Earthquake : दिल्ली, बिहार आणि बंगालमध्ये भूकंपाचे धक्के; रिश्टर स्केलवर 7.1 तीव्रता; केंद्र चीनमध्ये

By, Pravin Wankhade - January 7, 2025 09:30:40

0

वृत्तसंस्था

नवी दिल्ली : Earthquake मंगळवारी सकाळी 6.35 वाजता दिल्ली-एनसीआर, बिहार आणि पश्चिम बंगालमध्ये भूकंपाचे जोरदार धक्के जाणवले. नॅशनल सेंटर फॉर सिस्मॉलॉजीनुसार, रिश्टर स्केलवर त्याची तीव्रता 7.1 होती. या भूकंपाचा केंद्रबिंदू चीनमधील शिजांग येथे जमिनीपासून 10 किलोमीटर खाली होता.Earthquake

भारतातील नेपाळ, भूतान, सिक्कीम आणि उत्तराखंडमध्येही भूकंपाचा प्रभाव दिसून आला. सध्या भारतात भूकंपामुळे कोणतेही नुकसान झाल्याचे वृत्त नाही. नेपाळ आणि चीनमध्ये आतापर्यंत नुकसानीचे कोणतेही वृत्त आलेले नाही.

Raju Shetty संतोष देशमुख हत्या प्रकरणातील संशयित ऊसतोड मजूर पुरवणारे मुकादम, राजू शेट्टी यांची माहिती

EQ of M: 7.1, On: 07/01/2025 06:35:18 IST, Lat: 28.86 N, Long: 87.51 E, Depth: 10 Km, Location: Xizang.
For more information Download the BhooKamp App https://t.co/5gCOtjdtw0 @DrJitendraSingh @OfficeOfDrJS @Ravi_MoES @Dr_Mishra1966 @ndmaindia pic.twitter.com/aHk6kS9Zcm

— National Center for Seismology (@NCS_Earthquake) January 7, 2025

जानेवारी 2024 मध्ये चीनच्या शिनजियांगमध्ये 7.2 रिश्टर स्केलचा भूकंप

22 जानेवारी 2024 रोजी रात्री 11.39 वाजता चीन-किर्गिस्तान सीमेवर 7.2 रिश्टर स्केलचा भूकंप झाला होता. दक्षिण शिनजियांगमध्ये झालेल्या या भूकंपाचा केंद्रबिंदू जमिनीपासून 22 किमी खाली होता. या भूकंपात अनेक इमारती कोसळल्या असून अनेक लोक जखमी झाले होते.

भूकंपानंतर 40 धक्केही नोंदवले गेले. भूकंपाचा सर्वाधिक प्रभाव उरुमकी, कोरला, काशगर, यिनिंग येथे झाला.

2015 मध्ये झालेल्या भूकंपामुळे काठमांडू 10 फूट घसरले होते

2015 मध्ये, 7.8 रिश्टर स्केलच्या भूकंपामुळे नेपाळमध्ये प्रचंड विध्वंस झाला होता. या काळात सुमारे 9 हजार लोक मारले गेले. या भूकंपामुळे देशाचा भूगोलही बिघडला. केंब्रिज विद्यापीठातील टेक्टोनिक तज्ज्ञ जेम्स जॅक्सन यांनी सांगितले की, भूकंपानंतर काठमांडूच्या खालची जमीन तीन मीटर म्हणजेच सुमारे 10 फूट दक्षिणेकडे सरकली. मात्र, जगातील सर्वात मोठे पर्वत शिखर एव्हरेस्टच्या भूगोलात कोणताही बदल होण्याची चिन्हे नाहीत. नेपाळमधील हा भूकंप 20 मोठ्या अणुबॉम्बइतका शक्तिशाली होता.

भूकंप का होतात?

आपल्या पृथ्वीचा पृष्ठभाग प्रामुख्याने 7 मोठ्या आणि अनेक लहान टेक्टोनिक प्लेट्सपासून बनलेला आहे. या प्लेट्स सतत तरंगत राहतात आणि कधीकधी एकमेकांवर आदळतात. अनेक वेळा टक्कर झाल्यामुळे प्लेट्सचे कोपरे वाकतात आणि जेव्हा जास्त दाब येतो तेव्हा या प्लेट्स तुटू लागतात. अशा स्थितीत खालून बाहेर पडणारी ऊर्जा बाहेर पडण्याचा मार्ग शोधते आणि यात भूकंप होतो.

तज्ज्ञांचा दावा – अरवली पर्वत रांगेत दरड सक्रिय, भूकंप येतच राहणार

भूगोल विषयाचे तज्ज्ञ डॉ. राजेंद्रसिंह राठोड यांच्या मते अरवली पर्वतराजीच्या पूर्वेला एक फॉल्ट लाइन (फाट) आहे. ही फॉल्ट लाईन राजस्थानच्या पूर्व किनाऱ्यावरून जाते आणि धर्मशाळेपर्यंत पोहोचते. यामध्ये राजस्थानमधील जयपूर, अजमेर, भरतपूर या भागांचा समावेश आहे.

अरवली पर्वतातील दरडांमध्ये हालचाल सुरू झाल्याचे तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे. आता असे भूकंपाचे धक्के जयपूर आणि आजूबाजूच्या इतर भागातही जाणवत राहतील. जयपूर झोन-2 मध्ये आणि पश्चिम राजस्थान झोन-3 मध्ये येते. यामध्ये भूकंपाचे सामान्य धक्के आहेत.