Afghanistan : अफगाणिस्तानही रोखणार पाकिस्तानचे पाणी; कुनार नदीवर धरण बांधणार; अफगाण जनरल म्हणाले- हे पाणी आमचे रक्त, वाहू देणार नाही

By, Pravin Wankhade - May 21, 2025 09:30:23

0

वृत्तसंस्था

काबूल : Afghanistan भारतानंतर आता अफगाणिस्तानही पाकिस्तानकडे जाणारे पाणी रोखण्यासाठी धरण बांधण्याची तयारी करत आहे. तालिबान सरकारचे आर्मी जनरल मुबिन यांनी कुनार नदीवर बांधल्या जाणाऱ्या धरणाची पाहणी केली.Afghanistan

बलुच नेते मीर यार बलुच यांनी सोमवारी सोशल मीडियावर जनरल मुबीन यांच्या भेटीचा व्हिडिओ शेअर केला.

जनरल मुबिन यांनी तालिबान सरकारला हे धरण बांधण्यासाठी निधी उभारण्याचे आवाहन केले. ते म्हणाले- हे पाणी आमचे रक्त आहे आणि आम्ही आमचे रक्त आमच्या नसांमधून बाहेर पडू देऊ शकत नाही. आपल्याला आपले पाणी धरून ठेवावे लागेल. यामुळे आपल्या विजेच्या गरजा पूर्ण होतील आणि आपण शेतीत त्याचा वापर करून उत्पादन वाढवू.

Chief Minister Fadnavis : प्रशासनावर अंकुश ठेवण्याचे साधन म्हणजे विधान मंडळ समित्या – मुख्यमंत्री फडणवीस

४५ मेगावॅट वीज निर्मिती होणार, १.५ लाख एकर शेतीला पाणी मिळणार

तालिबानच्या पाणी आणि ऊर्जा मंत्रालयाचे प्रवक्ते मतीयुल्लाह आबिद म्हणतात की, धरणाचे सर्वेक्षण आणि डिझाइन पूर्ण झाले आहे, परंतु ते बांधण्यासाठी पैशांची आवश्यकता आहे.

तालिबान सरकारचा दावा आहे की जर हा प्रकल्प पूर्ण झाला तर त्यातून ४५ मेगावॅट वीज निर्माण होईल आणि सुमारे १.५ लाख एकर शेतीला सिंचनासाठी पाणी मिळेल. यामुळे अफगाणिस्तानातील ऊर्जा संकट आणि अन्न सुरक्षा सुधारेल.

कुनार नदीबाबत पाकिस्तान आणि अफगाणिस्तानमध्ये कोणताही करार नाही.

४८० किलोमीटर लांबीची कुनार नदी अफगाणिस्तानातील हिंदूकुश पर्वतरांगांमध्ये उगम पावते आणि पाकिस्तानमधील जलालाबादजवळ काबूल नदीला मिळते. हा पाकिस्तानचा एक महत्त्वाचा जलस्रोत आहे.

काबूल नदी आणि तिच्या उपनद्यांच्या पाणीवाटपाबाबत पाकिस्तान आणि अफगाणिस्तानमध्ये कोणताही औपचारिक द्विपक्षीय करार नाही.

पाकिस्तानने यापूर्वी अफगाणिस्तानच्या धरण प्रकल्पांबद्दल चिंता व्यक्त केली आहे, कारण त्यामुळे त्यांच्या प्रदेशाला होणारा पाणीपुरवठा कमी होऊ शकतो.

काबूल नदीच्या पाण्याचा प्रवाह १६-१७% कमी होऊ शकतो.

पाकिस्तानी माध्यमांनुसार, कुनार नदीवर धरण बांधल्याने काबूल नदीचा पाण्याचा प्रवाह १६-१७% कमी होऊ शकतो. याचा पाकिस्तानच्या शेती आणि पाणीपुरवठ्यावर मोठा परिणाम होईल.

सिंधू जल करार स्थगित केल्यामुळे आणि चिनाब नदीवरील धरणाचे स्लूइस गेट बंद केल्यामुळे पाकिस्तानवर आधीच भारताचा दबाव आहे. अशा परिस्थितीत, जर हे धरण कुनार नदीवर बांधले गेले, तर त्याचे संकट अधिक गंभीर होईल.

अफगाणिस्तानातील शाहतूत आणि सलमा धरणांसारख्या प्रकल्पांना भारताने आर्थिक आणि तांत्रिक सहाय्य दिले आहे. हे प्रकल्प काबूल नदीवर आहेत आणि त्यामुळे पाकिस्तानला होणाऱ्या पाणीपुरवठ्यावर परिणाम होऊ शकतो.

जयशंकर यांनी तालिबानच्या परराष्ट्रमंत्र्यांशी फोनवरून चर्चा केली.

भारताचे परराष्ट्र मंत्री एस. जयशंकर यांनी १५ मे रोजी तालिबानच्या परराष्ट्र मंत्र्यांशी फोनवर चर्चा केली. यादरम्यान, भारताने काबूल नदीवरील शाहतूत धरण प्रकल्प पुढे नेण्याबाबत चर्चा केली.

मलबेरी धरण हा एक जलविद्युत आणि सिंचन प्रकल्प आहे. यासाठी भारत २०२० कोटी रुपयांची (२३६ दशलक्ष डॉलर्स) आर्थिक मदत देत आहे. हा प्रकल्प तीन वर्षांत पूर्ण होईल आणि ४ हजार हेक्टर जमीन सिंचनाखाली येईल, तसेच २० लाख लोकांना पिण्याचे पाणी उपलब्ध होईल.

भारत आणि अफगाणिस्तानने फेब्रुवारी २०२१ मध्ये शाहतूत धरणासाठी करारावर स्वाक्षरी केली. यापूर्वी, भारताने २०१६ मध्ये अफगाणिस्तानात सलमा धरण बांधले होते, ज्याचे उद्घाटन पंतप्रधान नरेंद्र मोदी आणि तत्कालीन अफगाणिस्तानचे अध्यक्ष अशरफ घनी यांनी केले होते.

पहलगाम हल्ल्यानंतर भारताने अफगाणिस्तानात एक शिष्टमंडळही पाठवले. या शिष्टमंडळाने शाहतूत धरण आणि इतर प्रकल्पांच्या कामाला गती देण्यासाठी चर्चा केली होती.