China : चीनची ब्रह्मपुत्रा नदीवर जगातील सर्वात मोठे धरण बांधण्यास सुरुवात; 12 लाख कोटी रुपयांचा खर्च

By, Pravin Wankhade - July 21, 2025 07:00:56

0

वृत्तसंस्था

बीजिंग : China चीनने तिबेटमध्ये ब्रह्मपुत्रा नदीवर (चीनमधील यारलुंग त्सांगपो) जगातील सर्वात मोठ्या धरणाचे बांधकाम सुरू केले आहे. चीनचे पंतप्रधान ली केकियांग यांनी शनिवारी त्याचे उद्घाटन केले.China

त्याची एकूण किंमत सुमारे $१६७.८ अब्ज (सुमारे १२ लाख कोटी रुपये) असल्याचे सांगितले जाते. अरुणाचल प्रदेशच्या सीमेवरील न्यिंगची शहरात हे धरण बांधले जात आहे. भारत आणि बांगलादेश दोघांनीही याबद्दल तीव्र चिंता व्यक्त केली आहे.China

चीनच्या अधिकृत वृत्तसंस्थेनुसार, या प्रकल्पात पाच कॅस्केड जलविद्युत केंद्रे असतील. या प्रकल्पातून दरवर्षी ३०० अब्ज किलोवॅट-तासांपेक्षा जास्त वीज निर्मिती होईल. ही वीज ३० कोटी लोकांच्या गरजा पूर्ण करू शकते.

“पवार संस्कारितां”ची थांबेना दादागिरी; फडणवीस, लवकर साधा सफाईची संधी!!

भारत धरणाला विरोध का करत आहे?

ब्रह्मपुत्रा नदीवर बांधण्यात येणारे धरण तिबेट पठाराच्या पूर्वेकडील काठावर हिमालयाच्या एका विस्तीर्ण दरीत बांधले जाईल. या भागात वारंवार भूकंप होतात. धरणाच्या बांधकामामुळे परिसंस्थेवर दबाव येऊ शकतो, ज्यामुळे अनेक अपघात होऊ शकतात.

भारत आणि बांगलादेशमधील ईशान्येकडील राज्ये आधीच पूरग्रस्त परिस्थितींना तोंड देत आहेत आणि हवामान बदलामुळे त्यांना भूस्खलन, भूकंप आणि पूर इत्यादी आव्हानांना तोंड द्यावे लागू शकते. त्यामुळेच या धरणाच्या बांधकामामुळे भारताची चिंता वाढली आहे.

भारतीय परराष्ट्र मंत्रालयाच्या प्रवक्त्यांनी ३ जानेवारी रोजी पत्रकार परिषदेत या धरणावर आक्षेप घेतला होता. ब्रह्मपुत्रेवर धरण बांधल्याने नदीच्या खालच्या भागातील राज्यांच्या हिताला हानी पोहोचू नये, असे भारताने म्हटले होते.

भारत ब्रह्मपुत्रेवर धरण बांधत आहे

भारत अरुणाचल प्रदेशात या नदीवर एक मोठे धरण बांधत आहे. २००६ पासून, ब्रह्मपुत्रा आणि सतलजवरील पाण्याच्या प्रवाहाच्या आकडेवारीबाबत भारत आणि चीनमध्ये एक तज्ञ पातळीवरील यंत्रणा (ELM) चालू आहे.

गेल्या वर्षी डिसेंबरमध्ये राष्ट्रीय सुरक्षा सल्लागार अजित डोभाल आणि चीनचे परराष्ट्र मंत्री वांग यी यांच्यातील चर्चेतही हा मुद्दा उपस्थित झाला होता.

२०१५ मध्ये, चीनने तिबेटमध्ये १.५ अब्ज डॉलर्सचा जामे जलविद्युत केंद्र सुरू केला. तेव्हाही, भारताने चिंता व्यक्त केली होती की चीन हळूहळू ब्रह्मपुत्रेच्या पाण्याची पातळी आणि दिशा ताब्यात घेऊ शकतो.