अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी शुक्रवारी भारताविरुद्धच्या त्यांच्या विधानावरून सुमारे १२ तासांत माघार घेतली. संध्याकाळी व्हाईट हाऊसमध्ये पत्रकार परिषदेदरम्यान एका प्रश्नाच्या उत्तरात ते म्हणाले – मी नेहमीच मोदींचा मित्र राहीन. मी भारताशी संबंध पुन्हा स्थापित करण्यास नेहमीच तयार आहे.
शुक्रवारी ब्लूमबर्ग टीव्हीशी बोलताना अमेरिकेचे उद्योग सचिव हॉवर्ड लुटनिक यांनी २५% अतिरिक्त कर रद्द करण्यासाठी भारतावर तीन अटी घातल्या. ते म्हणाले की, भारताला रशियाकडून तेल खरेदी करणे थांबवावे लागेल, ब्रिक्सपासून वेगळे व्हावे लागेल आणि अमेरिकेला पाठिंबा द्यावा लागेल.
भारताबरोबर टेरिफ युद्ध सुरू केलेले अमेरिकेचे अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प आपल्या ट्रूथ सोशल मीडिया अकाउंट वर सत्य बोलले, पण ते अर्धसत्य ठरले!! 5 सप्टेंबर रोजी डोनाल्ड ट्रम्प यांनी ट्रूथ अकाउंट वर अमेरिकेने भारत आणि रशिया यांना चीनच्या खोल आणि अंधाऱ्या गर्तेतत गमावले. त्यांचे संबंध तिथे तरी दीर्घकाळ चांगले राहोत, असे लिहिले.
रशिया आणि भारत यांच्यात एस-४०० क्षेपणास्त्र प्रणाली खरेदी वाढवण्यासाठी चर्चा सुरू आहे. रशियन वृत्तसंस्था टासने एका वरिष्ठ संरक्षण अधिकाऱ्याच्या हवाल्याने म्हटले आहे की, रशिया भारताला एस-४०० चा पुरवठा वाढवण्यास तयार आहे.
ट्रम्प यांचे व्यापार सल्लागार पीटर नवारो यांनी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या रशिया आणि चीनच्या नेत्यांशी असलेल्या जवळीकतेवर आक्षेप घेतला आहे. नवारो म्हणाले, मोदी शी जिनपिंग आणि व्लादिमीर पुतिन यांच्यासोबत उभे आहेत हे लज्जास्पद आहे. ते काय विचार करत आहेत हे मला माहित नाही. आम्हाला आशा आहे की ते समजून घेतील की त्यांनी रशियाऐवजी आपल्यासोबत असले पाहिजे.
भारताने तेल खरेदी करून रशिया-युक्रेन युद्धाला निधी दिल्याच्या आरोपांना उत्तर दिले आहे. पेट्रोलियम मंत्री हरदीप सिंग पुरी म्हणाले की, भारताने आंतरराष्ट्रीय नियमांचे पालन करून तेल खरेदी केले आहे, ज्यामुळे जागतिक बाजारात तेलाच्या किमती स्थिर राहिल्या.
ट्रम्प यांचे व्यापार सल्लागार पीटर नवारो यांनी भारतीय ब्राह्मणांवर रशियन तेल खरेदी करून नफा कमावल्याचा आरोप केला आहे. ते म्हणाले की, भारतीय ब्राह्मण रशियन तेलापासून नफा कमवत आहेत, ज्याची किंमत संपूर्ण भारताला मोजावी लागत आहे.
जुलै २०२५ मध्ये भारताने युक्रेनला सर्वाधिक डिझेल पुरवले. युक्रेनच्या तेल बाजार विश्लेषण फर्म नाफ्टोरिनोकने ही माहिती दिली आहे. डिझेल पुरवठ्यात ही वाढ अशा वेळी झाली आहे जेव्हा अमेरिकेने रशियाकडून तेल आयात केल्याबद्दल भारतावर ५०% दंडात्मक कर लादला आहे.
फिनलंडच्या परराष्ट्रमंत्र्यांशी फोनवरून झालेल्या संभाषणात परराष्ट्र मंत्री एस जयशंकर म्हणाले की, रशिया-युक्रेन युद्धावरून भारताला अन्याय्यपणे लक्ष्य केले जाऊ नये. भारताने नेहमीच शांतता आणि संवादाचा पुरस्कार केला आहे.
अमेरिकेच्या टॅरिफ वादाच्या पार्श्वभूमीवर संरक्षण मंत्री राजनाथ सिंह म्हणाले की, कोणताही देश कायमचा मित्र किंवा शत्रू नसतो. फक्त कायमचे हित असते. शनिवारी एनडीटीव्ही संरक्षण शिखर परिषदेत राजनाथ सिंह यांनी हे विधान केले.
रशियन संरक्षण मंत्रालयाचा हवाला देत स्पुतनिक वृत्तसंस्थेने वृत्त दिले आहे की, गुरुवारी रशियन कट्रान सागरी ड्रोन हल्ल्यात युक्रेनियन नौदलाचे सर्वात मोठे जहाज सिम्फेरोपोल बुडाले.
रशियन माध्यमांनुसार, शनिवारी रात्री उशिरा रशियाच्या कुर्स्क प्रदेशातील अणुऊर्जा प्रकल्पावर युक्रेनने ड्रोन हल्ला केला. युक्रेन आपला ३४ वा स्वातंत्र्य दिन साजरा करत असताना ही घटना घडली. रशियाने आरोप केला आहे की, या हल्ल्यामुळे अणुऊर्जा प्रकल्पात आग लागली.
भारताचे परराष्ट्र मंत्री जयशंकर यांनी गुरुवारी मॉस्कोमध्ये रशियाचे परराष्ट्र मंत्री सर्गेई लावरोव्ह यांची भेट घेतली. यानंतर त्यांनी संयुक्त पत्रकार परिषदेत सांगितले की, भारत हा रशियन तेलाचा सर्वात मोठा खरेदीदार नाही, तर चीन आहे.
रशियाकडून तेल खरेदी केल्याने भारतावर अमेरिकेने टाकलेला दबाव चुकीचा असल्याचे रशियाने म्हटले आहे. वरिष्ठ रशियन राजनयिक रोमन बाबुश्किन म्हणाले- भारताला हे समजते की तेल पुरवठा बदलण्याचा कोणताही पर्याय नाही, कारण रशियन तेल भारतासाठी खूप फायदेशीर आहे.
अमेरिकेच्या व्हाईट हाऊसच्या प्रेस सेक्रेटरी कॅरोलिन लेविट यांनी मंगळवारी सांगितले की, राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी रशियावर दबाव आणण्यासाठी भारतावर आर्थिक निर्बंध लादले आहेत.
अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी म्हटले आहे की, ते सध्या रशियाकडून तेल खरेदी करणाऱ्या देशांवर निर्बंध लादण्याचा विचार करत नाहीत. ट्रम्प म्हणाले, ‘मला दोन किंवा तीन आठवड्यात त्याबद्दल (शुल्कांबाबत) विचार करावा लागू शकतो, परंतु आपल्याला लगेच त्याबद्दल विचार करण्याची गरज नाही.’
अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प बुधवारी जर्मनीची राजधानी बर्लिनमध्ये युक्रेनचे राष्ट्राध्यक्ष वोलोदिमिर झेलेन्स्की आणि युरोपीय नेत्यांसोबत झालेल्या व्हर्च्युअल बैठकीत सहभागी झाले. या बैठकीचा उद्देश रशिया-युक्रेन युद्ध संपवण्याचे मार्ग शोधणे हा होता.
रशियाकडून तेल खरेदी करण्यावर लादण्यात आलेल्या अतिरिक्त २५% शुल्काला अमेरिकेने मॉस्कोसाठी धक्का असल्याचे म्हटले आहे. सोमवारी व्हाईट हाऊसमधून बोलताना ट्रम्प म्हणाले की, जेव्हा अमेरिका त्यांच्या सर्वात मोठ्या (चीन) किंवा दुसऱ्या क्रमांकाच्या (भारत) तेल खरेदीदारावर ५०% कर लादण्याची चर्चा करते, तेव्हा तो रशियासाठी मोठा धक्का असतो. अमेरिकेच्या शुल्कामुळे रशियाच्या अर्थव्यवस्थेवर वाईट परिणाम झाला आहे, असा दावाही त्यांनी केला.
युक्रेनचे राष्ट्राध्यक्ष वोलोदिमिर झेलेन्स्की यांनी सोमवारी पंतप्रधान मोदींना फोन करून त्यांच्याशी चर्चा केली. झेलेन्स्की यांनी एक्स वर याबद्दल माहिती दिली. ते म्हणाले- भारतीय पंतप्रधान नरेंद्र मोदींशी माझी दीर्घ चर्चा झाली. आम्ही द्विपक्षीय सहकार्य आणि जागतिक राजनैतिक मुत्सद्देगिरीवर सविस्तर चर्चा केली.
युक्रेनविरुद्धच्या युद्धात रशियाकडून लढणाऱ्या एका अमेरिकन सैनिकाला राष्ट्राध्यक्ष पुतिन यांनी मरणोत्तर ऑर्डर ऑफ लेनिन पदक प्रदान केले आहे. बीबीसीच्या वृत्तानुसार, या अमेरिकन तरुणाचे नाव मायकेल ग्लॉस (२१) होते. गेल्या वर्षी युक्रेनमध्ये रशियाकडून लढताना तो शहीद झाला होता.
युक्रेनचे राष्ट्राध्यक्ष वोलोदिमिर झेलेन्स्की यांनी म्हटले आहे की, रशियाला कोणत्याही परिस्थितीत पुन्हा युक्रेनचे विभाजन करण्याची परवानगी दिली जाणार नाही.ट्विटरवर एक व्हिडिओ पोस्ट करताना त्यांनी म्हटले आहे की, रशियाला जमीन देऊन नव्हे तर न्याय्य पद्धतीने युद्ध संपवूनच शांतता प्रस्थापित होऊ शकते.
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी शुक्रवारी रशियाचे अध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन यांच्याशी फोनवर चर्चा केली. ट्रम्प यांच्यावरील टॅरिफ वादाच्या पार्श्वभूमीवर, पंतप्रधान मोदी आणि पुतिन यांनी भारत-रशिया संबंध मजबूत करण्याच्या त्यांच्या वचनबद्धतेचा पुनरुच्चार केला.
रशियाचे राष्ट्राध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन या वर्षाच्या शेवटच्या आठवड्यात भारत दौऱ्यावर येऊ शकतात. रशियन वृत्तसंस्था TASS नुसार, भारताचे राष्ट्रीय सुरक्षा सल्लागार अजित डोभाल यांनी ही माहिती दिली आहे.
अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी भारतावर २५% अतिरिक्त कर लादण्याची घोषणा केली आहे. त्यांनी बुधवारी यासंबंधीच्या कार्यकारी आदेशावर स्वाक्षरी केली. हा आदेश २१ दिवसांनी म्हणजेच २७ ऑगस्टपासून लागू होईल.
युक्रेनने दावा केला आहे की त्यांना रशियन हल्ल्याच्या ड्रोनमध्ये भारतात बनवलेले भाग सापडले आहेत. युक्रेनचे अध्यक्ष झेलेन्स्की यांचे चीफ ऑफ स्टाफ आंद्री येरमाक म्हणाले की, रशियाला परदेशी भागांचा पुरवठा थांबवावा जेणेकरून ते युक्रेनियन लोकांना मारण्यासाठी त्यांचा वापर करू शकणार नाही.