वृत्तसंस्था
नवी दिल्ली : राज्यसभेचे सभापती एम. व्यंकय्या नायडू यांनी शुक्रवारी सभागृहात स्पष्ट केले की, गुन्हेगारी प्रकरणांमध्ये खासदारांना विशेषाधिकार नाहीत. संसदेच्या अधिवेशनादरम्यान अशा प्रकरणांमध्ये सदस्यांना अटकेपासून सूट दिली जात नाही. न्यायिक संस्थांनी जारी केलेल्या समन्सपासून ते सुटू शकत नाहीत. MPs are not exempt from arrest in criminal cases during Parliament session , Naidu’s reply to Kharge
ते म्हणाले की, गेल्या काही दिवसांपासून खासदारांमध्ये विशेषाधिकारांबाबत संभ्रम निर्माण झाला आहे. संसदेच्या अधिवेशनात तपास यंत्रणा खासदारांवर कारवाई करू शकत नाही, असा गैरसमज आहे.
कलम 105 अंतर्गत विशेषाधिकार
राज्यसभेच्या सभापती नायडूंनी घटनेच्या कलम 105चा हवाला देऊन सांगितले की, कोणत्याही खासदाराला संसदीय कर्तव्ये पार पाडण्यासाठी विशेष अधिकार देण्यात आले आहेत. यापैकी एक म्हणजे संसदेचे अधिवेशन किंवा संसदीय समितीची बैठक सुरू होण्याच्या 40 दिवस आधी आणि 40 दिवस नंतर कोणत्याही खासदाराला दिवाणी प्रकरणात अटक करता येणार नाही.
फौजदारी प्रकरणांमध्ये ही तरतूद लागू होत नाही, असे ते म्हणाले. याचा अर्थ गुन्हेगारी खटल्यांच्या प्रक्रियेत खासदारही सामान्य नागरिकांप्रमाणेच असतात आणि त्यांना संसदीय अधिवेशन किंवा समितीच्या बैठकीत अटक होऊ शकते. नायडू म्हणाले की हा विशेषाधिकार आधीपासून दिवाणी प्रक्रिया न्यायालयाच्या कलम 135A अंतर्गत समाविष्ट आहे.
झाकीर हुसेन यांच्या व्यवस्थेचा संदर्भ दिला
1966 मध्ये तत्कालीन पीठासीन अधिकारी डॉ. झाकीर हुसेन यांच्या व्यवस्थेचा संदर्भ देत नायडू म्हणाले की, संसदीय कर्तव्ये पार पाडल्याच्या कारणास्तव कोणताही सदस्य तपास यंत्रणेसमोर हजर होण्यास नकार देऊ शकत नाही.
संस्था पुढील तारीख मागू शकते
नायडू म्हणाले की, खासदारांनी कायदा आणि सुव्यवस्थेचे पालन केले पाहिजे. ते प्रत्येकावर प्रभावी आहे. अशा प्रकरणांमध्ये, तपास संस्थेला सत्राचा उल्लेख करून हजर राहण्यासाठी पुढील तारखेसाठी विचारले जाऊ शकते. नायडू यांनी यासाठी सर्वोच्च न्यायालयाच्या अनेक निर्णयांचा संदर्भही दिला.
काँग्रेस खासदारांनी वेल गाठल्याने गोंधळ
त्याचवेळी सकाळी राज्यसभेचे कामकाज सुरू झाले तेव्हा काँग्रेसचे 10 खासदार तपास यंत्रणांच्या कथित गैरवापराचा निषेध करत वेलमध्ये पोहोचले. यावेळी त्यांनी राज्यसभेतील विरोधी पक्षनेते मल्लिकार्जुन खर्गे यांचा अपमान केल्याचा आरोप केला.
यानंतर सुमारे अर्धा तास साडेअकरापर्यंत स्थगित करण्यात आली. तहकूब झाल्यानंतर राज्यसभेत पुन्हा चर्चा सुरू झाली तेव्हा नायडू यांनी संसदेच्या अधिवेशनादरम्यान खासदारांच्या विशेषाधिकारांवर विधान केले.
ईडीकडून समन्स आल्यानंतर खर्गे यांनी विरोध केला
4 ऑगस्ट रोजी राज्यसभेतील विरोधी पक्षनेते मल्लिकार्जुन खर्गे यांनी केंद्र सरकार केंद्रीय यंत्रणांचा गैरवापर करत असल्याचे सांगत नेत्यांवर ईडीच्या कारवाईचा मुद्दा उपस्थित केला होता. संसदेचे कामकाज सुरू असताना ईडीने त्यांनाही समन्स बजावले आहे.
असा सवाल उपस्थित करत ते म्हणाले की, त्यांना ईडीने बोलावणे योग्य आहे का? “आपण असेच चाललो तर आपली लोकशाही टिकेल का? आम्ही संविधानानुसार जाणार का? आम्हाला परावृत्त करण्यासाठी ते हे जाणूनबुजून करत आहेत. हे आम्हाला नष्ट करण्यासाठी आणि घाबरवण्यासाठी केले जात आहे, परंतु आम्ही घाबरणार नाही तर लढू.
MPs are not exempt from arrest in criminal cases during Parliament session , Naidu’s reply to Kharge
महत्वाच्या बातम्या
- CBI Raids : जम्मू – काश्मीरमध्ये 30 ठिकाणी छापे, 33 जणांवर गुन्हे; मात्र मेहबूबा, अब्दुल्लांच्या अटकेची अफवा!!
- अमित शहांकडून पोलखोल : काळ्या कपड्यांमध्ये काँग्रेसचे आंदोलन, हे तर तुष्टीकरणाचे राजकारण!!
- 2,790 कोटींचे मनी लॉड्रिंग, ईडीची कारवाई : Wazir-X क्रिप्टो करन्सी एक्सचेंजचे गोठविले 64.67 कोटी रुपये!!
- माध्यमांनी “परस्पर ठरविले” शिंदे – फडणवीस मंत्रिमंडळ; नव्या – जुन्यांची लावली “वर्णी”!!