वृत्तसंस्था
काठमांडू : प्रभू राम यांना नेपाळी म्हणणारे केपी ओली आज नेपाळचे नवे पंतप्रधान झाले आहेत. नेपाळचे राष्ट्रपती रामचंद्र पौडेल यांनी आज राष्ट्रपती कार्यालयात त्यांना पंतप्रधान म्हणून शपथ दिली. ओली यांनी भारत समर्थक समजले जाणारे शेर बहादूर देउबा यांच्यासोबत आघाडीचे सरकार स्थापन केले आहे.KP Oli Prime Minister of Nepal; After coming to power for the third time in 2 years, formed an alliance with pro-Indian Deuba
नेपाळचे माजी पंतप्रधान पुष्पकमल दहल उर्फ प्रचंड यांनी 12 जुलै रोजी आपल्या पदाचा राजीनामा दिला होता. काठमांडू पोस्टनुसार, ते संसदेत विश्वासदर्शक ठराव जिंकण्यात अपयशी ठरले. ते केवळ 1 वर्ष 6 महिने पंतप्रधान राहू शकले.
खरं तर, या महिन्याच्या सुरुवातीला, चीन समर्थक केपी शर्मा ओली यांच्या पक्ष सीपीएन-यूएमएलने पंतप्रधान प्रचंड यांच्या कम्युनिस्ट पार्टी ऑफ नेपाळसोबतची युती तोडली होती. यानंतर त्यांचे सरकार अल्पमतात आले. नेपाळच्या राज्यघटनेच्या कलम 100 (2) नुसार त्यांना एका महिन्यात बहुमत सिद्ध करायचे होते.
ते ते करू शकले नाहीत. फ्लोअर टेस्टमध्ये त्यांना 275 पैकी केवळ 63 खासदारांचा पाठिंबा मिळाला. नेपाळच्या नॅशनल असेंब्लीच्या 194 खासदारांनी त्यांच्या विरोधात मतदान केले. सरकार वाचवण्यासाठी त्यांना 138 खासदारांच्या पाठिंब्याची गरज होती.
नेपाळमध्ये दीड वर्षात तिसऱ्यांदा आघाडी सरकार स्थापन झाले
नेपाळमध्ये 20 नोव्हेंबर 2022 रोजी सार्वत्रिक निवडणुका झाल्या.
कोणत्याही पक्षाला बहुमत मिळाले नाही
प्रचंड यांनी सर्वात मोठ्या पक्ष ‘नेपाळी काँग्रेस’सोबत सरकार स्थापन केले.
केवळ 32 जागा जिंकणारे प्रचंड 25 डिसेंबरला पंतप्रधान झाले.
नेपाळी काँग्रेस आणि प्रचंड यांच्या पक्षातील युती मार्च 2024 मध्ये तुटली.
प्रचंड आणि केपी ओली यांनी मिळून सरकार स्थापन केले
1 जुलै 2024 केपी ओली प्रचंड यांना सोडून गेले
12 जुलै रोजी प्रचंड यांना संसदेत बहुमत सिद्ध करण्यात अपयश आले
15 जुलै रोजी केपी ओली यांनी नेपाळचे नवे पंतप्रधान म्हणून शपथ घेतली.
प्रभू राम नेपाळचे आहेत, असे म्हणणारे केपी शर्मा ओली कोण आहेत?
1952 मध्ये पूर्व नेपाळमध्ये जन्मलेल्या ओली यांनी शालेय शिक्षण पूर्ण केले नाही. ते चार वर्षांचे असताना त्यांच्या आईचे निधन झाले. त्यांचे संगोपन त्यांची आजी रम्या यांनी वयाच्या 12 व्या वर्षी झापा, नेपाळ येथे कम्युनिस्ट नेते रामनाथ दहल यांच्या मदतीने सुरू केले. येथे ते झापा बंडात सामील झाले.
झापा येथील एका मोठ्या जमीनदाराचा गळा चिरून खून करून या बंडाची सुरुवात झाली. बड्या जमीनदारांविरुद्ध हे बंड सुरू झाले. खरे तर 1964 मध्ये नेपाळचे राजा महेंद्र यांनी जमिनीच्या अधिकारात बदल केले. ज्या जमिनीवर ते वर्षानुवर्षे काम करत होते, त्या जमिनी छोट्या शेतकऱ्यांना देणे हा त्यांचा उद्देश होता. पण त्या मोठ्या जमीनदारांच्या मालकीच्या होत्या.
महेंद्र यांनी नेपाळच्या झापा जिल्ह्यातून याची सुरुवात केली. यावेळी छोट्या शेतकऱ्यांना जमिनी देण्यात आल्या. त्यानंतरच जमीनदार आणि त्यांच्या शेतात काम करणारे मजूर यांच्यात बंडखोरी सुरू झाली. दरम्यान, 22 वर्षीय केपी ओली यांच्यावर शेतकरी धरमप्रसाद ढकल यांच्या हत्येचा आरोप असून ते तुरुंगात गेले होते.
तोपर्यंत, ओली हे मार्क्स आणि लेनिन यांच्या विचारांनी प्रभावित झाले होते. 1966 पर्यंत त्यांनी नेपाळच्या कम्युनिस्ट राजकारणात प्रवेश केला होता. 1970 मध्ये, ओली वयाच्या 18 व्या वर्षी कम्युनिस्ट पक्षात सामील झाले आणि लवकरच त्यांना अटक करण्यात आली.
त्यांनी 14 वर्षे तुरुंगात काढली. मात्र, ते तुरुंगात असताना क्वचितच बोलले. तथापि, त्यांच्या जवळचे लोक म्हणतात की तुरुंगाने त्यांच्यावर खोल छाप सोडली. रॉयल माफी मिळाल्यानंतर 1980 च्या दशकात ओली यांची सुटका झाली.
1990 च्या दशकात, पंचायत राजवट रद्द करणाऱ्या लोकशाही चळवळीतील त्यांच्या प्रयत्नांमुळे ओली यांना लोकप्रियता मिळाली. पुढील काही वर्षांत, ते नेपाळी राजकारणातील एक प्रमुख व्यक्ती आणि कम्युनिस्ट पक्षातील एक महत्त्वाचे नेते बनले.
2015 मध्ये 597 पैकी 338 मते मिळवून ते पंतप्रधान म्हणून निवडून आले. तथापि, जुलै 2016 मध्ये नेपाळच्या कम्युनिस्ट पक्षाने (माओवादी-केंद्र) पाठिंबा काढून घेतल्याने आणि संसदेत अविश्वास प्रस्ताव गमावल्यानंतर ओली यांना राजीनामा द्यावा लागला.
2015 मध्ये नेपाळमध्ये नवीन संविधान लागू झाले, तेथील मधेशी लोक त्याविरोधात रस्त्यावर उतरले. या निषेधामागे भारताचा हात असल्याचा आरोप केपी ओली शर्मा यांनी केला. 2018 मध्ये ते पुन्हा प्रचंड यांच्यासोबत सत्तेत आले.
तीन वर्षांपूर्वी 2020 ची ही घटना आहे. नेपाळचे पंतप्रधान केपी शर्मा ओली यांनी एक वक्तव्य करून संपूर्ण नेपाळ आणि भारताला चकित केले. भानू जयंतीनिमित्त त्यांच्या निवासस्थानी आयोजित कार्यक्रमात बोलताना ओली म्हणाले, ‘भगवान राम भारतीय नव्हते, तर ते नेपाळी होते. खरी अयोध्या भारतात नाही तर नेपाळच्या बीरगंजमध्ये आहे. भारतावर सांस्कृतिक दडपशाहीचा आरोपही त्यांनी केला.
KP Oli Prime Minister of Nepal; After coming to power for the third time in 2 years, formed an alliance with pro-Indian Deuba
महत्वाच्या बातम्या
- नाव थॉमस मॅथ्यू, वय 20 वर्षे… डोनाल्ड ट्रम्प यांच्यावर गोळीबार करणाऱ्या हल्लेखोराची ओळख पटली!
- आंध्र प्रदेशचे माजी CM जगन रेड्डी यांच्याविरुद्ध FIR; टीडीपी आमदाराचा खुनाचा प्रयत्न केल्याचा आरोप
- ओवैसींबरोबर “डबल M” कार्ड खेळायला मनोज जरांगे तयार; पण प्रस्ताव – फ्रस्ताव नाही देणार!!
- तामिळनाडू बसपा प्रमुखाच्या हत्येतील आरोपींचे एन्काउंटर; पोलिसांच्या तावडीतून पळून जाताना ठार