पाकिस्तानला जिवलग मित्र चीनने दिला धक्का, तालिबान सरकारला मान्यता देणारा ठरला पहिला देश

By, Pravin Wankhade - December 6, 2023 11:00:37

0

वृत्तसंस्था

इस्लामाबाद : आता चीनने पाकिस्तानला मोठा धक्का दिला आहे. अफगाणिस्तानातील तालिबान सरकार, ज्यावर पाकिस्तान नाराज आहे, बीजिंगने तेथे आपले मुत्सद्दी ठेवण्यासाठी मान्यता दिली आहे. एवढेच नाही तर असे करणारा चीन जगातील पहिला देश ठरला आहे. अद्याप कोणत्याही देशाने तालिबान सरकारला अधिकृत मान्यता दिलेली नाही.Pakistan was shocked by its close friend China, which became the first country to recognize the Taliban government

अफगाणिस्तानचा दीर्घकाळचा मित्र शेजारी म्हणून चीनचा विश्वास आहे की अफगाणिस्तानला आंतरराष्ट्रीय समुदायातून वगळले जाऊ नये, असे चीनच्या परराष्ट्र मंत्रालयाचे प्रवक्ते वांग वेनबिन यांनी मंगळवारी पत्रकार परिषदेत सांगितले. याआधी काबूलमधून आलेल्या वृत्तात चीनने तालिबानने नामांकित बिलाल करीमी यांना राजदूताचा दर्जा दिल्याचे म्हटले होते. त्यांनी आपले ओळखपत्र चीनच्या परराष्ट्र मंत्रालयाकडे सुपूर्द केले आहे.

भारताकडून सीमेवर ७ किमी प्रतिसेकंद वेगाने उडणारे ‘S-400’ क्षेपणास्त्र तैनात; चीन आणि पाकिस्तानला फुटला घाम!

2021 मध्ये अफगाणिस्तानात युद्ध

ऑगस्ट 2021 मध्ये अफगाणिस्तानला युद्धाचा फटका बसला. अमेरिकन सैन्याने तेथून माघार घेतल्यानंतर तालिबानने हल्ला करून अफगाणिस्तानचा ताबा घेतला. चीनने पाकिस्तान आणि रशियासह काबूल (अफगाणिस्तान) येथे आपला दूतावास कायम ठेवला.

‘महिलांवरील कठोर निर्बंधांवर तालिबानचा निषेध’

त्या वेळी, तालिबान प्रशासनावर विशेषतः महिला आणि मुलींशी कठोरता केल्याबद्दल जागतिक स्तरावर टीका झाली होती. अफगाणिस्तानातील शैक्षणिक संस्थांमधून महिलांना काढून टाकण्यात आले. त्यानंतरही बीजिंगने तालिबानच्या अंतरिम प्रशासनाशी जवळचे संपर्क ठेवले होते. मात्र, अधिकृत मान्यता रोखण्यात आली.

आतापर्यंत इतर कोणत्याही देशाने तालिबान सरकारला औपचारिक मान्यता दिलेली नाही. तालिबानवर मानवी हक्कांचे उल्लंघन आणि महिलांचे हक्क दडपल्याबद्दल टीका केली जाते.

‘तालिबान सरकार मैत्रीपूर्ण संबंध प्रस्थापित करेल’

चीनच्या या निर्णयाचा बचाव करताना वांग म्हणाले की, अफगाणिस्तान यापुढे आंतरराष्ट्रीय समुदायाच्या अपेक्षा पूर्ण करेल अशी आम्हाला आशा आहे. खुली आणि सर्वसमावेशक राजकीय रचना तयार करेल. उदारमतवादी आणि विवेकपूर्ण देशांतर्गत आणि परराष्ट्र धोरणे स्वीकारतील. सर्व प्रकारच्या दहशतवादी शक्तींचा खंबीरपणे सामना करू. शेजाऱ्यांसह इतर देशांशी मैत्रीपूर्ण संबंध विकसित करू. जागतिक समुदायात स्वतःला ते जोडतील.

वांग म्हणाले, आम्हाला विश्वास आहे की अफगाण सरकारची राजनैतिक मान्यता स्वाभाविकपणे येईल, कारण विविध पक्षांच्या चिंता प्रभावीपणे दूर केल्या जातील.

चीन आणि अफगाणिस्तानच्या सीमा जवळ आहेत. ईस्ट तुर्किस्तान इस्लामिक मूव्हमेंट (ईटीआयएम) चे पुनर्गठन आणि या संघटनेवर कारवाई करण्यासाठी तालिबान प्रशासनावर दबाव आणण्याबद्दल देखील गंभीर चिंता आहे.

‘तालिबान सरकारवर पाकिस्तान नाराज’

चीनची राजनैतिक मान्यता अशा वेळी आली आहे जेव्हा बीजिंगचा चांगला मित्र मानल्या जाणाऱ्या पाकिस्तानला तालिबान सरकारच्या कार्यपद्धतीवर आक्षेप आहे आणि तो गंभीर समस्यांना तोंड देत आहे. खरं तर, पाकिस्तान देशात वारंवार होणाऱ्या दहशतवादी हल्ल्यांसाठी तालिबान सरकारला जबाबदार धरत आहे आणि अफगाणिस्तानातून कार्यरत असलेल्या इस्लामिक दहशतवादी गटांवर, विशेषत: पाकिस्तानी तालिबानवर कठोर कारवाई करत नसल्याबद्दल टीका करत आहे. तालिबान सरकार कारवाई करत नसल्याचा आरोप केला. या कारणामुळे संतप्त झालेल्या पाकिस्तानने अनेक दशकांपासून देशात राहणाऱ्या हजारो अफगाण निर्वासितांना सक्तीने बाहेर काढण्याचे आदेश दिले आहेत.