petrol : पेट्रोलमध्ये इथेनॉल मिश्रण थांबवण्याची याचिका फेटाळली; याचिकाकर्ता इंग्लंडचा, बाहेरील व्यक्ती सांगणार नाही की कोणते पेट्रोल वापरायचे!

By, Pravin Wankhade - September 2, 2025 11:30:54

0

वृत्तसंस्था

नवी दिल्ली :petrolसोमवार १ सप्टेंबर रोजी, सर्वोच्च न्यायालयाने पेट्रोलमध्ये इथेनॉल मिसळण्याच्या योजनेला आव्हान देणारी याचिका फेटाळून लावली. या योजनेअंतर्गत, देशात विकल्या जाणाऱ्या पेट्रोलमध्ये २०% इथेनॉल मिसळले जात आहे. २०२३ मध्ये इथेनॉल मिसळण्यास सुरुवात झाली.petrol

सरकारने २०२५-२६ पर्यंत देशातील सर्व पेट्रोल पंपांवर E20 पेट्रोल उपलब्ध करून देण्याचे लक्ष्य ठेवले आहे. भारताचे मुख्य न्यायाधीश (CJI) बीआर गवई आणि न्यायमूर्ती के विनोद चंद्रन यांच्या खंडपीठाने हा निर्णय दिला. ही याचिका वकील अक्षय मल्होत्रा यांनी दाखल केली होती.petrol

याचिकाकर्त्याच्या म्हणण्यानुसार, एप्रिल २०२३ पूर्वी भारतात उत्पादित केलेली वाहने इथेनॉल मिश्रित पेट्रोलवर चालू शकत नाहीत. तसेच, BS-VI मानकांची वाहने देखील त्याच्याशी सुसंगत नाहीत. त्यामुळे ग्राहकांना इथेनॉलशिवाय इंधन निवडण्याचा पर्याय मिळाला पाहिजे.petrol

हायकोर्टाच्या दणक्यानंतर पोलिसांनी मराठा आंदोलकांची वाहने CSMT परिसरातून हटवली; आझाद मैदानावर टाकला मोठा मंडप!!

सरकारच्या वतीने अॅटर्नी जनरल आर वेंकटरमणी यांनी न्यायालयाला सांगितले- हा याचिकाकर्ता इंग्लंडचा रहिवासी आहे. कोणता पेट्रोल वापरायचा हे कोणी बाहेरील व्यक्ती सांगेल का?

याचिकेत म्हटले आहे की मायलेज 6% कमी होईल

सुनावणीदरम्यान, याचिकाकर्त्याकडून उपस्थित असलेले वरिष्ठ वकील शादान फरासत यांनी २०२१ च्या नीती आयोगाच्या अहवालाचा संदर्भ दिला, ज्यामध्ये जुन्या वाहनांसाठी, विशेषतः २०२३ पूर्वी उत्पादित केलेल्या वाहनांसाठी इथेनॉल मिश्रित पेट्रोलमुळे मायलेजमध्ये ६% घट झाल्याबद्दल चिंता व्यक्त करण्यात आली होती.

ते म्हणाले, ‘आम्हाला एक पर्याय दिला पाहिजे… आम्ही E20 च्या विरोधात नाही, पण किमान पुरवठादारांनी आम्हाला सांगावे की काही वाहने त्याच्याशी सुसंगत नाहीत. फक्त एप्रिल २०२३ नंतर उत्पादित होणारी वाहने E20 सहन करू शकतात.’

याचिकेत असेही म्हटले आहे की २०% इथेनॉल घालूनही पेट्रोलची किंमत कमी झालेली नाही, ज्यामुळे ग्राहकांना त्याचा फायदा मिळत नाही.

मंत्रालयाने म्हटले आहे- E20 इंधनामुळे वाहनांना कोणतेही नुकसान होत नाही

पेट्रोलियम आणि नैसर्गिक वायू मंत्रालयाने ऑगस्टच्या सुरुवातीला या मुद्द्यावर सांगितले होते की E20 इंधनामुळे वाहनांना कोणतेही नुकसान होत नाही.

मंत्रालयाच्या म्हणण्यानुसार, एका दीर्घ चाचणीत, वाहने E20 वर 1 लाख किलोमीटर चालविण्यात आली आणि दर 10 हजार किलोमीटरवर त्यांची तपासणी करण्यात आली. परिणामी पॉवर, टॉर्क आणि मायलेजमध्ये कोणताही महत्त्वपूर्ण फरक आढळला नाही.

तथापि, असे मानले जाते की नवीन वाहनांमध्ये मायलेज १-२% आणि जुन्या वाहनांमध्ये ३-६% कमी होऊ शकते, परंतु हे ‘तीव्र’ नाही आणि इंजिन ट्यूनिंगद्वारे दुरुस्त केले जाऊ शकते.

जुन्या वाहनांवर E20 इंधनाचा कोणताही परिणाम होत नाही

जुन्या वाहनांबद्दल अशी चिंता होती की E20 त्यांच्या इंजिन आणि भागांना नुकसान पोहोचवू शकते, परंतु मंत्रालयाने स्पष्ट केले की E20 मध्ये गंज प्रतिबंधक जोडले गेले आहेत आणि BIS आणि ऑटोमोटिव्ह उद्योग मानकांनुसार सुरक्षितता सुनिश्चित केली गेली आहे.

जर २०,०००-३०,००० किमी नंतर जुन्या वाहनांमध्ये रबराचे भाग किंवा गॅस्केट बदलण्याची आवश्यकता असेल, तर हे नियमित देखभालीचा एक भाग आहे आणि स्वस्त देखील आहे.

इथेनॉल म्हणजे काय?

इथेनॉल हे एक प्रकारचा अल्कोहोल आहे जो स्टार्च आणि साखरेच्या किण्वनातून तयार होतो. ते पेट्रोलमध्ये मिसळले जाते आणि वाहनांमध्ये पर्यावरणपूरक इंधन म्हणून वापरले जाते. इथेनॉल मुख्यतः उसाच्या रसापासून तयार केले जाते, परंतु कॉर्न, कुजलेले बटाटे, कसावा आणि कुजलेल्या भाज्या यांसारख्या स्टार्च असलेल्या पदार्थांपासून देखील इथेनॉल तयार केले जाऊ शकते.