातील वाढती लोकसंख्या आणि वाढत्या वयाच्या समस्येचे निराकरण करणे हा त्याचा उद्देश आहे. पूर्वी ही योजना फक्त प्रौढ महिलांसाठी (१८ वर्षांपेक्षा जास्त) होती. परंतु आता अल्पवयीन मुलींनाही त्यात समाविष्ट करण्यात आले आहे, जेणेकरून त्यांनाही मुले होण्यास प्रोत्साहन मिळेल.

२०२३ मध्ये रशियामध्ये सरासरी जन्मदर प्रति महिला १.४१ होता, तर लोकसंख्या स्थिर ठेवण्यासाठी २.०५ हा दर आवश्यक मानला जातो. म्हणूनच, रशियन सरकार अशा योजना चालवत आहे, ज्यांना ‘प्रोनॅटलिस्ट पॉलिसी’ म्हणतात. त्यांचा उद्देश लोकांना अधिक मुले जन्माला घालण्यास प्रोत्साहित करणे आहे.

महाराष्ट्रात कृषी क्षेत्राच्या सर्वांगीण विकासासाठी पुढील 5 वर्षांत अतिरिक्त 25,000 कोटी रुपयांची गुंतवणूक; मुख्यमंत्र्यांची ग्वाही

सध्या, लोकसंख्येच्या बाबतीत रशिया हा जगातील नववा सर्वात मोठा देश आहे, परंतु तेथे लोकसंख्या घटण्याचा धोका वाढत आहे.

युद्धामुळे मुलींना लहान वयातच आई होण्यास भाग पाडले जात आहे.

रशियामध्ये, शाळेत जाणाऱ्या मुलींना मुले होण्यासाठी पैसे देणे हा एक अतिशय वादग्रस्त निर्णय आहे. रशियामध्ये केलेल्या सर्वेक्षणानुसार, ४३% लोक या धोरणाच्या बाजूने आहेत, तर ४०% लोक त्याचा विरोध करत आहेत. परंतु हे स्पष्ट आहे की रशियन सरकार बाळंतपणाला त्यांच्या सर्वात मोठ्या प्राधान्यांपैकी एक मानत आहे.

रशियाचे अध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन यांनी अनेकदा म्हटले आहे की, मोठी लोकसंख्या देशाला मोठी सेना तयार करण्यास मदत करते. यामुळे देश शक्तिशाली बनतो. काही तज्ञ याचा संबंध रशिया आणि युक्रेनमधील युद्धाशी देखील जोडत आहेत.

आतापर्यंत या युद्धात सुमारे अडीच लाख रशियन सैनिक मारले गेले आहेत. याशिवाय, युद्धामुळे रशियातील लाखो सुशिक्षित लोक देश सोडून पळून गेले आहेत. त्यापैकी बहुतेक तरुण आहेत, जे भविष्यात रशियामध्ये राहू शकले असते आणि त्यांना मुले होऊ शकली असती.

रशिया महिलांना करिअर करण्यापासून रोखत आहे

रशियन संसदेने २०२४ मध्ये एक कायदा मंजूर केला आहे, ज्याचा उद्देश लोकांना मुले नसण्याच्या कल्पनेचा प्रचार करण्यापासून रोखणे आहे. या कायद्यानुसार, आता कोणतीही व्यक्ती, संस्था किंवा जाहिरात असा संदेश देऊ शकत नाही जो लोकांना अविवाहित राहण्यास किंवा लग्न करून मुले होण्याऐवजी फक्त करिअर करण्यास प्रेरित करतो.

सरकारचा असा विश्वास आहे की, अशा कल्पनांमुळे रशियाचा आधीच घसरणारा जन्मदर आणखी बिकट होऊ शकतो. या कायद्यासोबतच, रशियातील खासगी दवाखान्यांमध्ये गर्भपात करण्यावरही कडक निर्बंध लादले जात आहेत, जेणेकरून महिला सहजपणे गर्भपात करण्याचा पर्याय निवडू शकत नाहीत.

देशाची लोकसंख्या कमी होऊ नये, म्हणून रशियन सरकारला महिलांनी लग्न करावे, मुले व्हावीत आणि त्यांचे संगोपन करावे असे वाटते.

पैशाचा लोभ दाखवूनही जन्मदर वाढत नाहीये.

या सर्व देशांमध्ये असे दिसून आले आहे की केवळ लोकांना पैसे किंवा सुविधा देऊन जन्मदरात लक्षणीय वाढ करता येत नाही.

महागाई, करिअर नियोजन, पालक बनण्याची जबाबदारी स्वीकारण्याची तयारी किंवा मुलांसाठी चांगल्या सुविधांचा विश्वास यासारख्या अनेक वैयक्तिक, सामाजिक आणि आर्थिक कारणांमुळे लोक मुले जन्माला घालण्याचा निर्णय घेतात.

त्यामुळे लोकसंख्या घटण्याची समस्या सोडवण्यासाठी केवळ पैशाच्या योजना पुरेशा नाहीत.