K-4 Missile, : भारताने K-4 बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्राची यशस्वी चाचणी केली; पाणबुडीतून 3500 किमीपर्यंत मारा करू शकेल

By, Pravin Wankhade - December 26, 2025 02:00:09

0

वृत्तसंस्था

विजयवाडा : K-4 Missile भारताने मंगळवारी बंगालच्या उपसागरात न्यूक्लियर पावर्ड पाणबुडी INS अरिघातमधून 3,500 किलोमीटर पल्ल्याच्या K-4 बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्राची यशस्वी चाचणी केली. हे प्रक्षेपण विशाखापट्टणमच्या किनाऱ्याजवळ करण्यात आले. समुद्राखालून क्षेपणास्त्र डागण्याच्या भारताच्या क्षमतेला बळकटी देण्याच्या दिशेने हे एक महत्त्वाचे पाऊल मानले जात आहे. K-4 Missile

K-4 क्षेपणास्त्र अशा प्रकारे डिझाइन केले आहे की ते पाणबुडीतून प्रक्षेपित करून दूरच्या लक्ष्यांवर हल्ला करू शकेल. या चाचणीमुळे भारताच्या समुद्र-आधारित अणुप्रतिरोध क्षमतेला आणखी बळकटी मिळाली आहे. भारत आता जमीन, हवा आणि समुद्र—या तिन्ही माध्यमांतून अणुबॉम्ब प्रक्षेपित करण्याची क्षमता ठेवतो. K-4 Missile

Devendra Fadnavis : मुख्यमंत्री फडणवीस म्हणाले- ठाकरे बंधू म्हणजे मुंबई किंवा मराठी नाही; अस्तित्व टिकवण्यासाठी दोन पक्ष एकत्र आलेत

हे क्षेपणास्त्र 2 टनपर्यंत अणुबॉम्ब (वॉरहेड) वाहून नेण्यास सक्षम आहे. तर, K-मालिका क्षेपणास्त्रांमधील “K” अक्षर डॉ. एपीजे अब्दुल कलाम यांच्या सन्मानार्थ ठेवण्यात आले आहे, ज्यांची भारताच्या क्षेपणास्त्र कार्यक्रमात महत्त्वाची भूमिका होती.

क्षेपणास्त्राचे तंत्रज्ञान आणि वैशिष्ट्ये

K-4 क्षेपणास्त्र, जमिनीवरून प्रक्षेपित होणाऱ्या अग्नि-मालिकांवर आधारित एक प्रगत प्रणाली क्षेपणास्त्र आहे, जे पाणबुडीतून प्रक्षेपणासाठी तयार केले आहे.

प्रक्षेपणाच्या वेळी क्षेपणास्त्र प्रथम समुद्राच्या पृष्ठभागातून बाहेर येते, त्यानंतर उड्डाण करत लक्ष्याकडे जाते. हे क्षेपणास्त्र अणुबॉम्ब वाहून नेण्यास सक्षम आहे आणि अरिहंत-श्रेणीच्या पाणबुड्यांमधून डागले जाऊ शकते.

अणु त्रिकूटाचा महत्त्वाचा भाग

K-4 ला भारताच्या अणु त्रिकूटाचा एक महत्त्वाचा आधारस्तंभ मानले जाते.

यामुळे भारताची ‘डिटरन्स’ क्षमता मजबूत होते, म्हणजेच संभाव्य शत्रूंवर हे मानसिक दडपण येते की कोणत्याही हल्ल्याला प्रत्युत्तर दिले जाऊ शकते.

भारतीय लष्कराने 23 डिसेंबर रोजी आकाश मिसाईल डिफेन्स सिस्टीमच्या प्रगत आवृत्ती आकाश नेक्स्ट जनरेशन (आकाश-NG) ची ओडिशातील चांदीपूर येथील इंटिग्रेटेड टेस्ट रेंजमध्ये यशस्वी चाचणी केली होती.

DRDO नुसार, चाचणीदरम्यान आकाश-NG ने वेगवेगळ्या अंतरावर आणि उंचीवर असलेल्या हवाई लक्ष्यांना अचूकपणे नष्ट केले. यात सीमेजवळ कमी उंचीवर उडणारे आणि लांब अंतरावर जास्त उंचीवर असलेले लक्ष्ये देखील समाविष्ट होती.

24 सप्टेंबर: भारतात पहिल्यांदाच ट्रेनमधून अग्नि-प्राइम क्षेपणास्त्राची चाचणी

भारताने 24 सप्टेंबरच्या रात्री उशिरा रेल्वेवर बनवलेल्या मोबाईल लाँचर सिस्टीमद्वारे अग्नि-प्राइम क्षेपणास्त्राची चाचणी केली होती. हे कॅनिस्टराइज्ड लाँचिंग सिस्टीममधून प्रक्षेपित करण्यात आले. यासाठी ट्रेन विशेषतः डिझाइन करण्यात आली होती. ही ट्रेन देशाच्या प्रत्येक कोपऱ्यात जाऊ शकते, जिथे रेल्वे लाईन उपलब्ध आहे.