द फोकस एक्सप्लेनर : राज्यसभा निवडणुकीत काँग्रेसला का आहे बंडाळीची चिंता? कोणत्या राज्यात काय आहे परिस्थिती? वाचा सविस्तर

By, Pravin Wankhade - June 2, 2022 07:30:13

0

राज्यसभा निवडणुकीसाठी मोर्चेबांधणी जोरात सुरू आहे. राजस्थान, हरियाणा, महाराष्ट्र आणि कर्नाटकमधील निवडणुका लक्षात घेऊन भाजपने तेथे प्रभारी नियुक्त केले आहेत. केंद्रीय मंत्री नरेंद्र सिंह तोमर यांच्याकडे राजस्थान, गजेंद्र सिंह शेखावत यांच्याकडे हरियाणाची, अश्विनी वैष्णव यांच्याकडे महाराष्ट्र आणि जी. किशन रेड्डी यांच्याकडे कर्नाटकची जबाबदारी सोपवण्यात आली आहे. त्याचवेळी काँग्रेस आपल्या आमदारांना हरियाणा आणि राजस्थानमधील हॉटेलमध्ये शिफ्ट करण्याच्या तयारीत आहे.The Focus Explainer Why is Congress worried about mutiny in Rajya Sabha elections? What is the situation in which state? Read detailed

सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, राजस्थानमध्ये काँग्रेस आणि समर्थक आमदारांना एकत्र ठेवण्यासाठी उदयपूरमध्ये 3 जूनपासून कडेकोट व्यवस्थेची तयारी सुरू आहे. गेल्या महिन्यात ज्या हॉटेलमध्ये काँग्रेसचे चिंतन शिबिर झाले होते, त्याच हॉटेलमध्ये सर्व आमदारांची राहण्याची सोय होणार आहे. याआधीही 2020 मध्ये काँग्रेसने आमदारांची अशी ‘सोय’ केली आहे.

राज्यसभा निवडणूक : महाराष्ट्रातून प्रतापगडी; काँग्रेस हायकमांडवर टीकेची सरबत्ती!!

इकडे हरियाणातही आमदारांना राजस्थानला हलवण्याची तयारी सुरू आहे. हरियाणाला लागून असलेल्या राजस्थानच्या सीमेवर सर्व आमदारांना ठेवण्याची तयारी सुरू आहे. मात्र, नुकत्याच झालेल्या काँग्रेस विधिमंडळ गटाच्या बैठकीत कुलदीप विश्नोई उपस्थित नव्हते. यामुळे त्याच्याबद्दलही नाराजीचे अंदाज वर्तवले जात आहेत.

अशा परिस्थितीत जाणून घेऊया की, कोणत्या राज्यांमध्ये राज्यसभेच्या निवडणुका होणार आहेत? काँग्रेसची वाट का अवघड आहे?

राजस्थान : काँग्रेससाठी तिसऱ्या जागेचा मार्ग सोपा नाही

राजस्थानमध्ये राज्यसभेच्या 4 जागांसाठी निवडणूक होणार आहे, ज्यामध्ये प्रत्येक उमेदवाराला जिंकण्यासाठी 41-41 आमदारांच्या मतांची आवश्यकता आहे. काँग्रेसने रणदीप सुरजेवाला, मुकुल वासनिक आणि प्रमोद तिवारी हे तीन उमेदवार उभे केले आहेत, तर भाजपने घनश्याम तिवारी यांना उमेदवारी दिली आहे. दुसरीकडे एस्सेल ग्रुपचे चेअरमन सुभाष चंद्रा यांनी भाजपच्या पाठिंब्याने अपक्ष म्हणून फॉर्म भरला आहे.

काँग्रेसकडे स्वतःचे 108 आमदार आहेत. एक म्हणजे आरएलडीचे सुभाष गर्ग. काँग्रेसने 13 अपक्ष, 2 सीपीएम आणि 2 बीटीपी आमदारांसह 126 आमदारांचा पाठिंबा असल्याचा दावा केला आहे. काँग्रेसच्या या दाव्यानंतरही अनेकांचा दांडी मारण्याचा धोका कायम आहे. नाराज आमदार तिसऱ्या जागेवर काँग्रेसचे समीकरण बिघडू शकतात. काँग्रेसच्या छावणीतून चार अपक्ष, दोन बीटीपी आमदार निसटले तर संख्याबळ 120 राहील. अशा स्थितीत तिसरा उमेदवार विजयी होण्याची शक्यता धुसर आहे.

हरियाणा : कागदावर मजबूत, तरीही क्रॉस व्होटिंगची भीती

हरियाणामध्ये राज्यसभेच्या एकूण 2 जागांसाठी निवडणूक होणार आहे, ज्यामध्ये प्रत्येक उमेदवाराला 31-31 आमदारांच्या मतांची गरज आहे. काँग्रेसला 31 आमदारांचा पाठिंबा असूनही क्रॉस व्होटिंग होण्याची भीती पक्षाला आहे. हरियाणात काँग्रेसने अजय माकन यांना, तर भाजपने कृष्णलाल पनवार यांना उमेदवारी दिली आहे. कार्तिकेय शर्मा यांनी अपक्ष म्हणून अर्ज दाखल केला आहे, तर त्यांना दुष्यंत चौटाला यांच्या पक्ष जेजेपीचा पाठिंबा मिळाला आहे, ज्यात 10 आमदार आहेत.

कागदावर बलाढ्य काँग्रेसमध्ये कुलदीप विश्नोई यांच्यासह अनेक आमदार नाराज आहेत. अशा स्थितीत त्याचा परिणाम मतदानात दिसण्याची भीती पक्षाला वाटत आहे. क्रॉस व्होटिंगमुळे 2016च्या निवडणुकीत हरियाणामध्ये काँग्रेसचा पराभव झाला होता.

महाराष्ट्र : 6व्या जागेसाठी शिवसेना-भाजपमध्ये टफ फाइट

महाराष्ट्रात राज्यसभेच्या 6 जागांसाठी निवडणूक होणार आहे, ज्यामध्ये प्रत्येक जागेसाठी 42 आमदारांची मते गरजेची आहेत. शिवसेना, काँग्रेस आणि राष्ट्रवादीकडे प्रत्येकी एक जागा जिंकण्याइतपत संख्याबळ आहे, तर भाजपला दोन जागा सहज जिंकता येतील.

शिवसेनेने येथे 2 उमेदवार उभे केले आहेत, ज्यासाठी त्यांना मित्र पक्ष आणि इतर अपक्ष उमेदवारांकडून 30 मतांची आवश्यकता आहे. याठिकाणी भाजपचे तिसरे उमेदवार धनंजय महाडिकही दाखल झाले असून, त्यानंतर ही लढत रंजक बनली आहे. तिसऱ्या उमेदवारासाठी भाजपकडे 22 मते शिल्लक आहेत. दुसरीकडे अपक्ष आणि काँग्रेस-राष्ट्रवादीची मते घसरल्यास सहाव्या जागेवर गणित बिघडू शकते.

कर्नाटक : बंडखोर आमदारांवर सर्वांच्या नजरा

कर्नाटकमध्ये राज्यसभेच्या 4 जागांसाठी निवडणूक होणार आहे, ज्यामध्ये प्रत्येक जागेसाठी 46 आमदारांचे मत आवश्यक आहे. भाजपचे 121 आमदार आहेत. अशा स्थितीत पक्षाचे 2 सदस्य सदनात जाण्याची खात्री आहे, मात्र भाजपने येथेही तिसरा उमेदवार उभा केला आहे. त्याच वेळी काँग्रेसकडे 70 आमदार आहेत, त्यापैकी एक सदस्य राज्यसभेत जाणार असल्याचे मानले जाते. पक्षाने येथे आणखी एक उमेदवार उभा केला आहे. याशिवाय 32 जागा असलेल्या जेडीएसनेही उमेदवार उभा केला आहे.

अशा स्थितीत 4 जागांसाठी एकूण 6 उमेदवार रिंगणात असल्याने स्पर्धा रंजक बनली आहे. काँग्रेस, भाजप आणि जेडीएस या तिन्ही पक्षांना आशा आहे की बंडखोर आमदार त्यांनाच पाठिंबा देतील, जेणेकरून त्यांचे उमेदवार राज्यसभेत पोहोचतील. आता येथे निकाल काय लागतो, हे येणाऱ्या काही दिवसांत स्पष्ट होणार आहे.