Adani : अदानींनी 5 वर्षांपूर्वीचा कायदेशीर खटला संपवला; कोळसा खाण प्रकरणात ऑस्ट्रेलियाच्या कार्यकर्त्याशी समझोता

By, Pravin Wankhade - November 30, 2025 08:30:02

0

वृत्तसंस्था

कॅनबेरा : Adani अदानी समूहाने पर्यावरण कार्यकर्ते बेन पेनिंग्स यांच्या विरोधात सुमारे 5 वर्षांपासून सुरू असलेला कायदेशीर लढा संपवला. क्वीन्सलँड सर्वोच्च न्यायालयाने 26 नोव्हेंबर रोजी आदेशांवर स्वाक्षरी केली. यात पेनिंग्सना अदानी समूहाची गोपनीय माहिती मिळवण्यापासूनही रोखण्यात आले आहे.Adani

हा खटला जून 2020 मध्ये सुरू झाला होता. अदानी समूहाची ऑस्ट्रेलियन उपकंपनी ब्रावस मायनिंगने पेनिंग्सवर दिवाणी दावा दाखल केला होता. कंपनीचा आरोप होता की पेनिंग्सने कारमायकल खाणीचे कामकाज, पुरवठादार आणि कंत्राटदारांना त्रास देण्यासाठी गोपनीय माहिती लीक केली होती.Adani

अदानी समूहाने पेनिंग्सकडून नुकसान भरपाई म्हणून 600 दशलक्ष डॉलर म्हणजेच, सुमारे 5,000 कोटी रुपये मागितले होते. शेवटी, पेनिंग्सने गोपनीय डेटा मिळवणार नाही असा करार केला. त्या बदल्यात कंपनीने नुकसान भरपाईचा दावा मागे घेतला. पेनिंग्सने याला ‘मोठा विजय’ असे म्हटले.Adani

Chandrashekhar Bawankule : शेतकऱ्यांच्या कर्ज वसुलीला स्थगिती; सरकार शेतकऱ्यांच्या बाजूने – चंद्रशेखर बावनकुळे

पेनिंग्स हे गलीली ब्लॉकेडचे राष्ट्रीय प्रवक्ते आहेत. ते कारमाइकल खाणीविरुद्धच्या आंदोलनांमध्ये, मोहिमांमध्ये आणि थेट कृतींमध्ये सक्रिय राहिले आहेत. त्यांचे म्हणणे आहे की हा SLAPP खटला (सार्वजनिक सहभागाविरुद्धचा रणनीतिक खटला) त्यांना गप्प बसवण्यासाठी आणि धमकावण्यासाठीच होता.

कंपनी म्हणाली – हा खटला कधीही पैशांसाठी नव्हता

ब्रावस मायनिंग अँड रिसोर्सेसचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी मिक क्रो म्हणाले, “आम्ही सर्वोच्च न्यायालयात ही कायदेशीर कारवाई सुरू केली होती जेणेकरून मिस्टर पेनिंग्स आमच्या कर्मचाऱ्यांना आणि कंत्राटदारांना त्रास देऊ नयेत आणि धमकावू नयेत. हा नुकसानभरपाईचा दावा कधीही पैशांबद्दल नव्हता.

आम्हाला फक्त एवढेच हवे होते की पेनिंग्सने आमची गोपनीय माहिती मिळवण्याचा प्रयत्न थांबवावा आणि तिचा वापर कंत्राटदार व पुरवठादारांवर दबाव टाकण्यासाठी करू नये.”

क्वीन्सलँडच्या गॅलिली बेसिनमध्ये आहे कारमायकल खाण

कारमायकल कोळसा खाण क्वीन्सलँडच्या गॅलिली बेसिनमध्ये आहे. हा एक मोठा कोळसा प्रकल्प आहे, जो दरवर्षी लाखो टन कोळसा उत्पादन करतो. हा ब्राव्हस मायनिंगद्वारे चालवला जातो, जो अदानी समूहाचा भाग आहे. ही खाण दरवर्षी सुमारे 10 दशलक्ष टन कोळसा उत्पादन करते.

या प्रकल्पाशी कारमायकल रेल्वे नेटवर्क देखील जोडलेले आहे. हा चार वर्षांहून अधिक काळापासून सुरू आहे आणि हजारो क्वीन्सलँडर्सना नोकऱ्या देतो. परंतु पर्यावरण कार्यकर्ते याला हवामान बदलासाठी मोठा धोका मानतात. अदानींचा हा प्रकल्प ऑस्ट्रेलियातील कोळसा उद्योगाचे प्रतीक बनला आहे.

अनेक वर्षांपासूनच्या निदर्शने, नाकेबंदी, कार्यालयांवरील हल्ले आणि पुरवठादारांवरील दबावामुळे या प्रकल्पाचे बांधकाम लांबले. अदानींचे म्हणणे आहे की कठोर पर्यावरणीय नियमांचे पालन केले जाते, परंतु कार्यकर्त्यांचा आरोप आहे की हा जीवाश्म इंधन प्रकल्प जागतिक तापमानवाढ वाढवेल.

अदानी समूहावर काय परिणाम?

हा निर्णय अदानींसाठी दिलासादायक आहे. विशेषतः जेव्हा कंपनी परदेशात ऊर्जा क्षेत्रात काम करत आहे, जिथे सक्रियता मजबूत आहे. ब्राव्हसचे कामगार, कंत्राटदार आणि कायदेशीर कामकाजाचे संरक्षण करण्यासाठी हे एक महत्त्वाचे पाऊल आहे.

कंपनीचे मत आहे की सक्रियता (ऍक्टिव्हिझम) स्वागतार्ह आहे, मात्र ती बेकायदेशीर व्यत्यय, धमकावणे किंवा गोपनीय माहितीचा गैरवापर यात येऊ नये. ऑस्ट्रेलियामध्ये, हा पर्यावरण सक्रियता आणि मोठ्या संसाधन प्रकल्पांमधील सर्वात लांब कायदेशीर लढायांपैकी एक होता.

पुढे काय होईल?

सध्या कोणत्याही विशिष्ट भविष्यातील कृतीचा उल्लेख नाही. परंतु ब्रावसचे म्हणणे आहे की हा निर्णय त्यांच्या कामकाजाचे संरक्षण करेल. पेनिंग्ससारखे कार्यकर्ते आता केवळ कायदेशीर मार्गांनीच विरोध करू शकतील. कारमाइकल खाणीच्या उत्पादन साखळीवर आता कमी दबाव राहील.