चीनमध्ये लोकसंख्या वाढीचे प्रयत्न सुरू, तीन मुले धोरणाचा जिनपिंग सरकारकडून प्रचार

By, Pravin Wankhade - March 11, 2024 05:00:16

0

वृत्तसंस्था

बीजिंग : चीनची कम्युनिस्ट पार्टी 1980च्या दशकात बनवलेल्या स्वतःच्या एक मूल धोरणाचे नामोनिशाण मिटवण्यात व्यग्र आहे. अनेक दशकांपासून लोकांना एकच मूल असण्याची सक्ती होती. भिंतींवर घोषवाक्ये आणि जोरदार प्रचार करण्यात आला होता. कडक नियम बनवण्यात आले होते. आता तेच नियम संपुष्टात आणले जात आहेत.Efforts to increase population in China continue, promotion of three children policy by Xi Jinping government

चीन एक मूल धोरणावरून दोन अपत्ये आणि आता तीन अपत्यांच्या धोरणाकडे जात आहे. म्हणजेच आता लोकांना 3 मुले जन्माला घालण्यास सांगितले जात आहे.

BRICS: ब्रिक्सच्या व्हर्च्युअल बैठकीचे आयोजन, इस्रायल-हमास युद्धावरील चर्चेत जिनपिंगही सहभागी

चीनमधील लोकसंख्येत सलग दुसऱ्या वर्षी घट

2023 मध्ये चीनची लोकसंख्या सलग दुसऱ्यांदा घटली आहे. गेल्या वर्षी चीनच्या राष्ट्रीय जन्मदरात विक्रमी घसरण झाली. चीनमध्ये 2023 मध्ये 90 लाख मुलांचा जन्म झाला होता, तर 2022 मध्ये तेथे 95 लाख मुलांचा जन्म झाला होता.

नॅशनल ब्युरो ऑफ स्टॅटिस्टिक्सनुसार, 2022 मध्ये चीनमध्ये जन्मदर 6.67% होता, जो 2023 मध्ये 5.7% पर्यंत खाली आला. याचा अर्थ असा की चीनमध्ये, जिथे 2022 मध्ये दर हजार लोकांमागे 6.67 मुले जन्माला आली होती, ती 2023 मध्ये 6.39 पर्यंत कमी झाली.

चीनचे एक मूल धोरण काय होते?

चीनमध्ये माओच्या राजवटीत तिथली लोकसंख्या 54 कोटींवरून 94 कोटी झाली. अशा परिस्थितीत चीनच्या कम्युनिस्ट पक्षाने लोकसंख्या धोरणात बदल करण्याचा निर्णय घेतला. 1978 मध्ये सरकारने ठराव केला. याअंतर्गत लोकांना एक मूल होण्यास सांगितले होते. चीनमध्ये मोठ्या प्रमाणावर मोहिमा राबवण्यात आल्या.

एक मूल धोरण 19879 मध्ये लागू करण्यात आले. त्याच्या प्रचारासाठी विविध पावले उचलण्यात आली. सिचुआन प्रांतात, एकच मूल जन्माला घालण्याची शपथ घेतलेल्या जोडप्यांना जास्त रेशन देण्यात आले. 1995 मध्ये अपत्य झालेल्या जोडप्यांना ‘सन्मान प्रमाणपत्र’ देण्यात आले.

चीनने 1982 मध्ये आपल्या संविधानात त्याचा समावेश केला. जन्म नियंत्रण ही प्रत्येक चिनी नागरिकाची जबाबदारी करण्यात आली. यानंतर एक मूल धोरण आक्रमकपणे राबवण्यात आले. एक मूल धोरणाचा परिणाम असा झाला की, ज्या जोडप्यांना मुलगी होती त्यांना एकतर मारायचे किंवा तिला दूर कुठेतरी सोडून जायचे. अनेक मुलींना वेश्याव्यवसायात ढकलण्यात आले. याशिवाय, चीनच्या लिंग गुणोत्तरामध्ये तीव्र असमानता होती.

एखाद्या जोडप्याला एकापेक्षा जास्त अपत्ये असल्यास सरकार त्यांच्यावर दंड आकारते. दंड भरू न शकणाऱ्या मुलांना अधिकारी घेऊन जायचे. एखाद्याला एकापेक्षा जास्त अपत्ये असल्यास त्याची नोकरी काढून घेतली जाते. अनेक प्रकरणांमध्ये त्यांना तुरुंगातही पाठवण्यात आले. जबरदस्तीने गर्भपात आणि नसबंदी करणे हे तर अत्यंत सामान्य होते.