ISRO : इस्रोने भारतीय अंतराळ स्थानकाचे मॉडेल दाखवले; 2028 पर्यंत पहिले मॉड्यूल लाँच होणार; सध्या फक्त अमेरिका-चीनकडेच स्पेस स्टेशन

By, Pravin Wankhade - August 23, 2025 04:00:29

0

वृत्तसंस्था

बंगळुरू : ISRO भारतीय अंतराळ संशोधन संघटनेने (इस्रो) शुक्रवारी भारतीय अंतराळ स्थानकाचे (बीएएस) मॉडेल प्रदर्शित केले. उद्या म्हणजेच २३ ऑगस्ट रोजी राष्ट्रीय अंतराळ दिन आहे. आज तत्पूर्वी, दिल्लीतील भारत मंडपम येथे भारतीय अंतराळ स्थानकाचे मॉडेल प्रदर्शित करण्यात आले. भारत २०२८ पर्यंत बीएएसचे पहिले मॉड्यूल प्रक्षेपित करण्याची योजना आखत आहे.ISRO

यासह, भारत अशा देशांच्या यादीत सामील होईल, जिथे अवकाशात प्रयोगशाळा म्हणजेच ऑर्बिटल लॅबोरेटरी आहे. सध्या अवकाशात फक्त दोनच ऑर्बिटल लॅब आहेत. पहिले- आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानक ISS (ते एकत्रितपणे पाच अवकाश संस्था चालवतात), दुसरे- चीनचे तियांगोंग अंतराळ स्थानक.ISRO

भारताचे २०३५ पर्यंत या स्थानकाचे एकूण ५ मॉड्यूल (भाग) अवकाशात पाठवण्याचे उद्दिष्ट आहे. पहिले मॉड्यूल BAS-01 सुमारे १० टन वजनाचे असेल. ते पृथ्वीपासून ४५० किलोमीटर उंचीवर कमी पृथ्वीच्या कक्षेत स्थापित केले जाईल.ISRO

शक्ती संवाद : महिला सक्षमीकरणाच्या बरोबरच भारतीय संघराज्य व्यवस्थेतला सुसंवाद वाढविण्याचाही सक्षम प्रयोग!!

भारतीय अंतराळ स्थानकाची वैशिष्ट्ये

पर्यावरण आणि जीवन समर्थन प्रणाली श्वास घेण्यास आणि अंतराळात राहण्यास मदत करतील.
भारतीय डॉकिंग आणि बर्थिंग सिस्टीममुळे मॉड्यूल्सना अंतराळात सहजपणे जोडता येईल.
स्वयंचलित हॅच सिस्टम सुरक्षित आणि सोपी हालचाल सुनिश्चित करेल.
मायक्रोग्रॅव्हिटी रिसर्च प्लॅटफॉर्म वैज्ञानिक प्रयोग करेल आणि नवीन तंत्रज्ञानाची चाचणी करेल.
शास्त्रज्ञांच्या प्रयोगांसाठी, छायाचित्रणासाठी आणि क्रूसाठी खास खिडक्या आहेत.
स्टेशन चालविण्यासाठी इंधन आणि द्रवपदार्थ पुन्हा भरता येतात.
अंतराळात बाहेर काम करण्यासाठी सूट आणि विशेष दरवाजे (स्पेसवॉक).

डिसेंबर २०२४: अंतराळ राज्यमंत्र्यांनी सांगितले होते – भारत २०३५ पर्यंत स्वतःचे अंतराळ स्थानक स्थापन करेल.

केंद्रीय विज्ञान आणि तंत्रज्ञान आणि अंतराळ राज्यमंत्री डॉ. जितेंद्र सिंह यांनी ११ डिसेंबर २०२४ रोजी घोषणा केली की, भारत २०३५ पर्यंत स्वतःचे अंतराळ स्थानक स्थापन करेल. त्याचे नाव ‘भारत अंतराळ स्थानक’ असेल. यासोबतच, २०४० पर्यंत चंद्रावर भारतीय पाठवण्याची योजना आहे.

दिल्लीत पत्रकार परिषदेत डॉ. सिंह म्हणाले की, २०२५ च्या अखेरीस किंवा २०२६ च्या सुरुवातीला पहिला भारतीय अंतराळवीर गगनयान मोहिमेअंतर्गत अंतराळात जाईल. तसेच, भारत आपल्या खोल समुद्र मोहिमेअंतर्गत ६,००० मीटर खोलीवर मानव पाठवण्याची योजना आखत आहे.