द फोकस एक्सप्लेनर : कोण आहेत उइगर मुस्लिम? ड्रॅगन त्यांचा द्वेष का करतो? चीनमध्ये काय आहे त्यांची स्थिती? वाचा सविस्तर…

By, Pravin Wankhade - September 3, 2022 10:00:59

0

शेजारी राष्ट्रांसह जगातील इतर अनेक देशांसाठी डोकेदुखी बनलेल्या चीनमध्येही एका विशिष्ट समुदायावर अमानुष अत्याचार सुरू आहेत. उइघुर किंवा उइगर नावाने ओळखल्या जाणाऱ्या मुस्लिमांव्यतिरिक्त इतर अनेक वांशिक अल्पसंख्याकांवर अत्याचाराच्या बातम्या वारंवार चर्चेत असतात. उइगर मुस्लिमांविरुद्ध होणारा भेदभाव आणि मारहाण आज जगाला विचार करायला भाग पाडत आहे.The Focus Explainer Who are the Uyghur Muslims? Why does the dragon hate them? What is their status in China? Read more

या पार्श्वभूमीवर आजच्या द फोकस एकस्प्लेनरमध्ये जाणून घेऊया की, चीनमधील उइगर मुस्लिमांचे जीवन धोक्यात का आहे? त्यांचा एवढा छळ का होतोय?

द फोकस एक्सप्लेनर : किंग मेकर ठरतील की रिंगणात उतरतील गुलाम नबी आझाद, कसे असे जम्मू-काश्मीरचे राजकीय भविष्य? वाचा सविस्तर…

उइगर मुस्लिमांचा चीनकडून अनन्वित छळ

शिनजियांग प्रांतात तालिबानप्रमाणे उइगर मुस्लिमांवर अत्याचार केले जात आहेत. त्यांना बंदी मजुरांप्रमाणे कामावर घेतले जाते. यूएन मानवाधिकार तज्ज्ञांनी चीनमध्ये उइगर मुस्लिमांना कथित बंदिवान आणि जबरदस्तीने मजुरीवर चिंता व्यक्त केली आहे.

उइगर मुस्लिमांवर संयुक्त राष्ट्रांचा अहवाल

संयुक्त राष्ट्राने चीनवर मानवाधिकारांचे गंभीर उल्लंघन केल्याचा आरोप केला आहे. चीनमध्ये उइगर मुस्लिमांवर अत्याचार होत असल्याचा दावा या अहवालात करण्यात आला आहे. या गोष्टींपासून चीन अनेकदा टाळाटाळ करत आहे. चीनमध्ये बांधण्यात आलेल्या बंदी केंद्रांमध्ये उइगर मुस्लिम कैद्यांवर अमानुष छळ केला जातो, असे या अहवालात म्हटले आहे. यामध्ये लैंगिक छळापासून ते लिंग-आधारित हिंसाचारापर्यंतचा समावेश आहे.

कोण आहेत उइगर मुस्लिम?

चीनमध्ये राहणारे उइगर मुस्लिम हे अल्पसंख्याक तुर्किक वांशिक गटातील आहेत. ते मूळचे मध्य आणि पूर्व आशियातील असल्याचे मानले जाते. चीनच्या शिनजियांग प्रांतात तुर्किक वंशाच्या उइगर मुस्लिमांची लोकसंख्या लाखोंच्या घरात आहे. त्यांना तुर्की बोलण्यास सोयीस्कर आहे. चीनमधील 55 अल्पसंख्याक समुदायांमध्ये उइगरांचा समावेश आहे ज्यांना अधिकृतपणे मान्यता देण्यात आली आहे.

लाखो उइगर मुस्लिम बंदीगृहात कैद

मानवाधिकार गटांच्या अंदाजानुसार, एक दशलक्षाहून अधिक उइघुर मुस्लिमांना एकट्या ईशान्य चीनच्या शिनजियांग प्रांतातील अटक केंद्रांमध्ये ठेवण्यात आले आहे, जिथे त्यांना अमानुष वागणूक दिली जाते. अनेक यातना केल्या जातात. कुटुंब नियोजन आणि जन्मदर नियंत्रण यासाठी त्यांच्याशी भेदभाव केला जात असल्याचे म्हटले जाते. उइगर मुस्लिमांविरुद्धच्या भेदभावाला लगाम घालण्याचे आवाहन संयुक्त राष्ट्राने केले आहे.

चीन द्वेष का करतो आणि हाल काय आहेत?

चीनच्या शिनजियांग प्रांतात उइगर मुस्लिमांची सर्वाधिक लोकसंख्या राहते. त्यांना चीनपासून वेगळे व्हायचे आहे, असे सांगण्यात येत आहे. त्याचवेळी चीनला असे घडावे असे कधीच वाटणार नाही. जेव्हा जेव्हा उइगर मुस्लिम चिनी कायद्याला विरोध करतो तेव्हा तो चिरडण्याचा प्रयत्न केला जातो. चीनमध्ये त्यांच्यावर अमानुष छळ केला जातो. नमाज आणि उपवासावरही मोठ्या प्रमाणात बंदी आहे. त्यांना दाढी ठेवण्यास मनाई आहे. महिलांना बुरखा घालून बँका आणि हॉस्पिटलमध्ये जाण्याची परवानगी नाही. उइगर मुस्लिमांकडून सक्तीने मजुरी आणि नसबंदीची प्रकरणेही समोर आली आहेत.

चीनने फेटाळून लावले आरोप

उइगर मुस्लिमांविरुद्ध भेदभाव आणि हिंसाचाराच्या घटनांबाबत चीनने अनेकदा वृत्त नाकारले आहे. यावेळीही चीनने संयुक्त राष्ट्रांच्या अहवालाला विरोध केला आहे. चीनच्या राजदूताने म्हटले आहे की, असे अत्याचार होत आहेत, असे आपल्याला वाटत नाही. आपल्या देशाच्या प्रतिष्ठेला कलंकित करण्यासाठी प्रसिद्ध केलेला हा अहवाल पाश्चात्य देशांच्या मोहिमेचा भाग असल्याचे चीनचे मत आहे. चीनने संयुक्त राष्ट्रातील मानवाधिकार प्रमुख मिशेल बॅचेलेट यांना हा अहवाल मागे घेण्याचे आवाहन केले होते, परंतु त्यांनी तसे करण्यास नकार दिला होता.