Delhi High Court : दिल्ली हायकोर्टाने म्हटले- संसदेला सूचना देऊ शकत नाही, कायदे बनवणे-बदलणे त्यांचे काम; BNSची कलमे हटवण्याची याचिका फेटाळली

By, Pravin Wankhade - July 10, 2025 06:00:26

0

वृत्तसंस्था

नवी दिल्ली : Delhi High Court दिल्ली उच्च न्यायालयाने बुधवारी भारतीय दंड संहितेच्या (आयपीसी) काही तरतुदी रद्द करण्याची मागणी करणारी जनहित याचिका फेटाळून लावली. न्यायालयाने म्हटले आहे की न्यायपालिकेला संसदेला कोणताही कायदा बनवण्याचे किंवा रद्द करण्याचे निर्देश देण्याचा अधिकार नाही.Delhi High Court

मुख्य न्यायाधीश डी.के. उपाध्याय आणि न्यायमूर्ती अनिश दयाळ यांच्या खंडपीठाने म्हटले आहे की- जर एखादा कायदा रद्द करायचा असेल तर तो फक्त संसदच करू शकते आणि तेही कायद्यात बदल (दुरुस्ती) करून. आपण संसदेला तसे करण्याचे आदेश देऊ शकत नाही, कारण हे कायदे करण्यासारखे असेल आणि ते आमचे काम नाही.Delhi High Court

शिक्षकांच्या आंदोलनात पवार + ठाकरेंची राजकीय घुसखोरी; फडणवीसांनी त्यांची पुरती पोलखोल केली!!

याचिकाकर्त्याचा युक्तिवाद- लोकांना दडपण्यासाठी बनवले कलम

याचिकाकर्ते उपेंद्रनाथ दलाई यांनी बीएनएसच्या कलम १४७ ते १५८ आणि १८९ ते १९७ ला आव्हान दिले होते. त्यांनी म्हटले होते की ही कलमे राज्याविरुद्धच्या गुन्ह्यांशी आणि सार्वजनिक शांतता बिघडवण्याशी संबंधित आहेत, जी ब्रिटिश राजवटीत लोकांना दडपण्यासाठी बनवण्यात आली होती. आजही हे जुने कायदे लागू ठेवणे हे संविधानात दिलेल्या मूलभूत अधिकारांचे उल्लंघन आहे, असा युक्तिवाद दलाई यांनी केला.

याचिकेत विशेषतः BNS च्या कलम १८९ चा उल्लेख करण्यात आला आहे, जो “बेकायदेशीर संमेलन” शी संबंधित आहे. याचिकाकर्त्याने आरोप केला आहे की सरकार अनेकदा मतभेदांचे आवाज दाबण्यासाठी पोलिसांच्या माध्यमातून या कायद्याचा गैरवापर करतात.

तथापि, न्यायालयाने या याचिकेवर सुनावणी करण्यास नकार दिला आणि स्पष्टपणे सांगितले की ते कायदा बनवू किंवा बदलू शकत नाही कारण तो संसदेचा अधिकार क्षेत्र आहे.

BNSचे हे कलम कोणते आहेत?

कलम १४७ ते १५८: हे राज्याविरुद्धच्या गुन्ह्यांशी संबंधित आहेत जसे की भारत सरकारविरुद्ध युद्ध करणे, राज्याचे सार्वभौमत्व, एकता आणि अखंडता धोक्यात आणणारी कृत्ये.

कलम १८९ ते १९७: यामध्ये बेकायदेशीर सभा, दंगल इत्यादी सार्वजनिक सुव्यवस्थेला त्रास देण्याशी संबंधित गुन्हे समाविष्ट आहेत.

२०२४ मध्ये ३ नवीन फौजदारी कायदे लागू झाले

१ जुलै २०२४ रोजी तीन नवीन कायदे, भारतीय न्यायिक संहिता, भारतीय नागरी संरक्षण संहिता आणि भारतीय पुरावा कायदा, लागू झाले, ज्यांनी ब्रिटिश काळापासून देशात प्रचलित असलेल्या कायद्यांची जागा घेतली. हे कायदे आयपीसी (१८६०), सीआरपीसी (१९७३) आणि पुरावा कायदा (१८७२) यांच्या जागी आणण्यात आले.

गृहमंत्री अमित शहा म्हणाले होते की आता शिक्षेऐवजी न्याय मिळेल. खटल्यांमध्ये विलंब होण्याऐवजी जलद खटले होतील. तसेच, सर्वात आधुनिक फौजदारी न्याय व्यवस्था निर्माण केली जाईल.