मोदींच्या ‘सहकार से समृद्धी’ संकल्पनेला साकार करण्यासाठी विशेष उपक्रम

By, Sachin Sutar - June 10, 2023 06:45:43

0

नागरी सहकारी बँकांच्या बळकटीसाठी चार महत्त्वपूर्ण उपक्रम हाती घेण्यात आले आहेत.

विशेष प्रतिनिधी

नवी दिल्ली : पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या ‘सहकार से समृद्धी’ या संकल्पनेला साकार करण्यासाठी देशातील 1,514 नागरी सहकारी बँकांना (UCBs) बळकट करण्यासाठी चार महत्त्वपूर्ण उपक्रम हाती घेण्यात आले आहेत. केंद्रीय गृह आणि सहकारमंत्री अमित शाह यांनी अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन आणि भारतीय रिझर्व्ह बँक (RBI) च्या गव्हर्नर यांच्याशी केलेल्या सविस्तर चर्चेनुसार, RBI ने नागरी सहकारी बँकांना (UCBs) मजबूत करण्यासाठी या महत्त्वपूर्ण उपाययोजना अधिसूचित केल्या आहेत. Launch of four important initiatives to strengthen urban cooperative banks

नागरी सहकारी बँका (UCBs) आता त्यांच्या व्यवसायाचा विस्तार करण्यासाठी नवीन शाखा उघडू शकतात

UCB आता RBI च्या पूर्वपरवानगीशिवाय मागील आर्थिक वर्षातील शाखांच्या संख्येच्या 10 टक्के पर्यंत (जास्तीत जास्त 5 शाखा) त्यांच्या मान्यताप्राप्त कार्यक्षेत्रात नवीन शाखा उघडू शकतात. यासाठी, त्यांना त्यांच्या बोर्डाकडून धोरण मंजूर करून घ्यावे लागेल आणि आर्थिकदृष्ट्या मजबूत आणि सुनियोजित (FSWM) नियमांचे पालन करावे लागेल.

नागरी सहकारी बँका देखील व्यापारी बँकांप्रमाणे एकवेळ सेटलमेंट करू शकतील

भारतीय रिझर्व्ह बँकेने नागरी सहकारी बँकांसह (UCBs) सर्व नियमन केलेल्या संस्थांसाठी या पैलूची अंमलबजावणी करणारी फ्रेमवर्क अधिसूचित केली आहे. आता सहकारी बँका त्यांच्या मंडळाने मान्यता दिलेल्या धोरणांद्वारे कर्जदारांसोबत सेटलमेंटसह तांत्रिक राइट-ऑफ प्रक्रियेची तरतूद करू शकतात. यामुळे सहकारी बँका आता इतर व्यापारी बँकांच्या बरोबरीने आल्या आहेत.

सहकारी बँकांना दिले गेले प्रायोरिटी सेक्टर लेंडिंग (PSL) उद्दिष्टांसाठी सुधारित वेळापत्रक

भारतीय रिझर्व्ह बँकेने नागरी सहकारी बँकांसाठी PSL उद्दिष्टे साध्य करण्यासाठी टप्प्याटप्प्याने कालावधी दोन वर्षांनी म्हणजे 31 मार्च 2026 पर्यंत वाढवण्याचा निर्णय घेतला आहे. PSL चे 60% लक्ष्य साध्य करण्यासाठी 31 मार्च 2023 ची अंतिम मुदत देखील आता 31 मार्च 2024 पर्यंत वाढवण्यात आली आहे. आर्थिक वर्ष 2022-23 मध्ये PSL मधील कमतरता भरून काढल्यानंतर अतिरिक्त ठेवी, जर असतील तर, UCB ला परत केल्या जातील.

व्यावसायिक बँकांच्या शाखा ग्रामीण भागातही आहेत, तर UCB शहरी भागात काम करतात, त्यामुळे त्यांना या बाबतीत अडचणी येत होत्या.

RBI मध्ये नोडल ऑफिसरचे पद –

RBIने सहकारी क्षेत्राची जवळून समन्वय आणि केंद्रित परस्परसंवादाची प्रलंबित मागणी पूर्ण करण्यासाठी, नुकतेच नोडल ऑफिसरला देखील सूचित केले आहे.

या उपक्रमांमुळे नागरी सहकारी बँका आणखी मजबूत होतील. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या नेतृत्वाखालील भारत सरकार सहकारी संस्थांना बळकट करण्यासाठी आणि त्यांना लाभार्थी आणि सहभागीदार या दोन्हींमध्ये आर्थिक संस्थांच्या बरोबरीने आणण्यासाठी कटिबद्ध आहे.