Vikram Misri Profile : तीन पंतप्रधानांसाठी होते महत्त्वाचे, चीन प्रकरणातील तज्ज्ञ… जाणून घ्या नवीन परराष्ट्र सचिव विक्रम मिस्रींबद्दल

By, Pravin Wankhade - June 29, 2024 10:30:48

0

विशेष प्रतिनिधी

नवी दिल्ली : भारतीय परराष्ट्र सेवा (IFS) अधिकारी विक्रम मिस्री यांची शुक्रवारी भारताचे पुढील परराष्ट्र सचिव म्हणून नियुक्ती करण्यात आली. ते चीन प्रकरणातील तज्ज्ञ मानले जातात. इजिप्शियन परराष्ट्र सचिव होण्यापूर्वी ते डेप्युटी NSA (उप राष्ट्रीय सुरक्षा सल्लागार) म्हणून काम करत होते. ते 15 जुलै रोजी परराष्ट्र सचिवपदाची सूत्रे स्वीकारतील. 1989 च्या बॅचचे IFS अधिकारी मिस्री हे विनय क्वात्रा यांची जागा घेतील. क्वात्रा यांची अमेरिकेतील भारताचे राजदूत म्हणून नियुक्ती होण्याची शक्यता आहे.Vikram Misri Profile : Important for three Prime Ministers, China expert… Know about the new Foreign Secretary Vikram Misri

‘मोदींचे म्हणणे खरे ठरले’, जाणून घ्या, पंतप्रधानांनी सॅम पित्रोदाबाबत काय केले होते भाकीत?

परराष्ट्र सचिवपदी विक्रम यांची नियुक्ती अशा वेळी झाली आहे जेव्हा पूर्व लडाखमधील सीमा विवादानंतर चीनसोबतचे भारताचे संबंध गेल्या काही दशकांतील सर्वात खालच्या पातळीवर आहेत. याशिवाय परराष्ट्र धोरणाच्या आघाडीवर देश विविध आव्हानांना सामोरे जाण्याचा प्रयत्न करत आहे. मिस्री यांनी इंद्र कुमार गुजराल, मनमोहन सिंग आणि नरेंद्र मोदी या तीन पंतप्रधानांचे खासगी सचिव म्हणूनही काम केले आहे.

विक्रम मिस्री चीनच्या प्रकरणांचे तज्ज्ञ

उप NSA म्हणून नियुक्ती होण्यापूर्वी, विक्रम मिश्री यांनी 2019-2021 पर्यंत चीनमध्ये भारताचे राजदूत म्हणून काम केले. चीनच्या कम्युनिस्ट सरकारमध्ये त्यांच्या चांगल्या नेटवर्कसाठी ते ओळखले जातात. 59 वर्षीय विक्रम यांनी जून 2020 मध्ये गलवान खोऱ्यात भारतीय आणि चिनी सैन्यादरम्यान झालेल्या हिंसक संघर्षानंतर दोन्ही देशांमधील चर्चेत महत्त्वाची भूमिका बजावली असल्याचे मानले जाते. गलवान खोऱ्यातील संघर्ष हा दोन्ही बाजूंमधील दशकांतील सर्वात गंभीर लष्करी संघर्ष होता. या घटनेनंतर भारत आणि चीनमधील संबंधांमध्ये कमालीची कटुता निर्माण झाली होती.

तीन दशकांहून अधिक काळ परराष्ट्र सेवेतील आपल्या शानदार कारकिर्दीत, विक्रम मिस्री यांनी पाकिस्तान, यूएसए, जर्मनी, बेल्जियम आणि श्रीलंका यासह अनेक भारतीय मिशनमध्ये प्रमुख पदे भूषवली. याशिवाय ते स्पेन (2014-2016) आणि म्यानमार (2016-2018) मध्ये भारताचे राजदूत होते. मिस्री यांच्या जागी फ्रान्समधील भारताचे विद्यमान राजदूत जावेद अश्रफ यांची डेप्युटी एनएसए म्हणून नियुक्ती होण्याची अपेक्षा आहे. अमेरिकेतील भारताचे राजदूत आणि संयुक्त राष्ट्रात कायमस्वरूपी प्रतिनिधी नियुक्त करण्याची प्रक्रियाही सरकारने सुरू केली आहे.

या प्रकरणाशी परिचित असलेल्या सूत्रांवर विश्वास ठेवला तर, विनय क्वात्रा हे अमेरिकेतील भारताचे पुढील राजदूत असू शकतात. तरनजीत संधू यांच्या जानेवारीत निवृत्तीनंतर हे पद रिक्त आहे. तरनजीत संधू यांनी विदेश सेवेतून निवृत्त झाल्यानंतर भाजपमध्ये प्रवेश केला होता आणि अमृतसरमधून लोकसभा निवडणूक लढवली होती. क्वात्रा यांना मार्चमध्ये परराष्ट्र सचिव म्हणून सहा महिन्यांची मुदतवाढ देण्यात आली होती. या महिन्यात रुचिरा कंबोज यांच्या निवृत्तीनंतर संयुक्त राष्ट्रात भारताचे स्थायी प्रतिनिधी हे पदही रिक्त आहे.

विक्रम मिस्री यांचा जन्म 7 नोव्हेंबर 1964 रोजी श्रीनगर येथे एका काश्मिरी हिंदू कुटुंबात झाला. त्यांनी आपले प्रारंभिक शिक्षण सिंधिया स्कूलमधून पूर्ण केले आणि हिंदू कॉलेज, दिल्ली विद्यापीठातून इतिहासात बॅचलर पदवी आणि XLRI जमशेदपूरमधून एमबीए केले. 1 जानेवारी 2022 रोजी त्यांनी पंकज सरन यांची राष्ट्रीय सुरक्षा परिषद सचिवालयात उप NSA म्हणून नियुक्ती केली. त्यांचे लग्न डॉली मिस्रींशी झाले असून त्यांना दोन मुले आहेत. ते इंग्रजी, हिंदी आणि काश्मिरी भाषांमध्ये प्रवीण आहेत आणि त्यांना फ्रेंच भाषेचेही ज्ञान आहे.