CNG PNG : CNG व घरगुती PNG 1 जानेवारीपासून स्वस्त होणार; ग्राहकांची प्रत्येक युनिटवर 2 ते 3 रुपयांची बचत

By, Pravin Wankhade - December 18, 2025 03:00:24

0

वृत्तसंस्था

नवी दिल्ली : CNG PNG देशभरातील ग्राहकांना लवकरच CNG आणि घरगुती पाईप नॅचरल गॅस (PNG) स्वस्त मिळेल. पेट्रोलियम अँड नॅचरल गॅस रेग्युलेटरी बोर्ड (PNGRB) ने गॅस वाहतूक शुल्क कमी करण्याची आणि सोपी करण्याची घोषणा केली आहे, जी 1 जानेवारी 2026 पासून लागू होईल.CNG PNG

PNGRB सदस्य ए.के. तिवारी यांनी सांगितले की, नवीन युनिफाइड टॅरिफ स्ट्रक्चरमुळे वेगवेगळ्या राज्यांतील ग्राहकांची प्रति युनिट ₹2-3 ची बचत होईल, जी राज्य आणि करांवर अवलंबून असेल.CNG PNG

नवीन टॅरिफ स्ट्रक्चरमध्ये तीन ऐवजी 2 झोनCNG PNG

ए.के. तिवारी यांनी ANI ला सांगितले की, 2023 मध्ये लागू झालेल्या व्यवस्थेत टॅरिफला अंतरावर आधारित 3 झोनमध्ये विभागले होते. यात 0 ते 200 किमी पर्यंत 42 रुपये शुल्क लागते.CNG PNG

महाराष्ट्रातल्या आरोग्य सेवेत AI चा वापर वाढवा; मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीसांच्या सूचना

तर 300 ते 1,200 किमी पर्यंत 80 रुपये आणि 1,200 किमी पेक्षा जास्त अंतरासाठी ₹107 शुल्क लागते. आता ही व्यवस्था सोपी करून दोन झोनमध्ये विभागली आहे.

तिवारी म्हणाले, पहिला झोन CNG आणि घरगुती PNG ग्राहकांसाठी देशभरात एकसमान लागू होईल. यामुळे वाहतूक खर्च कमी होईल, ज्याचा थेट फायदा ग्राहकांना मिळेल.

CNG आणि PNG कसे मोजले जाते?

भारतात सीएनजी किलोग्राम (kg) मध्ये मोजली आणि विकली जाते. कारण सीएनजी खूप उच्च दाबावर संकुचित केली जाते, त्यामुळे तिचे प्रमाण (लिटर किंवा क्यूबिक मीटर) मध्ये मोजणे कठीण आहे कारण तापमान आणि दाबानुसार प्रमाण बदलत राहते. परंतु वजन (kg) नेहमी सारखेच राहते. 1 kg सीएनजी अंदाजे 1.39 SCM (स्टँडर्ड क्यूबिक मीटर) च्या बरोबरीची असते. पंपवर तुम्ही kg मध्ये भरून घेता.
पीएनजी SCM (स्टँडर्ड क्यूबिक मीटर) मध्ये मोजली जाते. ही गॅस पाईपने घरात येते, दाब सामान्य असतो, त्यामुळे तिचे प्रमाण सहजपणे मोजले जाते. बिलामध्ये SCM दिसते. पीएनजी बिल दर 2 महिन्यांनी येते आणि मीटर रीडिंगवरून SCM मोजले जाते.
312 भौगोलिक क्षेत्रांतील ग्राहकांना फायदा

हा बदल 312 भौगोलिक क्षेत्रांना फायदा देईल, जिथे 40 सिटी गॅस डिस्ट्रिब्यूशन (CGD) कंपन्या कार्यरत आहेत. तिवारी म्हणाले, याचा फायदा सीएनजी वापरणाऱ्या वाहनांना आणि स्वयंपाकघरात पीएनजी वापरणाऱ्या घरांना दोघांनाही मिळेल.

PNGRB ने गॅस वितरण कंपन्यांना स्पष्टपणे सांगितले आहे की ही बचत ग्राहकांपर्यंत पोहोचली पाहिजे. नियामक अनुपालनाचे निरीक्षण करेल. तिवारी म्हणाले की, आमची भूमिका ग्राहक आणि ऑपरेटर्सच्या हितामध्ये संतुलन राखणे आहे.

CGD क्षेत्राचा विस्तार

CNG आणि PNG नेटवर्कच्या विस्तारावर बोलताना तिवारी यांनी सांगितले की, संपूर्ण देशाला कव्हर करण्यासाठी परवाने दिले गेले आहेत, ज्यामध्ये सार्वजनिक क्षेत्रातील कंपन्या, खासगी कंपन्या आणि संयुक्त उपक्रम (जॉइंट व्हेंचर्स) समाविष्ट आहेत.

PNGRB अनेक राज्यांमध्ये VAT कमी करण्याचे आणि प्रक्रिया सुलभ करण्याचे काम करत आहे. ते म्हणाले की, नियामक केवळ देखरेख करणारा नाही, तर या क्षेत्रात एक सुविधा पुरवणारा (फॅसिलिटेटर) म्हणूनही भूमिका बजावत आहे.