ISRO’s 7 : द फोकस एक्सप्लेनर : इस्रोचे 7 उपग्रह भारतीय लष्कराचे डोळे; पाक सैन्य तळासह अतिरेकी लाँच पॅडची अचूक माहिती

By, Pravin Wankhade - May 11, 2025 04:00:43

0

ISRO’s 7 पाकिस्तानमधील दहशतवाद्यांच्या अड्ड्यांवर अचूक हल्ले करण्यात इस्रोने महत्त्वाची भूमिका बजावली. इस्रोच्या उपग्रह नेटवर्कमधील माहितीच्या मदतीने, भारतीय सैन्याने लष्करी रडार प्रणाली नष्ट करण्यात आणि पाकिस्तानचे ड्रोन आणि क्षेपणास्त्र हल्ले निष्प्रभ करण्यात यश मिळवले.ISRO’s 7

इस्रोचे उपग्रह नेटवर्क भारतीय दलांना दहशतवाद्यांच्या लपण्याची ठिकाणे अचूकपणे ओळखण्यासाठी, हल्ल्याचे लक्ष्य निश्चित करण्यासाठी आणि पाकिस्तानी सैन्याच्या तळांवर, शस्त्रास्त्रे आणि सैन्याच्या हालचाली आणि रडार स्टेशन्सची माहिती प्रदान करण्यासाठी आवश्यक असलेली माहिती पुरवत आहे.

याशिवाय, त्यांच्या इलेक्ट्रॉनिक क्रियाकलापांचा मागोवा घेणे प्रत्येक संवेदनशील क्रियाकलाप पकडण्यासाठी आणि गुप्तचर माहिती मिळविण्यासाठी अत्यंत उपयुक्त ठरत आहे. सध्या इस्रोचे किमान ७ उपग्रह संवेदनशील आणि गुप्त माहिती मिळवत आहेत.

Devendra Fadnavis : महाराष्ट्र शासन अन् विधि सेंटर फॉर लिगल पॉलिसी यांच्यात सामंजस्य करार

दहशतवादी लाँच पॅड आणि पाकिस्तानी लष्करी तळांचे फोटो मिळत आहेत

इस्रोच्या ७ पाळत ठेवणाऱ्या उपग्रहांकडून सशस्त्र दलांना अचूक माहिती मिळत आहे. कार्टोसॅट ०.६ मीटर ते ०.३५ मीटर पर्यंत उच्च रिझोल्यूशन प्रतिमा प्रदान करू शकते. याद्वारे, पाकिस्तानच्या दहशतवादी लाँच पॅड आणि लष्करी तळांच्या अचूक स्थानाचे आणि हालचालींचे स्पष्ट चित्र प्राप्त झाले.

दिवसाच्या चांगल्या प्रकाशात, सीमावर्ती भागात या उपग्रहावरून रिअल टाइम प्रतिमा आणि व्हिडिओ क्लिप मिळू शकतात.

७ उपग्रहांची वैशिष्ट्ये

१. RISAT-2B (रडार इमेजिंग सॅटेलाइट): ते सिंथेटिक एपर्चर रडारवर आधारित असल्याने ढगाळ, अंधारी रात्र आणि धुळीने भरलेले हवामान निरीक्षण करण्यास सक्षम करते. भारतीय किनाऱ्यालगत समुद्रात प्रवेश करणाऱ्या कोणत्याही अवांछित जहाजाचा मागोवा घेण्यास सक्षम उपग्रह, नौदलाकडे उपलब्ध.

२. RISAT-2BR1: सिंथेटिक एपर्चर रडार आधारित उपग्रह. पाकिस्तानच्या लपलेल्या हालचालींबद्दल माहिती उघड होऊ शकते आणि लक्ष्यांची पुष्टी होऊ शकते. फक्त ३५ सेमी अंतरावर असलेल्या दोन वस्तू शोधण्याची क्षमता असलेला गुप्तचर उपग्रह.

३. कार्टोसॅट-३: इंडिया रिमोट सेन्सिंग प्रोग्रामचा भाग, थर्मल इमेजिंग क्षमता असलेला उपग्रह, पंचक्रोमॅटिक कॅमेराने सुसज्ज जो २५ सेमी इतक्या लहान वस्तूंच्या उच्च रिझोल्यूशन प्रतिमा घेण्यास सक्षम आहे. मिशनशी जोडलेले.

४. एमिसॅट उपग्रह: डीआरडीओने कौटिल्य प्रकल्पांतर्गत ८ वर्षात विकसित केलेला, सीमेपलीकडे शत्रूच्या रडारचे इलेक्ट्रॉनिक सिग्नल शोधण्याची क्षमता, ९० मिनिटांत पृथ्वीची एक कक्षा. एमिसॅटकडून इलेक्ट्रॉनिक गुप्तचर माहिती मिळू शकते.

याद्वारे पाकिस्तानचे रडार स्टेशन, कम्युनिकेशन सिग्नल आणि इलेक्ट्रॉनिक क्रियाकलापांवर लक्ष ठेवता आले. याद्वारे, कुठे आणि कोणती लष्करी उपकरणे सक्रिय केली जात आहेत हे देखील शोधता येते. रडार प्रणाली नष्ट करण्यात त्याने महत्त्वाची भूमिका बजावली.

५. हायसिस उपग्रह: हायसिस उच्च-स्पेक्ट्रल इमेजिंग प्रदान करते, ज्याचा अर्थ असा आहे की पाकिस्तानमध्ये कोणताही संरचनात्मक बदल किंवा लष्करी तैनाती ओळखणे शक्य आहे. पाकिस्तानी शस्त्रे आणि वाहने त्यात असलेल्या साहित्याच्या आधारे ओळखण्याची क्षमता देखील आहे.

६. GSAT-७ (जिओ स्टेशनरी सॅटेलाईट): नौदल आणि तटरक्षक दलाच्या संपर्कासाठी उपलब्ध, संपूर्ण महासागर क्षेत्रात रिअल टाइम संपर्क साधण्यास सक्षम, ६० जहाजे आणि ७५ विमानांसह एकाच वेळी संपर्क साधण्यास सक्षम, सर्व नौदल मालमत्ता एकत्र जोडण्यास सक्षम.

याद्वारे, सैन्य कमांड आणि युनिट्समध्ये सुरक्षित संवाद सुनिश्चित करण्यासाठी मदत घेतली जात आहे. नौदल विशेषतः सागरी देखरेखीसाठी याचा वापर करत आहे. या उपग्रहाचा वापर हवाई दल आणि लष्कर मानवरहित हवाई वाहने (ड्रोन) चालविण्यासाठी आणि एअरबोर्न अर्ली वॉर्निंग आणि कमांड सिस्टमसाठी करत आहे. पाकिस्तानमधून येणाऱ्या वस्तूंचा मागोवा घेण्यास मदत करते.

७. GSAT-7A (अँग्री बर्ड): या उपग्रहाच्या एकूण क्षमतेपैकी ३०% क्षमता भारतीय लष्कर आणि भारतीय हवाई दलासाठी उपलब्ध आहे. या उपग्रहात हवाई दलाच्या सर्व मालमत्ता म्हणजेच लढाऊ विमाने, हवाई पूर्वसूचना नियंत्रण प्रणाली आणि ड्रोन एकमेकांशी आणि ग्राउंड स्टेशनशी जोडण्याची क्षमता आहे, ज्यामुळे हवाई दलाला नेटवर्क-केंद्रित युद्ध क्षमता मिळते.

५२ उपग्रह प्रक्षेपित केले जातील

आता भारताने आपली अवकाश-आधारित देखरेख क्षमता वाढवण्यासाठी एक-दोन नाही तर ५२ उपग्रहांचे एक समूह प्रक्षेपित करण्याची योजना आखली आहे. इस्रोच्या अध्यक्षांच्या मते, हे सर्व उपग्रह पुढील पाच वर्षांत प्रक्षेपित केले जातील. हे काम निर्धारित वेळेत पूर्ण व्हावे यासाठी, ५२ उपग्रहांपैकी निम्मे उपग्रह खाजगी क्षेत्राद्वारे विकसित केले जातील आणि उर्वरित अर्धे इस्रो स्वतः तयार करेल.