वृत्तसंस्था
नवी दिल्ली : सर्वोच्च न्यायालयाच्या निर्णयांमध्ये आणि युक्तिवादांमध्ये यापुढे जेंडर स्टिरियोटाइप शब्द वापरले जाणार नाहीत. महिलांसाठी वापरल्या जाणाऱ्या अपमानास्पद शब्दांवर बंदी घालण्यासाठी सर्वोच्च न्यायालयाने जेंडर स्टिरियोटाइप कॉम्बॅट हँडबुक लाँच केले आहे.Supreme Court Releases Handbook for Women; No more use of the term prostitute-mistress in court
8 मार्च रोजी महिला दिनानिमित्त सुप्रीम कोर्टात झालेल्या एका कार्यक्रमात कायदेशीर बाबींमध्ये महिलांसाठी आक्षेपार्ह शब्दांचा वापर थांबेल, लवकरच एक शब्दकोशही येईल, असे म्हटले होते.
बुधवारी, 16 ऑगस्ट रोजी हँडबुकचे प्रकाशन करताना, CJI चंद्रचूड म्हणाले की कोणते शब्द रूढीवादी आहेत आणि ते कसे टाळायचे हे न्यायाधीश आणि वकिलांना समजणे सोपे होईल.
जेंडर स्टिरियोटाइप कॉम्बॅट हँडबुकमध्ये काय?
सरन्यायाधीश चंद्रचूड म्हणाले की, या हँडबुकमध्ये आक्षेपार्ह शब्दांची यादी असून त्या जागी वापरायचे शब्द व वाक्ये देण्यात आली आहेत. न्यायालयात युक्तिवाद करण्यासाठी, आदेश देण्यासाठी आणि त्याच्या प्रति तयार करण्यासाठी त्यांचा वापर केला जाऊ शकतो. हे हँडबुक वकिलांसाठी तसेच न्यायाधीशांसाठी आहे.
या हँडबुकमध्ये पूर्वी न्यायालयांनी वापरलेले शब्द आहेत. शब्द का चुकीचे आहेत आणि ते कायद्याचे आणखी विपर्यास कसे करू शकतात हेदेखील स्पष्ट केले आहे.
हँडबुक जनजागृतीसाठी बनवले आहे, टीकेसाठी नाही – CJI
न्यायमूर्ती चंद्रचूड म्हणाले की, हे पुस्तिका तयार करण्यामागचा उद्देश कोणत्याही निर्णयावर टीका करणे किंवा संशय घेणे हा नसून पुराणमतवादाची परंपरा किती नकळत सुरू आहे हे सांगणे हा आहे. स्टिरियोटाइपिंग म्हणजे काय आणि त्यातून काय हानी होते हे स्पष्ट करणे हा न्यायालयाचा उद्देश आहे, जेणेकरून न्यायालये महिलांबद्दल आक्षेपार्ह भाषेचा वापर टाळू शकतील. ते लवकरच सर्वोच्च न्यायालयाच्या वेबसाइटवर अपलोड केले जाईल.
कोलकाता उच्च न्यायालयाच्या टीमने शब्दावली तयार केली
CJI चंद्रचूड यांनी नमूद केलेली कायदेशीर शब्दावली कोलकाता उच्च न्यायालयाच्या न्यायमूर्ती मौसमी भट्टाचार्य यांच्या अध्यक्षतेखालील समितीने तयार केली आहे. या समितीमध्ये निवृत्त न्यायमूर्ती प्रभा श्रीदेवन आणि न्यायमूर्ती गीता मित्तल आणि प्राध्यापक झुमा सेन यांचा समावेश होता, जे सध्या वेस्ट बंगाल नॅशनल युनिव्हर्सिटी ऑफ ज्युरीडिकल सायन्सेस, कोलकाता येथे फॅकल्टी सदस्य आहेत.
Supreme Court Releases Handbook for Women; No more use of the term prostitute-mistress in court
महत्वाच्या बातम्या
- ‘मॅकडोनाल्ड’ आणि ‘सबवे’ नंतर आता ‘बर्गर किंग’ देखील मेनूकार्ड मधून टोमॅटो गेले गायब!
- ”कधी कधी वाटतं चांद्रयान करून काय फायदा? चंद्रावर जाऊन खड्डेच पहायचेत तर महाराष्ट्रात पाठवायचं ना..” राज ठाकरेंचा संताप!
- राष्ट्रवादी कुणाची? निवडणूक आयोगाची शरद पवार आणि अजित पवार गटाला नोटीस, उत्तरासाठी तीन आठवड्यांची मुदत
- मीडिया पर्सेप्शन पलीकडले भाजपचे ग्राउंड वर्क सुरू; महाराष्ट्राचे 40 आमदार ट्रेनिंगसाठी जाणार मध्य प्रदेशात!!