Mamata Banerjee : ममता म्हणाल्या- EC सरकारला न सांगता निरीक्षक नियुक्त करत आहे; पश्चिम बंगालच्या मतदार यादीतून SIR मध्ये 58 लाख नावे वगळली

By, Pravin Wankhade - December 23, 2025 02:00:00

0

वृत्तसंस्था

कोलकाता : Mamata Banerjee पश्चिम बंगालच्या मुख्यमंत्री ममता बॅनर्जी यांनी आरोप केला की, राज्यात सुरू असलेल्या स्पेशल इंटेंसिव्ह रिव्हिजन (SIR) मध्ये गंभीर चुका झाल्या आहेत. मतदारांच्या मॅपिंगमध्ये त्रुटी आहेत. निवडणूक आयोग राज्य सरकारला न कळवता निरीक्षक (ऑब्झर्व्हर) नियुक्त करत आहे. ही संपूर्ण प्रक्रिया भाजपच्या हितासाठी केली जात आहे.Mamata Banerjee

सोमवारी कोलकाता येथील नेताजी इनडोअर स्टेडियममध्ये टीएमसीच्या बूथ स्तरावरील एजंट्सच्या बैठकीत पोहोचलेल्या ममता म्हणाल्या की, एसआयआर सुनावणीसाठी सूक्ष्म निरीक्षक (मायक्रो ऑब्झर्व्हर) म्हणून नियुक्त केंद्रीय अधिकाऱ्यांना स्थानिक भाषा (बांगला) चे फार कमी ज्ञान आहे. असे अधिकारी सुधारणा अभ्यासाच्या दुसऱ्या टप्प्यात पडताळणी करण्यासाठी अपात्र आहेत.Mamata Banerjee

द फोकस एक्सप्लेनर: स्थानिक स्वराज्य निवडणुकांत महायुतीचा दबदबा का? मविआने पुन्हा का गिरवला अपयशाचा कित्ता!

खरं तर, निवडणूक आयोगाने 19 डिसेंबर रोजी पश्चिम बंगालमध्ये झालेल्या एसआयआरची नवीन मतदार यादी जाहीर केली. मसुदा रोलनंतर एकूण मतदार 7.08 कोटी आहेत. यापूर्वी ते 7.66 कोटी होते. एकूण 58 लाख 20 हजारांहून अधिक नावे वगळण्यात आली आहेत.

राज्यात सुनावणी प्रक्रिया सुरू

नवीन यादी जाहीर झाल्यानंतर आता सुनावणीची प्रक्रिया सुरू होणार आहे. पहिल्या टप्प्यात, ज्यांच्या गणना फॉर्ममध्ये वंशवृक्ष जुळणी (वंशावली मिलान) नोंदवलेली आढळली नाही, अशा सुमारे 30 लाख मतदारांना नोटिसा पाठवल्या जाऊ शकतात. याव्यतिरिक्त, विविध जिल्ह्यांमधील ‘संशयास्पद’ श्रेणीत समाविष्ट असलेल्या मतदारांनाही सुनावणीसाठी बोलावले जाईल.

निवडणूक आयोगाच्या तपासणीत असे समोर आले आहे की, अनेक प्रकरणांमध्ये मतदार आणि त्यांचे पालक किंवा आजोबा-आजी यांच्या वयातील फरक असामान्यपणे कमी आहे. काही ठिकाणी एकाच व्यक्तीला अनेक मतदारांचे वडील किंवा आजोबा म्हणून दाखवले आहे.
अशा प्रकरणांना ‘संशयास्पद वंशवृक्ष जुळणी’ मानून आयोगाने विशेष तपास सुरू केला आहे. सुरुवातीला अशा प्रकरणांची संख्या सुमारे 1 कोटी 67 लाख होती, जी प्राथमिक तपासानंतर 1 कोटी 36 लाखांपर्यंत कमी झाली आहे. याच यादीतून टप्प्याटप्प्याने सुनावणीच्या नोटिसा जारी केल्या जातील.
मुर्शिदाबादमध्ये सर्वाधिक आजोबा-आजी/पणजोबा-पणजींच्या नावावर संशयास्पद मॅपिंग

निवडणूक आयोगाच्या मते, मॅपिंग करताना सीमावर्ती जिल्ह्यांवर विशेष लक्ष दिले जात आहे. आजोबा-आजी किंवा पणजोबा-पणजी यांच्या नावावर केलेल्या संशयास्पद मॅपिंगची सर्वाधिक प्रकरणे मुर्शिदाबाद जिल्ह्यात आढळली आहेत, जिथे अशा मतदारांची संख्या 4 लाख 7 हजार 65 आहे.
दुसऱ्या स्थानावर दक्षिण 24 परगणा (3 लाख 77 हजार 910) आणि तिसऱ्या स्थानावर उत्तर 24 परगणा आहे, जिथे ही संख्या 2 लाखांपेक्षा जास्त असल्याचे सांगितले जात आहे. मसुदा यादीतून नावे वगळण्याच्या बाबतीतही दक्षिण 24 परगणा अव्वल स्थानी आहे. येथे 8 लाख 18 हजार 432 मतदारांची नावे वगळण्यात आली आहेत.

आयोगाच्या सूत्रांनुसार, उत्तर 24 परगणामध्ये 7 लाख 92 हजार 133 नावे वगळण्यात आली. फक्त या दोन जिल्ह्यांमध्येच आतापर्यंत 6 लाखांहून अधिक मृत मतदारांची ओळख पटली आहे, तर सुमारे साडेचार लाख लोकांना ‘बेपत्ता’ श्रेणीत ठेवण्यात आले आहे.

उत्तर 24 परगणा येथील नोआपाडा, बॅरकपूर, दमदम उत्तर, खरदह, राजारहाट, गोपालपूर आणि विधाननगर तसेच दक्षिण 24 परगणा येथील जादवपूर आणि कसबा विधानसभा मतदारसंघांमध्ये मोठ्या संख्येने मतदारांची नावे मसुदा यादीतून वगळण्यात आली आहेत. आयोगाचा अंदाज आहे की येत्या काही दिवसांत सुनावणीसाठी आणखी मतदारांना बोलावले जाऊ शकते.
ओळखण्याचा एक महत्त्वाचा निकष वयातील फरक

संशयित मतदारांना ओळखण्याचा एक महत्त्वाचा निकष वयातील फरक आहे. आयोगाच्या आकडेवारीनुसार अनेक प्रकरणांमध्ये मतदार आणि त्यांच्या पालकांमधील वयातील फरक 15 वर्षे किंवा त्याहून कमी आढळला आहे. केवळ दक्षिण 24 परगणामध्ये असे 1 लाख 39 हजार 702 मतदार चिन्हांकित करण्यात आले आहेत.

आयोगाचे मत आहे की काही प्रकरणांमध्ये तांत्रिक किंवा डेटा एंट्रीच्या चुका असू शकतात, परंतु मोठ्या संख्येने गोंधळ आणि फसवणुकीची शक्यता नाकारता येत नाही. आता सुनावणीकडे सर्वांचे लक्ष लागले आहे.