वृत्तसंस्था
नवी दिल्ली : जागतिक आरोग्य संघटनेने ( World Health Organization ) (WHO) बुधवारी Mpox किंवा Monkeypox ला जागतिक सार्वजनिक आरोग्य आणीबाणी म्हणून घोषित केले. दोन वर्षांत या आजाराची आरोग्य आणीबाणी घोषित होण्याची ही दुसरी वेळ आहे. काँगोमध्ये या आजाराचा प्रादुर्भाव झाला असून त्यामुळे शेजारील देशांनाही याचा फटका बसला आहे.
मंकीपॉक्स हा देवीसारखा विषाणूजन्य आजार आहे. या विषाणूच्या संसर्गाचे सहसा अनेक दुष्परिणाम होत नाहीत, परंतु क्वचितप्रसंगी ते प्राणघातक ठरू शकते. त्यामुळे फ्लूसारखी लक्षणे दिसतात आणि शरीरावर पू भरलेल्या जखमा होतात. हा विषाणू ऑर्थोपॉक्स विषाणू वंशाचा सदस्य आहे, जो देवीसाठीदेखील जबाबदार आहे.
डब्ल्यूएचओदेखील चिंतित आहे कारण मंकीपॉक्सच्या वेगवेगळ्या प्रादुर्भावांमध्ये मृत्यू दर भिन्न आहेत. अनेक वेळा तो 10% पेक्षा जास्त असल्याचे आढळले आहे. हा संसर्गजन्य रोग असल्याने तो अधिक धोकादायक ठरू शकतो. त्यामुळे WHO ने याबाबत सर्वोच्च स्तरावर अलर्ट जारी केला आहे.
आफ्रिकेत आतापर्यंत एमपॉक्सची 17 हजारांहून अधिक प्रकरणे नोंदवली गेली आहेत
आफ्रिका सेंटर्स फॉर डिसीज कंट्रोल अँड प्रिव्हेन्शन (आफ्रिका सीडीसी) च्या म्हणण्यानुसार या वर्षी आफ्रिकन खंडात आतापर्यंत 17,000 हून अधिक Mpox च्या संशयित प्रकरणांची नोंद झाली आहे, तर 517 मृत्यूची नोंद झाली आहे. गेल्या वर्षीच्या याच कालावधीच्या तुलनेत यावर्षी प्रकरणांमध्ये 160% वाढ झाली आहे. एकूण, 13 देशांमध्ये Mpox ची प्रकरणे नोंदवली गेली आहेत.
हा विषाणू अनौपचारिक संपर्कातून पसरतो
काँगोमध्ये उद्रेक स्थानिक स्वरूपाच्या प्रसाराने सुरू झाला, ज्याला क्लेड I म्हणून ओळखले जाते. परंतु Clade-Ib हा एक नवीन स्ट्रेन उदयास आला आहे जो सामान्य संपर्काद्वारे सहज पसरतो. यात लैंगिक संपर्क देखील समाविष्ट आहे. बुरुंडी, केनिया, रवांडा आणि युगांडा यांसारख्या काँगोच्या शेजारील देशांमध्ये त्याचा प्रसार झाला आहे. त्यामुळे WHO ला ही कारवाई करावी लागली.
डब्ल्यूएचओचे महासंचालक टेड्रोस अधानोम गेब्रेयसस म्हणाले की, हे स्पष्ट आहे की या रोगाचा प्रसार रोखण्यासाठी आणि जीव वाचवण्यासाठी जगाला एकत्र काम करावे लागेल. या आठवड्याच्या सुरुवातीला, आफ्रिकेच्या सर्वोच्च सार्वजनिक आरोग्य संस्थेने आफ्रिकेमध्ये Mpox आणीबाणी घोषित केली. तसेच हा विषाणूजन्य संसर्ग भयावह वेगाने पसरत असल्याचा इशारा दिला.
- मंकीपॉक्सची लक्षणे…
एखाद्या व्यक्तीला विषाणूचा संसर्ग झाल्यानंतर, लक्षणे दिसण्यासाठी काही दिवस किंवा काही आठवडे लागू शकतात.
- त्याची लक्षणे सामान्यत: 3 ते 17 दिवसांच्या संपर्कात आल्यानंतर दिसू लागतात. जेव्हा एखाद्या व्यक्तीला विषाणूचा संसर्ग होतो आणि लक्षणे दिसू लागतात तेव्हाच्या कालावधीला उष्मायन कालावधी म्हणतात.
- मंकीपॉक्सची लक्षणे साधारणपणे २ ते ४ आठवडे टिकतात.
- मंकीपॉक्सचे पहिले लक्षण म्हणजे ताप. त्यानंतर ताप सुरू झाल्यानंतर सुमारे 1 ते 4 दिवसांनी त्वचेवर पुरळ उठू लागते.
- यामध्ये दिसणारे पुरळ अनेकदा चेहऱ्यावर प्रथम दिसतात. यानंतर ते हात किंवा पायांवर दिसतात आणि नंतर शरीराच्या इतर भागात पसरतात.
- तथापि, 2022 मध्ये सुरू झालेल्या उद्रेकाशी संबंधित प्रकरणांमध्ये, पुरळ अनेकदा जननेंद्रियाच्या भागात सुरू होते. काही लोकांच्या तोंडात किंवा घशात पुरळ येऊ लागली होती.
- मंकीपॉक्स पुरळ अनेक टप्प्यांतून जातात. सुरुवातीला सपाट पुरळ फोडात बदलतात. मग हे फोड पू भरतात. 2 ते 4 आठवड्यांच्या कालावधीत स्कॅब तयार होतात आणि कोरडे होतात.
- हे पुरळ तोंड, चेहरा, हात, पाय, लिंग, योनी किंवा गुदद्वारावर कुठेही येऊ शकतात. कधीकधी ते घशात देखील येतात.
- मंकीपॉक्सची लक्षणे दिसू लागल्यापासून तुमचे पुरळ आणि खवले बरे होईपर्यंत, संक्रमित व्यक्ती त्याचा प्रसार करू शकते. याशिवाय, लक्षणे दिसण्यापूर्वीच संक्रमित व्यक्तीद्वारे ते पसरू शकते.
Monkeypox has been declared a global health emergency by the World Health Organization
महत्वाच्या बातम्या
- Ajit pawar : पवारांबाबत अजितदादा आता फारच सॉफ्ट; शिरणार का पुन्हा काकांच्या पुठ्ठ्यात??; की ते सत्तेची वळचण बदलण्याच्या बेतात??
- Chief Justice Chandrachud : बांगलादेशातील संकटावर सरन्यायाधीश चंद्रचूड यांनी दिली प्रतिक्रिया, म्हणाले…
- IMA strike : 17 ऑगस्ट रोजी देशभरात IMAचा संप ; म्हणाले ”रुग्णालयांना ‘सेफ झोन’ घोषित करा”
- प्रशांत किशोर यांनी जेडीयू आणि आरजेडीवर साधला निशाणा!