RSS chief : सरसंघचालक म्हणाले, भांडणात पडणे हा भारताचा स्वभावच नाही!

By, Pravin Wankhade - November 30, 2025 08:30:04

0

विशेष प्रतिनिधी

नागपूर : RSS chief भांडणात पडणे हा भारताचा स्वभाव नाही, देशाच्या परंपरेने नेहमीच बंधुत्व आणि सामूहिक सलोख्यावर भर दिला आहे. भारताची राष्ट्रवादाची संकल्पना पाश्चात्त्य व्याख्यांपेक्षा पूर्णपणे वेगळी आहे. आमचा कोणाशीही वाद नाही. आम्ही भांडणांपासून दूर राहतो. जगाचे इतर भाग संघर्षाने भरलेल्या परिस्थितीत निर्माण झाले आहेत, असे मत राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाचे (RSS) सरसंघचालक मोहन भागवत यांनी व्यक्त केले.RSS chief

नागपूरमधील नॅशनल बुक फेस्टिव्हलमध्ये भागवत म्हणाले , एकदा एखादे मत तयार झाले की, त्याशिवाय दुसरे काहीही मान्य नसते. अशी मते इतर गोष्टींसाठी दरवाजे बंद करतात. त्या गोष्टींना वादविवाद म्हणतात.पाश्चात्त्य देशांना नेशनहुडबद्दलचे आपले विचार समजत नाहीत, म्हणून त्यांनी याला नेशनलिझम म्हणायला सुरुवात केली. राष्ट्राची आपली संकल्पना पाश्चात्त्य देशांच्या नेशनच्या कल्पनेपेक्षा वेगळी आहे. हे राष्ट्र आहे की नाही याबद्दल आपल्यात कोणताही मतभेद नाही, हे एक राष्ट्र आहे आणि ते फार पूर्वीपासून आहे.RSS chief

Chandrashekhar Bawankule : शेतकऱ्यांच्या कर्ज वसुलीला स्थगिती; सरकार शेतकऱ्यांच्या बाजूने – चंद्रशेखर बावनकुळे

भागवत म्हणाले की, पश्चिमी देश नेशनहुडबद्दल (राष्ट्रत्वा) आपले विचार समजत नाहीत, त्यामुळे त्यांनी याला नेशनलिझम (राष्ट्रवाद) म्हणायला सुरुवात केली. राष्ट्राची आपली संकल्पना पाश्चात्त्य देशांच्या राष्ट्राच्या कल्पनेपेक्षा वेगळी आहे. हे राष्ट्र आहे की नाही याबद्दल आपल्यात कोणताही मतभेद नाही, हे एक राष्ट्र आहे आणि ते प्राचीन काळापासून आहे.जर आपण पाश्चात्त्य संदर्भात राष्ट्राच्या व्याख्येचा विचार केला, तर त्यात सामान्यतः एक नेशन-स्टेट (राष्ट्र-राज्य) असते, ज्यात एक केंद्रीय सरकार असते जे त्या भागाचे व्यवस्थापन करते. तथापि, भारत नेहमीच एक राष्ट्र राहिला आहे, अगदी वेगवेगळ्या सरकारांच्या आणि परदेशी राजवटीच्या काळातही.

भारताचे राष्ट्रत्व अभिमान किंवा गर्वाने नव्हे, तर लोकांमध्ये असलेल्या खोल संबंधातून आणि निसर्गासोबतच्या त्यांच्या सह-अस्तित्वातून निर्माण झाले आहे. खरी संतुष्टी इतरांना मदत केल्याने मिळते, ही भावना आयुष्यभर टिकते, काही काळाच्या यशाने नाही असे सांगून सरसंघचालक म्हणाले की, आपण सर्व भाऊ आहोत, कारण आपण भारतमातेची लेकरे आहोत. धर्म, भाषा, खाण्यापिण्याच्या सवयी, परंपरा, राज्य यांसारखा माणसाने बनवलेला दुसरा कोणताही आधार नाही. वेगवेगळे असूनही आपण सर्व एक आहोत, कारण हीच आपल्या मातृभूमीची संस्कृती आहे.

भागवत म्हणाले, केवळ माहितीपेक्षा व्यावहारिक समज आणि अर्थपूर्ण जीवन जगणे महत्त्वाचे आहे. खरी संतुष्टी इतरांना मदत केल्याने मिळते, काही काळाच्या यशाने नाही. ही भावना आयुष्यभर टिकते.आर्टिफिशियल इंटेलिजन्ससारख्या तंत्रज्ञानाच्या आगमनाला थांबवता येणार नाही, परंतु आपण त्याचे मालक राहिले पाहिजे आणि त्याचा सामना करताना आपले आत्मसन्मान राखले पाहिजे. AI चा वापर मानवतेच्या फायद्यासाठी, मानवांना अधिक चांगले बनवण्यासाठी केला पाहिजे.

भाषा आणि संस्कृतीवरील जागतिकीकरणाच्या आव्हानाबद्दलच्या एका प्रश्नावर ते म्हणाले की, हा अजून एक भ्रम आहे. जागतिकीकरणाचा खरा टप्पा अजून यायचा आहे आणि भारत तो घेऊन येईल. भारतात सुरुवातीपासूनच जागतिकीकरणाची संकल्पना आहे आणि याला वसुधैव कुटुम्बकम् (जग एक कुटुंब आहे) असे म्हटले जाते.