Vice President Election : द फोकस एक्सप्लेनर : उपराष्ट्रपती निवडणुकीची जोरदार तयारी; उमेदवारांची जोरदार चर्चा, कशी होते निवडणूक?

By, Pravin Wankhade - July 24, 2025 07:00:25

0

Vice President Election उपराष्ट्रपती जगदीप धनखड यांनी नुकताच राजीनामा दिल्यानंतर केवळ ३ दिवसांतच निवडणूक आयोगाने या पदासाठी निवडणुकीची तयारी सुरू केली आहे. लवकरच निवडणुकीच्या तारखा अधिकृतपणे जाहीर होणार आहेत. यावेळी भाजपकडून नव्या उमेदवाराच्या नावावर चर्चा सुरू झाली असून, थावरचंद गहलोत आणि ओम माथूर या दोन नेत्यांची नावे सर्वाधिक चर्चेत आहेत.Vice President Election

फडणवीस सरकार वरल्या आरोपांच्या गदारोळात महामंडळांचे सत्ता वाटप बिनबोभाट!!

भाजपचे संभाव्य उमेदवार:

1. थावरचंद गहलोत (७७ वर्षे) –

सध्या कर्नाटकचे राज्यपाल आहेत. पूर्वी केंद्रीय मंत्री व राज्यसभेतील नेते राहिले आहेत. ते दलित समाजाचे प्रतिनिधी असून, प्रशासकीय अनुभवही त्यांच्याकडे आहे. जातीय समीकरणात त्यांचे नाव बसते, त्यामुळे त्यांचा दावा अधिक मजबूत मानला जात आहे.

2. ओम माथूर (७३ वर्षे) –

सध्या सिक्कीमचे राज्यपाल असून, मूळचे राजस्थानचे. नरेंद्र मोदी मुख्यमंत्री असताना ते गुजरातचे निवडणूक प्रभारी होते. संघ विचारसरणीचे असून, मोदी-शहा यांचे निकटवर्तीय मानले जातात.

उपसभापती हरिवंश यांचाही विचार शक्य

जर भाजप व एनडीएमधील घटक पक्षांमध्ये नव्या नावावर एकमत न झाल्यास, सध्याचे राज्यसभेचे उपसभापती हरिवंश यांनाही या पदासाठी उमेदवारी मिळू शकते. ते अनुभवी आहेत आणि आधीही उच्च पदांवर कार्यरत राहिले आहेत.

निवडणुकीची प्रक्रिया कशी असते?

उपराष्ट्रपतीपदासाठीची निवडणूक ही संसद सदस्यांद्वारे केली जाते. यात लोकसभा व राज्यसभेतील निवडून आलेले आणि नामनिर्देशित सदस्य मतदान करतात. संपूर्ण प्रक्रिया खालीलप्रमाणे असते:

1. निर्वाचन मंडळ स्थापन – दोन्ही सभागृहांतील सदस्य यामध्ये सहभागी.
2. अधिसूचना प्रसिद्ध – नामांकन, मतदान व निकालाच्या तारखांची घोषणा.
3. नामांकन – किमान २० खासदार प्रस्तावक आणि २० अनुमोदक लागतात.
4. प्रचार – प्रचार फक्त खासदारांमध्येच मर्यादित असतो.
5. मतदान – खासदार आपली पसंती (क्रमांक 1, 2, 3…) दर्शवून मतदान करतात.
6. मतमोजणी आणि निकाल – साधे बहुमत मिळाल्यास उमेदवार विजयी होतो.

विरोधकही देणार ताकदीचा उमेदवार

भाजपला आव्हान देण्यासाठी विरोधकही एखादा अनुभवी व प्रभावी उमेदवार उभा करण्याच्या तयारीत आहेत. त्यामुळे सत्ताधारी एनडीएला उमेदवार ठरवताना अनुभव, जातीचे समीकरण आणि प्रशासकीय क्षमतेचा गंभीर विचार करावा लागेल.

धनखड यांच्या राजीनाम्यावरून राजकीय वादंग

उपराष्ट्रपती धनखड यांनी आरोग्य कारण देत राजीनामा दिला असला, तरी काँग्रेसने त्यावर प्रश्नचिन्ह उपस्थित केले आहे. काँग्रेस अध्यक्ष मल्लिकार्जुन खरगे यांनी विचारले की, “धनखड निरोगी दिसत होते, मग त्यांनी अचानक राजीनामा का दिला?” त्यांचा दावा आहे की, या मागे काहीतरी गुपित असावे.

निवडणुकीसाठी पुढील काही दिवस महत्त्वाचे

निवडणूक आयोग लवकरच तारखा जाहीर करेल आणि त्यानंतर राजकीय हालचालींना वेग येणार आहे. भाजपकडून उमेदवार कोण असेल, याकडे सर्वांचे लक्ष लागून आहे. विरोधक काय डाव टाकतात आणि अंतिमतः उपराष्ट्रपतीपदी कोण विराजमान होतो, हे पाहणे उत्सुकतेचे ठरेल.