Delhi High Court पत्नीला पतीची संपत्ती मानण्याची कल्पना असंवैधानिक; दिल्ली उच्च न्यायालयाने दिला महाभारतातील द्रौपदीचा संदर्भ

By, Pravin Wankhade - April 20, 2025 03:00:33

0

वृत्तसंस्था

नवी दिल्ली : महिलेच्या पतीने दाखल केलेल्या व्यभिचार प्रकरणात दिल्ली उच्च न्यायालयाने आरोपी पुरुषाची निर्दोष मुक्तता केली. न्यायालयाने म्हटले आहे की, पत्नीला पतीची मालमत्ता मानण्याची कल्पना आता असंवैधानिक आहे. ही मानसिकता महाभारत काळापासून चालत आली आहे.

न्यायमूर्ती नीना बंसल कृष्णा यांनी त्यांच्या निकालात सर्वोच्च न्यायालयाच्या ऐतिहासिक निर्णयाचा हवाला दिला, ज्यामध्ये आयपीसीच्या कलम ४९७ ला असंवैधानिक घोषित करण्यात आले होते. हा कायदा पितृसत्ताक विचारसरणीवर आधारित होता, ज्यामध्ये पत्नीला गुन्हेगार मानले जात नव्हते तर फसवणुकीची स्त्री मानले जात होते.

उच्च न्यायालयाने म्हटले आहे की- महाभारतात द्रौपदीला तिचा पती युधिष्ठिराने जुगारात पणाला लावले होते. द्रौपदीच्या प्रतिष्ठेचा आदर केला गेला नाही. ही विचारसरणी अजूनही समाजात कायम आहे, परंतु सर्वोच्च न्यायालयाने ती असंवैधानिक घोषित केली आहे.

उच्च न्यायालयाने म्हटले की, जेव्हा वैवाहिक नात्यात नैतिक बांधिलकी संपते तेव्हा ती पूर्णपणे गोपनीयतेची बाब असते. आता व्यभिचाराला गुन्हा मानणे म्हणजे मागे जाण्यासारखे होईल. कलम ४९७ ची तरतूद विवाहाच्या पावित्र्याचे रक्षण करत नव्हती तर पतीच्या मालकीचे रक्षण करत होती.

Devendra Fadnavis : शिवछत्रपती राज्य क्रीडा पुरस्कार म्हणजे खेळाडूंच्या मेहनतीला राजमान्यता – देवेंद्र फडणवीस

पत्नीवर प्रेमसंबंध असल्याचा आरोप होता

या प्रकरणात, महिलेच्या पतीने आरोप केला होता की त्याच्या पत्नीचे आरोपीसोबत प्रेमसंबंध होते आणि दोघेही एका हॉटेलमध्ये एकत्र राहिले होते, जिथे त्यांनी पतीच्या परवानगीशिवाय शारीरिक संबंध ठेवले होते. दंडाधिकारी न्यायालयाने आरोपीला निर्दोष सोडले होते, परंतु सत्र न्यायालयाने त्याला पुन्हा समन्स बजावले.

पतीपासून वेगळे राहणाऱ्या पत्नीचे दुसऱ्या पुरुषाशी अवैध संबंध असतील तर तिला पोटगी मिळणार नाही

दुसऱ्या एका प्रकरणात, दिल्ली उच्च न्यायालयाने म्हटले आहे की जी महिला तिच्या पतीपासून वेगळी राहत आहे आणि दुसऱ्या पुरुषाशी अवैध संबंध ठेवते ती पोटगी मिळण्यास पात्र नाही. या प्रकरणात, पतीने पत्नीला पोटगी भत्ता देण्याच्या कौटुंबिक न्यायालयाच्या आदेशाला आव्हान देणारी याचिका दाखल केली होती. दोन्ही पक्षांचे म्हणणे ऐकल्यानंतर उच्च न्यायालयाने पतीच्या बाजूने निकाल दिला.

उच्च न्यायालयाचे न्यायमूर्ती सगिरीश काठपाडिया यांनी त्यांच्या निर्णयात म्हटले आहे की, पोटगी मागणारी पत्नी तिच्या पतीपासून वेगळी राहत आहे आणि दुसरे म्हणजे तिचे दुसऱ्या पुरुषाशी अवैध संबंध आहेत. अवैध संबंध असलेल्या महिलेला पोटगी मिळू शकत नाही. जर ती घरगुती हिंसाचार किंवा इतर कोणत्याही वादामुळे तिच्या पतीपासून वेगळी राहत असेल आणि तिचे विवाहबाह्य संबंध नसतील तर तिला पोटगी भत्ता मिळेल.