भारताने अमेरिकन बहुराष्ट्रीय कंपनी ‘पेप्सिको’चे बटाट्याच्या विशेष वाणाशी संबंधित पेटंट रद्द केले आहे. ‘पेप्सिको’च्या मालकांनी भारतातील एका विशिष्ट वाणाचा बटाटा पिकवल्याबद्दल गुजरातेतील शेतकऱ्यांवर खटला दाखल केला होता. पेप्सिको इंक.च्या लोकप्रिय लेज चिप्ससाठी बटाटा पिकवण्याचा अधिकार फक्त त्यांच्याकडेच असल्याचे त्यांनी सांगितले होते. त्याचे कंपनीने पेटंटही घेतले होते. तथापि, भारताने त्या विशेष वाणाच्या बटाट्याचे पेटंट रद्द केले आहे. भारतातील शेतकऱ्यांचा हा मोठा विजय असल्याचे मानले जात आहे.US company PepsiCo patent On Potato Cancelled, Company lawa Suit Against Gujarat farmers for potato variety
वृत्तसंस्था
नवी दिल्ली : भारताने अमेरिकन बहुराष्ट्रीय कंपनी ‘पेप्सिको’चे बटाट्याच्या विशेष वाणाशी संबंधित पेटंट रद्द केले आहे. ‘पेप्सिको’च्या मालकांनी भारतातील एका विशिष्ट वाणाचा बटाटा पिकवल्याबद्दल गुजरातेतील शेतकऱ्यांवर खटला दाखल केला होता.
पेप्सिको इंक.च्या लोकप्रिय लेज चिप्ससाठी बटाटा पिकवण्याचा अधिकार फक्त त्यांच्याकडेच असल्याचे त्यांनी सांगितले होते. त्याचे कंपनीने पेटंटही घेतले होते. तथापि, भारताने त्या विशेष वाणाच्या बटाट्याचे पेटंट रद्द केले आहे. भारतातील शेतकऱ्यांचा हा मोठा विजय असल्याचे मानले जात आहे.
मुजोर अमेरिकी कंपनीचा पराभव
अमेरिकन कंपनी ‘पेप्सिको’चे बटाट्याशी संबंधित पेटंट रद्द झाल्याचा फायदा म्हणजे आता कोणताही शेतकरी हे पीक घेऊ शकणार आहे. याबाबत माहिती देताना भारत सरकारच्या एका अधिकाऱ्याने सांगितले की, शुक्रवारी जारी करण्यात आलेल्या आदेशानुसार,
भारताने पेप्सिको इंक.च्या बटाट्याच्या जातीचे पेटंट रद्द केले आहे, जे केवळ लोकप्रिय लेजच्या बटाटा चिप्ससाठी पिकवले जात आहे. यासंबंधीचे आदेश प्रोटेक्शन ऑफ प्लांट व्हरायटीज अँड फार्मर्स राइट्स (पीपीव्हीएफआर) प्राधिकरणाने जारी केले आहेत.
काय आहे प्रकरण?
2019 मध्ये पेप्सिकोने FC5 बटाट्याच्या जातीची लागवड करण्‍यासाठी गुजरातच्‍या पश्चिमेकडील राज्‍यातील काही भारतीय शेतकऱ्यांवर खटला दाखल केला होता. कंपनीच्या मते, असे बटाटे फक्त आम्हीच पिकवू शकतो आणि आमच्याकडे त्याचे पेटंट आहे.’ कारण या वाणाच्या बटाट्यात चिप्ससारखे स्नॅक्स बनवण्यासाठी कमी आर्द्रता असते.त्यावर्षी भारतीय किसान युनियनसह अनेक शेतकरी संघटनांनी शेतकऱ्यांच्या दाव्याला विरोध सुरू केला. प्रकरण कोर्टापर्यंत पोहोचले होते. उत्तर प्रदेशातही यावरून निदर्शने झाली होती.
भारतातील आंदोलनाची तीव्रता पाहून अमेरिकन कंपनी ‘पेप्सिको’ने माघार घेण्याची तयारी केली. आम्हाला हे प्रकरण सामंजस्याने सोडवायचे आहे, असे सांगून त्यांनी खटले मागे घेतले. दरम्यान, शेतकऱ्यांच्या हक्कांसाठी आवाज उठवणाऱ्या सामाजिक कार्यकर्त्या कविता कुरुगंटी यांनी PPVFR मध्ये पेप्सिकोच्या FC5 बटाट्याच्या जातीचे पेटंट रद्द करण्याची याचिका दाखल केली आणि म्हटले की, भारताचे कायदे बियाण्यांच्या वाणांवर पेटंट घेण्याची परवानगी देत नाहीत. PPVFR प्राधिकरणाने कुरुगंती यांच्या युक्तिवादाशी सहमती दर्शवत म्हटले की, पेप्सिको एका बियाण्याच्या जातीवर पेटंटचा दावा करू शकत नाही.”
US company PepsiCo patent On Potato Cancelled, Company lawa Suit Against Gujarat farmers for potato variety
- RT-PCR : आरटीपीसीआर टेस्टसाठी आता ३५० रुपये आकारणार ; इतर चाचण्यांचे दरही निश्चित..
- पंजाबात क़ॉंग्रेसचा वचपा काढण्यासाठी कॅप्टन अमरिंदर सिंग पुन्हा नव्या जोमाने रिंगणात
- वयाच्या सत्तरीतही गुडघ्याला बांधले बाशिंग, जाहिरातीनंतर इच्छुक वधुंच्या प्रस्तावाचा पाऊस
- रशिया व युक्रेनच्या फौजा आमनेसामने, युद्धाच्या भितीने समस्त युरोपला ग्रासले
- महाराष्ट्रातील सहकारी बॅँकेवर रिझर्व्ह बॅँकेची कारवाई, १० हजारांपेक्षा जास्त रक्कम काढता येणार नाही