Modi : मोदी व्हर्च्युअल BRICS शिखर परिषदेला उपस्थित राहणार नाहीत, जयशंकर सहभागी होणार

By, Pravin Wankhade - September 7, 2025 07:30:34

0

वृत्तसंस्था

नवी दिल्ली : Modi ब्राझीलचे अध्यक्ष लुला दा सिल्वा यांनी ८ सप्टेंबर रोजी बोलावलेल्या ब्रिक्स नेत्यांच्या व्हर्च्युअल शिखर परिषदेत पंतप्रधान मोदींऐवजी भारताचे प्रतिनिधित्व परराष्ट्र मंत्री एस जयशंकर करतील. परराष्ट्र मंत्रालयाचे प्रवक्ते रणधीर जयस्वाल यांनी शुक्रवारी एक निवेदन जारी करून ही माहिती दिली.Modi

ते म्हणाले- भारताच्या वतीने परराष्ट्र मंत्री यात सहभागी होतील. या परिषदेत अमेरिकेने लादलेल्या शुल्कांना तोंड देण्याच्या आणि बहुपक्षीय सहकार्याला चालना देण्याच्या मार्गांवर चर्चा केली जाईल. ब्राझील हे अमेरिकाविरोधी शिखर परिषद म्हणून सादर करत नाही.Modi

तथापि, तज्ज्ञांच्या मते, मोदींच्या अनुपस्थितीवरून असे दिसून येते की २०२६ च्या ब्रिक्स शिखर परिषदेचे अध्यक्षपद भूषवण्यापूर्वी भारत सावधगिरी बाळगत आहे. यापूर्वी, अमेरिकेने भारताने शुल्क मागे घेण्याच्या बदल्यात ब्रिक्समधून बाहेर पडण्याची मागणी केली होती.Modi

Raje Mudhoji Bhosale : मराठ्यांना मराठा म्हणूनच आरक्षण देण्यात यावे, ओबीसीतून नको; राजे मुधोजी भोसले यांची मागणी

अमेरिकेच्या उद्योगमंत्र्यांनी म्हटले होते- भारताला ब्रिक्समधून बाहेर पडावे लागेल

त्याच वेळी, शुक्रवारी ब्लूमबर्ग टीव्हीशी बोलताना, अमेरिकेचे उद्योग मंत्री हॉवर्ड लुटनिक यांनी भारतावरील २५% अतिरिक्त कर काढून टाकण्यासाठी तीन अटी घातल्या.

ते म्हणाले की, भारताला रशियाकडून तेल खरेदी करणे थांबवावे लागेल, ब्रिक्सपासून वेगळे व्हावे लागेल आणि अमेरिकेला पाठिंबा द्यावा लागेल.

ते म्हणाले की जर तुम्हाला (भारताला) रशिया आणि चीनमधील पूल बनवायचे असेल तर एक व्हा, पण एकतर डॉलर किंवा अमेरिकेला पाठिंबा द्या. तुमच्या सर्वात मोठ्या ग्राहकाला पाठिंबा द्या किंवा ५०% कर भरा.

तथापि, त्यांनी अशी आशा देखील व्यक्त केली की भारत लवकरच अमेरिकेसोबत द्विपक्षीय व्यापार करारासाठी वाटाघाटी करेल. अमेरिका नेहमीच चर्चेसाठी तयार असल्याचे त्यांनी सांगितले.

लुटनिक म्हणाले- भारत एक-दोन महिन्यांत माफी मागेल

लुटनिक म्हणाले की, भारत आणि अमेरिकेत व्यापार तणाव आहे, परंतु लवकरच भारत माफी मागेल आणि राष्ट्राध्यक्ष ट्रम्प यांच्याशी वाटाघाटीच्या टेबलावर येईल.

त्यांनी सांगितले की एक-दोन महिन्यांत भारत ट्रम्प यांच्याशी वाटाघाटीच्या टेबलावर येईल आणि माफी मागेल. लुटनिकच्या मते, भारत ट्रम्प यांच्याशी एक नवीन करार करण्याचा प्रयत्न करेल. हा करार ट्रम्पच्या अटींवर असेल आणि तो पंतप्रधान मोदींसोबत अंतिम रूप देईल.

भारताने ब्रिक्समधून बाहेर पडावे असे अमेरिका का इच्छिते?

अमेरिकेच्या ब्रिक्समधून बाहेर पडण्याच्या इच्छेचे मुख्य कारण भू-राजकीय आणि आर्थिक हितसंबंधांशी संबंधित आहे.

भारताची रशिया आणि चीनशी जवळीक: अमेरिकेला वाटते की ब्रिक्समध्ये भारताच्या उपस्थितीमुळे अमेरिकेचे शत्रू मानल्या जाणाऱ्या रशिया आणि चीनचा प्रभाव वाढतो.

रशियाच्या तेल खरेदीवर आक्षेप: युक्रेन संकटानंतर भारताने रशियाकडून स्वस्त तेल खरेदी करण्यास सुरुवात केली, जी पूर्वी २% होती आणि आता ४०% पर्यंत पोहोचली आहे. अमेरिका हे चुकीचे मानते आणि भारताने रशियन तेल खरेदी करू नये अशी त्याची इच्छा आहे, कारण यामुळे रशियाची अर्थव्यवस्था मजबूत होते.
टॅरिफ धमकी: अमेरिकेने भारतावर ५०% टॅरिफ लादला आहे. लुटनिक म्हणाले की जर भारत ब्रिक्समध्ये राहिला तर त्याला मोठ्या टॅरिफचा सामना करावा लागेल. त्यांचा असा विश्वास आहे की भारत अमेरिकन बाजारपेठेवर अवलंबून आहे (जो भारताचा सर्वात मोठा ग्राहक आहे), म्हणून तो लवकरच अमेरिकेशी तडजोड करेल.

डॉलरीकरणाची भीती: अमेरिकेला चिंता आहे की ब्रिक्स देश जागतिक वित्तीय व्यवस्थेत डॉलरला आव्हान देऊ शकतात. अशा कोणत्याही प्रयत्नांपासून भारताने दूर राहावे अशी अमेरिकेची इच्छा आहे.

भारताचा धोरणात्मक फायदा: भारताला त्याच्या स्वतंत्र परराष्ट्र धोरणाचा भाग म्हणून ब्रिक्स आणि अमेरिका या दोन्ही देशांसोबत संतुलन राखायचे आहे. परंतु अमेरिकेला वाटते की ब्रिक्समध्ये भारताची उपस्थिती पाश्चात्य देशांसोबत, विशेषतः अमेरिकेसोबतच्या वाढत्या भागीदारीच्या विरोधात आहे.

भारताने वारंवार सांगितले आहे की ते ब्रिक्सला अमेरिका विरोधी गट नव्हे तर जागतिक दक्षिणेचा आवाज बळकट करण्यासाठी एक व्यासपीठ मानतात. भारताने डॉलरीकरण नाकारले आहे आणि अमेरिकेशी असलेले त्याचे संबंध महत्त्वाचे असल्याचे म्हटले आहे. ब्रिक्समधून बाहेर पडण्याच्या कोणत्याही योजनेला भारत पाठिंबा देत नाही.