Russia : भारत रशियाकडून आणखी S-400 संरक्षण प्रणाली खरेदी करू शकतो; S-500 खरेदीचाही विचार करणार

By, Pravin Wankhade - October 4, 2025 06:00:01

0

वृत्तसंस्था

नवी दिल्ली: Russia भारत रशियाकडून अतिरिक्त S-400 क्षेपणास्त्र संरक्षण प्रणाली खरेदी करू शकतो. अशा पाच प्रणालींसाठी करार आधीच झाले आहेत आणि भारताला आधीच तीन मिळाल्या आहेत. नवीन करार या व्यतिरिक्त असेल. सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, डिसेंबरमध्ये रशियाचे अध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन यांच्या भारत भेटीदरम्यान या करारावर वाटाघाटी होऊ शकतात.Russia

ही तीच संरक्षण प्रणाली आहे ज्याने ऑपरेशन सिंदूर नंतर पाकिस्तानने केलेले ड्रोन आणि क्षेपणास्त्र हल्ले हवेतच पाडून हाणून पाडले होते.Russia

भारताने ऑक्टोबर २०१८ मध्ये रशियासोबत S-400 हवाई संरक्षण क्षेपणास्त्र प्रणालीच्या पाच युनिट्स खरेदी करण्यासाठी ५ अब्ज डॉलर्सचा करार केला होता.Russia

त्यावेळी अमेरिकेने इशारा दिला होता की या कराराला पुढे नेल्याने CAATSA कायद्यांतर्गत भारतावर निर्बंध लादले जाऊ शकतात. आतापर्यंत तीन स्क्वॉड्रन वितरित करण्यात आले आहेत.Russia

सायबर फसवणुकीविरुद्ध राज्याची सज्जता : जागतिक दर्जाची लॅब्स, त्वरित प्रतिसाद आणि व्यापक जनजागृती

भारत एस-५०० क्षेपणास्त्र प्रणाली खरेदी करण्याचा विचार करत आहे. एस-४०० आणि एस-५०० दोन्ही आधुनिक क्षेपणास्त्र प्रणाली आहेत ज्या हवाई संरक्षण आणि शत्रूच्या हवाई हल्ल्यांचा प्रतिकार करण्यासाठी वापरल्या जातात.

एअर चीफ मार्शल म्हणाले होते – भारत गरजेनुसार प्रणाली खरेदी करेल

अलीकडेच, एका प्रश्नाचे उत्तर देताना, एअर चीफ मार्शल एपी सिंह म्हणाले, “एस-४०० ही एक चांगली शस्त्र प्रणाली आहे. भारत त्याच्या गरजांनुसार अधिक प्रणाली खरेदी करण्याचा विचार करू शकतो. भारत स्वतःची संरक्षण प्रणाली देखील विकसित करत आहे.”

एस-४०० संरक्षण प्रणाली म्हणजे काय?

एस-४०० ट्रायम्फ ही रशियाची सर्वात प्रगत क्षेपणास्त्र प्रणाली आहे, जी २००७ मध्ये लाँच करण्यात आली. ही प्रणाली लढाऊ विमाने, बॅलिस्टिक आणि क्रूझ क्षेपणास्त्रे, ड्रोन आणि अगदी गुप्त विमाने देखील पाडू शकते. विविध हवाई धोक्यांविरुद्ध ती एक शक्तिशाली ढाल म्हणून काम करते. ही जगातील सर्वात प्रगत हवाई संरक्षण प्रणालींपैकी एक मानली जाते.

या प्रणालीची खासियत काय आहे?

एस-४०० चा सर्वात मोठा फायदा म्हणजे त्याची मोबाइल क्षमता, म्हणजेच ते रस्त्याने कुठेही नेले जाऊ शकते.
हे 92N6E इलेक्ट्रॉनिकली स्टीअर्ड फेज्ड अ‍ॅरो रडारने सुसज्ज आहे जे सुमारे 600 किलोमीटर अंतरावरून अनेक लक्ष्ये शोधू शकते.
ऑर्डर मिळाल्यानंतर ५ ते १० मिनिटांत ते वापरासाठी तयार होते.
एकच S-400 युनिट एकाच वेळी १६० वस्तूंचा मागोवा घेऊ शकते आणि एकाच लक्ष्यावर दोन क्षेपणास्त्रे डागता येतात.
एस-४०० मधील “४००” हा शब्द प्रणालीच्या श्रेणीचा संदर्भ देतो. भारताला मिळत असलेल्या प्रणालीची श्रेणी ४०० किलोमीटर आहे. याचा अर्थ असा की ते ४०० किलोमीटर अंतरावरून लक्ष्य शोधू शकते आणि त्यांच्यावर प्रतिहल्ला करू शकते. शिवाय, ते ३० किलोमीटर उंचीवर असलेल्या लक्ष्यांवर देखील हल्ला करू शकते.