Tirupati Temple : तिरुपती मंदिरात लाडूनंतर दुपट्ट्यात घोटाळा; सिल्क असल्याचे सांगून ₹350चे पॉलिस्टरचे दुपट्टे ₹1300ला विकले

By, Pravin Wankhade - December 11, 2025 11:00:07

0

वृत्तसंस्था

तिरुपती : Tirupati Temple आंध्र प्रदेशातील तिरुपती येथील तिरुमला येथील श्री व्यंकटेश्वर मंदिरात लाडूंच्या नंतर प्रसाद म्हणून दिल्या जाणाऱ्या दुपट्ट्यांच्या (अंगवस्त्रम) विक्रीत घोटाळा उघडकीस आला आहे. एनडीटीव्हीच्या वृत्तानुसार, एका कंत्राटदाराने शुद्ध मलबेरी सिल्कच्या दुपट्ट्यांऐवजी सलग 100% पॉलिस्टरचे दुपट्टे पुरवले.Tirupati Temple

बिलिंग सिल्कच्या दुपट्ट्यांच्या नावावरच करण्यात आली. एका पॉलिस्टर दुपट्ट्याची वास्तविक किंमत सुमारे ₹350 होती. परंतु, तिरुमला मंदिराचे व्यवस्थापन करणाऱ्या तिरुमला तिरुपती देवस्थानम् (TTD) ला तोच ₹350 चा दुपट्टा ₹1,300 मध्ये विकण्यात आला.Tirupati Temple

हा घोटाळा 2015 ते 2025, म्हणजे गेल्या 10 वर्षांपासून सुरू होता. या काळात TTD ने कंत्राटदाराला सुमारे 54 कोटी रुपये दिले. TTD बोर्डाने अध्यक्ष बी.आर. नायडू यांच्या निर्देशानुसार अंतर्गत चौकशी सुरू केली होती, त्यानंतर हे संपूर्ण प्रकरण समोर आले.Tirupati Temple

फडणवीस सावजी सारखे तिखट आणि नागपुरी संत्र्यासारखे गोड; एकनाथ शिंदेंची स्तुतीसुमने

दोन लॅबमध्ये उपरणे वैज्ञानिक पद्धतीने तपासले गेले होते

नायडू यांच्या मते, मंदिरात मोठ्या देणगीदारांना प्रसाद म्हणून रेशमी उपरणे दिले जाते. याशिवाय, वेदाशीर्वचनम् सारख्या पूजा-विधींमध्ये रेशमी उपरणे वापरली जातात. त्यामध्येही स्वस्त पॉलिस्टर वापरले गेले.

नायडू म्हणाले की, दुपट्ट्यांचे नमुने वैज्ञानिक चाचणीसाठी दोन प्रयोगशाळांमध्ये पाठवण्यात आले होते, त्यापैकी एक प्रयोगशाळा केंद्रीय रेशीम मंडळाच्या (CSB) अंतर्गत आहे. दोन्ही अहवालांमध्ये दुपट्ट्याचे कापड पॉलिस्टर असल्याचे निष्पन्न झाले. दुपट्ट्यांवर अस्सल रेशीम असल्याची पुष्टी करणारा ‘सिल्क होलोग्राम’ देखील आढळला नाही, जो लावणे बंधनकारक होते.

नायडू यांनी सांगितले की, एकच कंपनी आणि तिच्याशी संबंधित युनिट्स गेल्या 10 वर्षांपासून TTD ला दुपट्टे पुरवत होती. चौकशी अहवाल आल्यानंतर TTD ट्रस्ट बोर्डाने कंपनीचे सर्व सध्याचे टेंडर रद्द केले आहेत आणि संपूर्ण प्रकरण राज्य लाचलुचपत प्रतिबंधक विभागाकडे (ACB) चौकशीसाठी सोपवले आहे.

68 लाख किलो भेसळयुक्त तुपामुळे ₹250 कोटींचा घोटाळा झाला

सप्टेंबर 2024 मध्ये तिरुपती मंदिराच्या लाडू प्रसादात भेसळयुक्त तुपाचे प्रकरण समोर आले होते. चौकशीत असे आढळून आले की, 2019 ते 2024 दरम्यान लाडू बनवण्यासाठी सुमारे 68 लाख किलो भेसळयुक्त तूप वापरले गेले. तूप पुरवठा करणाऱ्या कंपनीने भेसळयुक्त तुपातून सुमारे ₹250 कोटी कमावले होते.

सीबीआय आणि आंध्र प्रदेश अन्न सुरक्षा विभागाच्या चौकशीत उघड झाले की आरोपी कंपनीचे डेअरी संबंधित सर्व कागदपत्रे बनावट आहेत. या कंपनीने कधीही दूध किंवा लोणी खरेदी केले नाही, तरीही ती तूप-लोणी पुरवत राहिली.

कंपनीचे मालक पम्मिल जैन आणि विपिन जैन यांनी तूप उत्पादनाचे बनावट युनिट तयार केले होते. टीटीडीने 2022 मध्ये तक्रारींनंतर भोले बाबा डेअरीला ब्लॅकलिस्ट केले होते. नंतर याच समूहाने इतर कंपन्या स्थापन केल्या आणि मंदिरात तूप-लोणीचा पुरवठा सुरू ठेवला. यात वैष्णवी डेअरी (तिरुपती), माल गंगा डेअरी (उत्तर प्रदेश) आणि एआर डेअरी फूड्स (तमिळनाडू) यांचा समावेश आहे.

तुपात जनावरांच्या चरबीची भेसळ

CBI आणि FSSAI च्या तपासणीत असे आढळून आले की, तुपात प्राण्यांची चरबी मिसळली होती. जुलै 2024 मध्ये TTD ने AR डेअरीच्या तुपाचे चार टँकर नाकारले, परंतु हे टँकर परत करण्याऐवजी वैष्णवी डेअरीच्या नावावर हस्तांतरित करण्यात आले.

गुजरातच्या एका प्रयोगशाळेच्या अहवालात असेही समोर आले की, AR डेअरीच्या तुपात माशांचे तेल, बीफ टॅलो आणि लार्ड मिसळले होते. तथापि, प्रयोगशाळेने ‘फॉल्स पॉझिटिव्ह’ (चुकीचा सकारात्मक अहवाल) चा अस्वीकरण (डिस्क्लेमर) देखील जोडला होता.

या प्रकरणात अटक करण्यात आलेल्या आरोपींपैकी एक अजय कुमार सुगंध यानेही चौकशीत कबूल केले की, तो मोनोडिग्लिसराइड्स आणि ॲसेटिक ॲसिड एस्टरसारखी रसायने पुरवत असे, जी भेसळयुक्त तूप बनवण्यासाठी वापरली जातात.