भारतीय चित्रपटसृष्टीला कोरोनाचा ५ हजार कोटींचा फटका मनोरंजन व्यवसाय ८१ टक्क्यांनी घसरला

By, Sachin Deshmukh - February 10, 2022 09:15:45

0

विशेष प्रतिनिधी

मुंबई : एकेकाळी भारतीय चित्रपटसृष्टीत आघाडीवर असलेल्या हिंदी चित्रपटसृष्टीला आता दक्षिण भारतीय चित्रपटांनी बाजी मारली आहे. ताज्या आकडेवारीवरून असे दिसून आले आहे की दक्षिण भारतीय भाषांमध्ये बनवलेल्या चित्रपटांचा व्यवसाय जो दोन वर्षांपूर्वीपर्यंत देशाच्या एकूण व्यवसायाच्या केवळ ३६ टक्के होता, तो आता निम्म्याहून अधिक झाला आहे. याचे कारण असेही सांगतात की हिंदी चित्रपटातील कलाकारांचा त्यांच्या चाहत्यांशी झपाट्याने संपर्क तुटत आहे. Corona hits Rs 5,000 crore in Indian cinemaEntertainment business down 81 percent

हिंदी चित्रपटसृष्टीचे माहेर असलेल्या मुंबईत सध्या एक विचित्र अस्वस्थता आहे. प्रत्येक निर्माता आश्चर्यचकित आहे. प्रत्येक दिग्दर्शक नाराज आहे आणि कलाकारांनाही समजत नाही की पुढे काय होणार आहे. OTT मधून भरपूर पैसे येत आहेत. हिंदी चित्रपटसृष्टीने अनेक वर्षांपासून सिनेमाकडे फारसे लक्ष दिलेले नाही. बहुतेक निर्माते स्वतःचा प्रकल्प बनवत आहेत. गेल्या दोन वर्षांनी त्याचे रिपोर्ट कार्डही समोर आणले आहे.

बॉलिवूडमधील पहिले सुपरस्टार म्हणून ओळखले जाणारे, राजेश खन्ना यांच्या जीवनावर आधारित चित्रपट लवकरच होणार प्रदर्शित

कोरोना महामारीच्या काळात भारतीय चित्रपटसृष्टीची स्थिती खूपच वाईट झाली आहे. या संदर्भात जारी केलेल्या अहवालात असे म्हटले आहे की, २०२० आणि २०२१ मध्ये प्रदर्शित झालेल्या सर्व चित्रपटांसह त्यांचा बॉक्स ऑफिसवर एकूण व्यवसाय केवळ ५७५७ कोटी रुपये होता. आणि, ही कमाई २०१९ मधील चित्रपटांच्या कमाईपेक्षा ५ हजार कोटींनी कमी आहे.

या कमाईचा सर्वात मोठा फटका २०२० साली बसला जेव्हा चित्रपटांचा व्यवसाय मागील वर्षाच्या तुलनेत ८१ टक्क्यांनी घसरला. गेल्या वर्षाच्या शेवटच्या तिमाहीत केलेल्या व्यवसायाने अजूनही सिनेमाचा जीव वाचवला आणि व्यवसाय ३७०१ कोटींवर पोहोचला, अन्यथा २०२० मध्ये एकूण व्यवसाय २०५६ कोटींवर अडकला होता.

ओरमॅक्स मीडियाच्या अहवालात असेही म्हटले आहे की भारतीय चित्रपटांसाठी गेल्या दोन वर्षांतील एकूण आठ तिमाहींपैकी सहा अत्यंत वाईट आहेत. गेल्या वर्षी जानेवारी ते मार्च आणि त्यापूर्वी, जानेवारी ते मार्च २०२० या दोन्ही तिमाहीत आणि गेल्या वर्षीच्या शेवटच्या तिमाहीत झालेला व्यवसाय फक्त नावाला झाला. या तीन तिमाहींनी भारतीय बॉक्स ऑफिसवर एकूण व्यवसायाच्या सुमारे ८७ टक्के कमाई केली आहे.

साधारणपणे, २०१९ पर्यंत चित्रपटगृहांमध्ये सुमारे १०३ कोटी रुपयांची तिकिटे विकली गेली आहेत. २०२० मध्ये ही संख्या २२.५ कोटी आणि गेल्या वर्षी केवळ ४२.७ कोटींवर आली आहे. भारतीय सिनेसृष्टीत प्रदर्शित झालेल्या चित्रपटांपैकी हिंदी चित्रपट दोन वर्षांपूर्वीपर्यंत सर्वाधिक कमाई करणारा चित्रपट होता. २०१९पर्यंत देशातील एकूण चित्रपट व्यवसायात हिंदी चित्रपटांचा वाटा सर्वाधिक ४४ टक्के होता.

हॉलिवूड चित्रपटांच्या व्यवसायातही घट झाली आहे. एकूण व्यवसायात, हॉलिवूड चित्रपटांचे कलेक्शन पूर्वी सुमारे १५ टक्के होते, जे गेल्या वर्षी ११ टक्क्यांवर घसरले. या अहवालातील सर्वात धक्कादायक बाब म्हणजे गेल्या दोन वर्षांतील दक्षिण भारतीय चित्रपटांची दमदार कामगिरी. तमिळ, तेलुगू, कन्नड आणि मल्याळम भाषांमधील चित्रपटांनी बॉक्स ऑफिसवर हिंदी चित्रपटसृष्टीत एकत्र बँड वाजवला आहे. हॉलिवूड चित्रपटसृष्टीतही त्यांच्या कामगिरीचा परिणाम होत आहे. २०१९ मध्ये या चित्रपटांच्या व्यवसायाचा वाटा एकूण व्यवसायात केवळ ३६ टक्के होता, तो आता ५९ टक्के झाला आहे.