टाटा सोडल्यानंतर सायरस मिस्त्री काय करत होते? : शापूरजी पालोनजींचा असा आहे व्यवसाय विस्तार

By, Pravin Wankhade - September 5, 2022 09:00:20

0

प्रतिनिधी

मुंबई : रविवारी उद्योग जगतासाठी एक वाईट बातमी आली. सुप्रसिद्ध उद्योगपती आणि टाटा सन्सचे माजी अध्यक्ष सायरस मिस्त्री यांचे रस्ते अपघातात निधन झाले. 4 जुलै 1968 रोजी मुंबईत जन्मलेले सायरस 54 वर्षांचे होते. ते टाटा सन्सचे सर्वात तरुण चेअरमन झाले आणि 4 वर्षे कंपनीचे प्रमुख होते. तथापि, नंतर त्यांना या पदावरून हटवण्यात आले आणि त्यानंतर सायरस मिस्त्री यांचा टाटा समूहाशी वाद सुरू झाला, ज्यामुळे ते चर्चेत आले. टाटांपासून वेगळे झाल्यानंतर सायरस मिस्त्री पुन्हा आपल्या कौटुंबिक व्यवसायात सामील झाले.What was Cyrus Mistry doing after leaving Tata? This is the business expansion of Shapoorji Pallonji

पालोनजी ग्रुपचा जगभरात व्यवसाय

सायरस मिस्त्री यांच्या शापूरजी पालोनजी ग्रुपची स्थापना 1865 मध्ये झाली. या समूहाचा व्यवसाय जगभर पसरला असून सुमारे 25,000 कर्मचारी असलेला हा समूह भारतीय व्यावसायिक जगतात एक वेगळी ओळख ठेवतो. शापूरजी पालोनजी समूहाचा व्यवसाय अभियांत्रिकी, बांधकाम, पायाभूत सुविधा, रिअल इस्टेट, जल ऊर्जा आणि आर्थिक सेवांमध्ये पसरलेला आहे. समूहात 18 मोठ्या कंपन्या आहेत, ज्यांचा व्यवसाय सुमारे 50 देशांमध्ये आहे.

सायरस मिस्त्रींचा रतन टाटांशी का झाला होता वाद?

शापूरजी पालोनजी ही देशातील सर्वात जुनी आणि विश्वासार्ह बांधकाम कंपन्यांपैकी एक आहे. शापूरजी पालोनजी यांनी आपल्या कारकिर्दीची सुरुवात लिटलवुड पालोनजी बरोबर केली, ज्याची स्थापना त्यांचे वडील शापूरजी मिस्त्री यांनी केली होती. गेल्या 100 वर्षांपासून मुंबईची पाण्याची गरज भागवणारा मलबार हिल जलाशय या कंपनीने बांधला आहे. याशिवाय ताज इंटर कॉन्टिनेंटल हॉटेल, रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया भवन, एचएसबीसी भवन, ब्रेबॉर्न स्टेडियम, मुंबई आणि जवाहरलाल नेहरू स्टेडियम, दिल्ली हेही या समूहाने बांधले आहेत.

टाटा समूहाशी 1930 पासूनचे संबंध

टाटा समूह आणि मिस्त्री कुटुंब यांच्यातील संबंध अलीकडील नाही, परंतु 1930 मध्ये या संघटनेची सुरुवात झाली, जेव्हा शापूरजी पालोनजी मिस्त्री यांनी FE दिनशॉ इस्टेटमधून टाटा सन्समध्ये 12.5 टक्के भागभांडवल विकत घेतले. त्यानंतर मिस्त्री कुटुंबाने टाटा समूहात आपली हिस्सेदारी वाढवली.

अहवालानुसार, मिस्त्री कुटुंबाने टाटा कंपनीतील त्यांचा हिस्सा कायम ठेवण्यासाठी 90च्या दशकात टाटा सन्सच्या राइट्स इश्यूमध्ये 60 कोटी रुपयांहून अधिक गुंतवणूक केली होती. सध्या, व्यापारी कुटुंब हे टाटा सन्समधील 18.4 टक्के हिस्सेदारीसह दुसऱ्या क्रमांकाचे भागधारक आहेत.

टाटांपासून वेगळे झाल्यानंतर मिस्त्री काय करत होते?

सायरस मिस्त्री वादामुळे टाटा सन्स सोडल्यानंतर त्यांच्या कौटुंबिक व्यवसायात परतले. या ग्रुपमध्ये शापूरजी पालोनजी इंजिनीअरिंग अँड कन्स्ट्रक्शन, एफकॉन्स इन्फ्रास्ट्रक्चर, फोर्ब्स टेक्सटाइल्स, गोकाक टेक्सटाइल्स, युरेका फोर्ब्स, फोर्ब्स अँड कंपनी, एसपी कन्स्ट्रक्शन मटेरियल्स ग्रुप, एसपी रिअल इस्टेट आणि नेक्स्ट जनरल या कंपन्यांचा समावेश आहे.

यावेळी कौटुंबिक व्यवसाय ताब्यात घेण्याबरोबरच सायरस मिस्त्री यांनी टाटा समूहासोबत कायदेशीर लढा सुरू ठेवला. सायरस यांनी 1991 मध्ये शापूरजी पालोनजी अँड कंपनीच्या बोर्डात प्रवेश घेतला होता.

सायरस यांनी कंपनी एका नवीन उंचीवर नेली

1994 मध्ये सायरस मिस्त्री समूहात सामील झाल्यानंतर त्यांची प्रमुख समूह कंपनीचे व्यवस्थापकीय संचालक म्हणून नियुक्ती करण्यात आली. यानंतर समूहाने मोठी प्रगती केली आणि त्यांचा बांधकाम व्यवसाय लाखो डॉलर्सवरून अब्जावधी डॉलर्सपर्यंत वाढला. सायरस मिस्त्री यांचे वडील पालोनजी मिस्त्री यांचे सुमारे दोन महिन्यांपूर्वी जून 2022 मध्ये निधन झाले.

पालोनजी मिस्त्री त्यांच्या मृत्यूच्या वेळी सुमारे 29 बिलियन डॉलर्सचे मालक होते, त्यानुसार ते भारतातील सर्वात श्रीमंत व्यक्तींच्या यादीत समाविष्ट होते. समूहाने आशिया खंडात लक्झरी हॉटेल्स, स्टेडियम आणि कारखाने बांधले आहेत.