Fighter aircraft : 5व्या पिढीतील स्वदेशी लढाऊ विमानांच्या मॉडेलला मान्यता; खासगी कंपन्या निर्मितीत मदत करणार

By, Pravin Wankhade - May 28, 2025 10:30:27

0

वृत्तसंस्था

नवी दिल्ली : Fighter aircraft भारतात निर्मिती होणाऱ्या 5व्या पिढीतील लढाऊ विमानाच्या म्हणजेच अ‍ॅडव्हान्स्ड मीडियम कॉम्बॅट एअरक्राफ्ट (AMCA) उत्पादन मॉडेलला मान्यता देण्यात आली आहे. केंद्र सरकारने मंगळवारी ही माहिती दिली.Fighter aircraft

संरक्षण मंत्रालयाने सांगितले की, सरकारी कंपन्यांसोबतच खासगी कंपन्यांनाही विमान निर्मितीसाठी बोली लावण्याची संधी दिली जाईल. यासाठी एरोनॉटिकल डेव्हलपमेंट एजन्सी (ADA) लवकरच अभिव्यक्ती स्वारस्य (EoI) जारी करेल.

खासगी कंपन्यांना विमान निर्मितीची संधी देण्याच्या घोषणेमुळे संरक्षण आणि संबंधित क्षेत्रातील कंपन्यांच्या शेअर्समध्ये सुमारे ६ टक्क्यांनी वाढ झाली. निफ्टी इंडिया डिफेन्स इंडेक्सनेही ८,६७४.०५ या ५२ आठवड्यांच्या नवीन उच्चांकावर पोहोचला.

Fadnavis : फडणवीसांचा काँग्रेसवर पलटवार; त्यांच्या डोक्यात पाकचा व्हायरस, यांना शेती अन् युद्धाच्या ड्रोनमधील फरकही कळत नाही

२०२४ मध्ये एएमसीए प्रकल्पाला मंजुरी

एप्रिल २०२४ मध्ये, सुरक्षा विषयक मंत्रिमंडळ समितीने (CCS) पाचव्या पिढीतील स्वदेशी लढाऊ विमानांच्या डिझाइन आणि विकासासाठी १५,००० कोटी रुपयांच्या प्रकल्पाला मंजुरी दिली. हे लढाऊ विमान ‘अ‍ॅडव्हान्स्ड मीडियम कॉम्बॅट एअरक्राफ्ट’ (AMCA) आहे.
या कार्यक्रमाच्या अंमलबजावणीसाठी आणि विमान डिझाइन करण्यासाठी एडीए ही नोडल एजन्सी आहे. एडीए संरक्षण संशोधन आणि विकास संघटना (डीआरडीओ) अंतर्गत येते.
ते भारतीय हवाई दलाच्या इतर लढाऊ विमानांपेक्षा चांगले असेल. शत्रूच्या रडारपासून वाचण्यासाठी ते उच्च-तंत्रज्ञानाच्या स्टील्थ तंत्रज्ञानाने सुसज्ज असेल. हे आंतरराष्ट्रीय स्तरावर वापरात असलेल्या इतर पाचव्या पिढीतील स्टेल्थ लढाऊ विमानांसारखे किंवा त्याहूनही चांगले असेल.

एएमसीए हे स्वदेशी तंत्रज्ञानाने बनवलेले दुसरे लढाऊ विमान आहे.

प्रगत मध्यम लढाऊ विमान म्हणजेच एएमसीए हे स्वदेशी पद्धतीने विकसित होणारे दुसरे लढाऊ विमान असेल. यापूर्वी, हलके लढाऊ विमान (LCA) तेजस आणि त्याची प्रगत आवृत्ती तेजस मार्क-१ भारतात विकसित करण्यात आली आहे. त्याच्या अधिक प्रगत आवृत्ती, मार्क-१-ए वर काम सुरू आहे. माहितीनुसार, AMCA २०३५ पर्यंत हवाई दल आणि नौदलात तैनातीसाठी उपलब्ध होईल.

भारतीय हवाई दल स्वदेशी बनावटीचे तेजस जेट वापरत आहे.

३० जुलै रोजी, हवाई दलाने जम्मू आणि काश्मीरमधील अवंतीपोरा हवाई तळावर हलके लढाऊ विमान तेजस एमके-१ तैनात केले. वैमानिकांना दरीत उड्डाणाचा सराव करता यावा म्हणून हे करण्यात आल्याचे लष्कराचे म्हणणे आहे.

शेजारील देश चीन आणि पाकिस्तानच्या बाबतीत काश्मीर संवेदनशील आहे. तेजस एमके-१ हे बहुउद्देशीय हलके लढाऊ विमान आहे, जे काश्मीरच्या जंगली आणि डोंगराळ भागात हवाई दलाला आणखी बळकटी देईल. भारतीय हवाई दलाकडे सध्या ३१ तेजस लढाऊ विमाने आहेत.

तेजसचे वेगळेपण…

या विमानाचे ५०% भाग म्हणजेच यंत्रसामग्री भारतातच तयार करण्यात आली आहे.
त्यात इस्रायलचा EL/M-2052 रडार बसवण्यात आला आहे. यामुळे ते एकाच वेळी १० लक्ष्यांचा मागोवा घेण्यास आणि त्यांना लक्ष्य करण्यास सक्षम बनते.
त्यात अतिशय लहान धावपट्टीवर म्हणजेच ४६० मीटर अंतरावर उड्डाण करण्याची क्षमता आहे.
हे लढाऊ विमान सुखोई, राफेल, मिराज आणि मिगपेक्षा हलके आहे. त्याचे वजन ६५०० किलो आहे.