NPCI Bans : 1 ऑक्टोबरपासून UPI द्वारे पैशाची मागणी पाठवता येणार नाही; NPCIचा फसवणूक रोखण्यासाठी मोठा निर्णय

By, Pravin Wankhade - August 14, 2025 08:00:39

0

वृत्तसंस्था

नवी दिल्ली : NPCI Bans नॅशनल पेमेंट्स कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया (NPCI) ने १ ऑक्टोबर २०२५ पासून UPI मधील पीअर-टू-पीअर (P2P) “कलेक्ट रिक्वेस्ट” सुविधा पूर्णपणे बंद करण्याचे निर्देश दिले आहेत. यामुळे आता एखादी व्यक्ती दुसऱ्या व्यक्तीला UPI द्वारे पैसे मागण्यासाठी रिक्वेस्ट पाठवू शकणार नाही.NPCI Bans

P2P कलेक्ट रिक्वेस्ट म्हणजे काय?

ही सुविधा ‘पुल ट्रान्झॅक्शन’ म्हणून ओळखली जाते. यात एक UPI वापरकर्ता दुसऱ्या वापरकर्त्याला पैसे देण्याची विनंती पाठवतो आणि ती मंजूर केल्यावर पेमेंट पूर्ण होते. या पद्धतीत फसवणुकीची शक्यता वाढल्याने NPCI ने हा निर्णय घेतला आहे.NPCI Bans

दोन लोक भेटल्याचा मुद्दा पवारांच्या अंगलट; दोन वाक्यांत उत्तर देऊन सुप्रिया सुळेंचे हात वर!!

बंदीचे कारण

अनेक सायबर गुन्हेगार या सुविधेचा गैरवापर करत होते. ते अज्ञात लोकांना पैसे मागण्याच्या रिक्वेस्ट पाठवून गोंधळात त्यांच्याकडून पैसे वसूल करत होते. आधी प्रति व्यवहार २,००० रुपयांची मर्यादा आणि एका दिवसात जास्तीत जास्त ५० व्यवहारांची अट घालून फसवणूक कमी करण्याचा प्रयत्न झाला. तरीही गुन्हे सुरूच राहिल्याने आता हे फीचर कायमचे बंद करण्याचा निर्णय घेण्यात आला.

व्यापारी व्यवहारांना सूट

ही बंदी फक्त वैयक्तिक वापरकर्त्यांमधील P2P व्यवहारांवर लागू होणार आहे. व्यापारी जसे की फ्लिपकार्ट, अमेझॉन, स्विगी किंवा आयआरसीटीसी — हे अजूनही कलेक्ट रिक्वेस्ट पाठवू शकतील, परंतु ते ग्राहकाने मंजूर केल्यावरच पूर्ण होतील.

वापरकर्त्यांवरील परिणाम

पूर्वी मित्रांकडून थोडे पैसे मागण्यासाठी किंवा खर्च वाटून घेण्यासाठी ही सुविधा वापरली जायची. आता हे शक्य होणार नाही. मात्र, UPI मध्ये ‘स्प्लिट पेमेंट’ सारखे इतर पर्याय उपलब्ध आहेत जे ही गरज पूर्ण करू शकतात. छोटे दुकानदार जे वैयक्तिक खात्यांतून पैसे मागत होते, त्यांना व्यापारी खाते वापरावे लागेल.

UPI ची लोकप्रियता

UPI ही भारतातील सर्वात लोकप्रिय डिजिटल पेमेंट प्रणाली आहे. दरमहा जवळपास २० अब्ज व्यवहार आणि सुमारे २५ लाख कोटी रुपयांची उलाढाल UPI द्वारे केली जाते. देशात सुमारे ४० कोटी लोक UPI वापरतात.