महाराष्ट्राचे माजी मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी गुरुवारी पत्रकार परिषदेत स्वत: मुख्यमंत्री होण्याऐवजी शिवसेनेचे बंडखोर एकनाथ शिंदे यांची मुख्यमंत्रिपदी नियुक्ती केल्याची घोषणा केल्याने राजकीय वर्तुळात खळबळ उडाली. ज्या खुर्चीसाठी भाजपने शिवसेनेशी युती तोडली ती खुर्ची आज समोर आहे आणि फडणवीस त्यावर बसण्यास नकार देत आहेत, हे पाहून जनतेला, भाजपच्या आमदारांनाही धक्का बसला.The Focus Explainer BJP’s far-sighted idea for Maharashtra, so this is a masterstroke, read the real strategy
महाराष्ट्राचे नवे मुख्यमंत्री आता एकनाथ शिंदे आहेत. शिंदे हे मंत्रिपदाची शपथ घेणार आहेत. मात्र केवळ शिंदे यांची मुख्यमंत्री होण्याची शपथ नाही. ही मातोश्री मुक्त शिवसेनेची शपथ आहे. कुटुंबमुक्त राजकारणाची ही शपथ आहे. बादलांच्या पाठोपाठ ठाकरे सोडून इतरांची ही शपथ आहे. ही मोदींच्या राजकारणाच्या मॉडेलची शपथ आहे, ज्यात घराणेशाहीच्या विरोधावर उभ्या असलेल्या पक्षाला त्यांच्यासोबत चालणाऱ्या कुटुंबांपासून मुक्ती हवी आहे.
भाजपसाठी मुख्यमंत्रिपदाचा त्याग हे प्रत्यक्षात एक पाऊल मागे घेऊन पुढे मोठी झेप घेण्याची तयारी आहे. या एका निर्णयाने भाजपने बरेच काही साध्य करत असल्याचे दिसत आहे. भाजपच्या या एका पाऊलात अनेक प्रश्नांची, चिंतांची आणि शक्यतांची उत्तरे आहेत.
भाजपचा मास्टरस्ट्रोक
शिंदे यांच्या मुख्यमंत्री होण्याचे अनेक अन्वयार्थ आहेत. हे समजून घेण्यासाठी फडणवीस यांच्या पत्रकार परिषदेतील वक्तव्याचा विचार करा. ते म्हणाले- एकनाथ शिंदे हे महाराष्ट्राचे नवे मुख्यमंत्री असतील. शिवसेनेचे सरकार स्थापन होईल. भाजप त्याला पाठिंबा देईल.
खरे तर उद्धव यांच्याशी समझोता केला असता तर एकनाथ शिंदे उपमुख्यमंत्री होऊ शकले असते. मात्र मुख्यमंत्री झाल्यानंतर शिंदे हे शिवसेनेचे मुख्यमंत्री मानले जाणार आहेत. त्यांना भाजपचा पाठिंबा असेल. सरकार शिवसेनेचेच असेल. हा शिवसैनिकांसाठी मोठा संदेश आहे. त्यामुळे पक्षातील मोठा वर्ग आणि समर्थक शिंदे यांच्या विरोधात उभे राहण्याऐवजी त्यांच्या पाठीशी उभे राहणार आहेत.
शिवसेना सरकारचे नेतृत्व करणारे शिंदे केवळ पक्ष आणि त्यांच्या समर्थकांनाच गुंतवून ठेवणार नाहीत तर शिवसेनेला पूर्ण नियंत्रणात आणण्याच्या स्थितीत असतील. येथून ठाकरेमुक्त शिवसेनेची सुरुवात करण्याचा महत्त्वाचा डाव खेळला गेला आहे. सरकार आणि संघटना या दोन्ही आघाड्यांवर ठाकरेमुक्त शिवसेना स्थापन करण्याचे काम शिंदे करणार आहेत.
शिंदे मुख्यमंत्री झाल्यावर सत्तेची लालूच असल्याचा आरोप शिंदे किंवा भाजपवर होणार नाही. गेल्या वेळी भाजपने शिवसेनेला सोडचिठ्ठी दिल्याने आणि ज्या वेगाने देवेंद्र फडणवीस यांनी शपथ घेतली, त्यामुळे लोकांमध्ये भाजप लोभी असल्याची प्रतिमा निर्माण होत आहे. उद्धव सरकारवर सातत्याने होणारे हल्लेही सत्ता मिळविण्यासाठी भाजपची अस्वस्थता असल्याचे दिसून आले. शिंदे यांना पुढे करून भाजपने मोठे मन दाखवून अशा आरोपांना पायबंद घालण्याच्या दिशेने मोठे पाऊल टाकले आहे.
हिंदुत्वाच्या मुद्द्यावर पाठिंबा देण्याचे बोलून फडणवीस यांनी पुढील रणनीतीचे आणखी एक महत्त्वाचे संकेत दिले आहेत. उद्धव ठाकरेंची सत्तेची लालसा आणि तत्त्वांशी तडजोड करून खुर्ची मिळवणाऱ्या चारित्र्याचा मुद्दा बनवून शिंदे आणि भाजप आतापर्यंत पुढे सरसावले आहेत. आता इथूनच शिंदे अशा निर्णयांचा आग्रह धरतील ज्यात खरे आणि ठोस हिंदुत्व दिसेल. असे निर्णय घेऊन शिंदे आणि त्यांना पाठिंबा देणारा भाजप आता ठाकरे आणि जनतेसमोर हिंदुत्वाचे मोठे स्वरूप अधोरेखित करतील. ठाकरेंना सत्तेवरून हटवण्यामागचा खरा हेतू खुर्चीची भूक नसून हिंदुत्वाच्या राजकारणाची पुनर्स्थापना हा होता, हे लोकांमध्ये प्रस्थापित होईल.
शिंदे यांच्या नेतृत्वाखालील शिवसेनेला भाजपला पाठिंबा देणे हे खरे तर शिवसेनेचा विरोध म्हणून नव्हे तर कौटुंबिक आणि पितृसत्ताक विरोध म्हणून पाहिले जाईल. त्यामुळे वैचारिक समतेच्या आधारावर दोन्ही पक्षांच्या समर्थकांमधील तणावाला वाव कमी होईल. भाजप शिवसेनाविरोधी नाही हे सिद्ध झाल्यावर ठाकरेंकडे भावनिक किंवा बळी कार्डासारखी शक्यता उरणार नाही. ठाकरे यांना दिशाभूल न करता आता किंवा भविष्यात बळी म्हणून पाहिले जावे असे भाजपला वाटत नाही. भाजपसाठी पुढील राजकारणासाठी ही अत्यंत अनुकूल परिस्थिती असेल.
बाळासाहेब ठाकरे यांची विचारसरणी आणि पक्ष ही कोणत्याही कुटुंबाची जागी नाही, हे भाजपलाही प्रस्थापित करायचे आहे. बाळासाहेबांचा विचार असून भाजप त्याचा पूर्ण आदर करतो. बाळासाहेबांच्या कुटुंबापासून फारकत घेऊनही बाळासाहेबांच्या विचारांना पुढे नेणारा पक्ष म्हणून तिला प्रस्थापित करायचे आहे.
महाराष्ट्र भाजप
वास्तविक, भाजपला भविष्यात प्रचंड शक्यता दिसत आहेत. स्वबळावर उभे राहून राजकारण करण्याची आणि महाराष्ट्रात सत्ता येण्याची शक्यता. एक अशी शक्यता ज्यामध्ये भविष्यात शिवसेना केवळ त्यांच्यासोबतच नाही तर त्यांच्यावर अवलंबून असेल. हिंदुत्वाचा मुद्दा उद्धव, आदित्य किंवा राज ठाकरे यांच्या नव्हे, तर भाजपच्या हातात असेल अशी शक्यता.
भाजपच्या या दाव्यात भविष्यात एक दिवस युती होण्याची शक्यता आहे. भाजप आणि शिवसेना एकत्र आहेत. आमदार, समर्थक, सारथी आणि समर… सर्वांमध्ये भाजप आघाडीवर उभा राहील. शिवसेनेच्या वाघाचे दात भाजप मोजताना दिसेल.
भाजपसाठी शिंदे यांना पाठिंबा देण्याचा निर्णय म्हणजे अडीच वर्षांच्या राजकीय भांडणात बिघडलेली प्रतिमा सुधारण्यासाठी मोठा त्याग आहे आणि त्यातून भविष्यातील सत्ताकारणाची खेळपट्टी तयार होईल. मुंबई शहरापासून महाराष्ट्राच्या सत्तेपर्यंत पहिल्यांदाच भाजप इतक्या मजबूत आणि प्रभावी स्थितीत असेल. त्याला कोणत्याही रिमोटचा धोका होणार नाही. त्यापेक्षा यावेळी रिमोट भाजपच्याच हातात असेल. भाजपची ही रंजक स्क्रिप्ट मराठी रंगभूमीवर उघड झाली आहे.
The Focus Explainer BJP’s far-sighted idea for Maharashtra, so this is a masterstroke, read the real strategy
महत्वाच्या बातम्या
- मुख्यमंत्री पदानंतर उपमुख्यमंत्री झालेले देवेंद्र फडणवीस एकटेच नाहीत; मग एवढी चर्चा का??; उपमुख्यमंत्री की कार्यकारी मुख्यमंत्री??
- प्रामाणिक कार्यकर्ता म्हणून पक्षादेशाचे पालन; उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांचे ट्विट!!
- जे. पी. नड्डा, अमित शहा यांच्या आग्रहानंतर देवेंद्र फडणवीस महाराष्ट्रात उपमुख्यमंत्री!!
- नगरसेवक ते मुख्यमंत्री : ठाण्यातून सुरू झाली, मंत्रालयात सहाव्या मजल्यावर पोहोचली; एकनाथ शिंदेंची २५ वर्षांची कारकीर्द!!