तालिबान राजवटीत अफगाणिस्तान बेहाल : बजेटमध्ये 65 टक्के कपात; एका वर्षात 2,106 लोक ठार

 

वृत्तसंस्था

काबूल : अफगाणिस्तानात तालिबान सरकारला एक वर्ष पूर्ण झाले. अमेरिकन सैन्य गेल्यानंतरही येथील परिस्थिती अत्यंत गंभीर आहे. संकटग्रस्त अफगाणिस्तानातील 80 टक्के कुटुंबातील मुलांना उपाशी झोपावे लागते. एका अहवालानुसार, मुलांना एका वेळी एकच जेवण मिळत आहे. यामध्येही कुटुंबातील मुलींना मुलांपेक्षा कमी आहार मिळत आहे.

3 हजार अफगाण लोकांना पाकमध्ये निर्वासितांचा दर्जा नाही

अफगाणिस्तानची अर्थव्यवस्थाही डबघाईला आली आहे. अमेरिकेच्या उपस्थितीपासून राष्ट्रीय अर्थसंकल्पात 65 टक्के कपात करण्यात आली आहे. तालिबानला वर्षभरानंतरही मुलींच्या शिक्षणाबाबत कोणताही निर्णय घेता आलेला नाही. मुलींना प्राथमिक वर्गापर्यंतच शिक्षण मिळत आहे. वर्षभरात सुमारे अर्धा दशलक्ष लोकांनी अफगाणिस्तानातून पलायन केले असल्याची भीती संयुक्त राष्ट्राला वाटते. त्याचबरोबर पाकिस्तानात येणाऱ्या सुमारे तीन हजार अफगाण नागरिकांना अद्याप निर्वासितांचा दर्जा मिळालेला नाही.

पत्रकारांसाठी जगणे कठीण

अफगाणिस्तानातील संयुक्त राष्ट्र मिशनच्या अहवालानुसार, एका वर्षात 2,106 लोक मारले गेले. यातील बहुतांश हत्या काबूल आणि मजार-ए-शरीफमध्ये झाल्या आहेत. अफगाणिस्तानमध्ये, 80 टक्के महिला पत्रकारांनी तालिबान अंतर्गत काम सोडले. 173 पत्रकारांच्या अधिकारांचे उल्लंघन झाले. तालिबान सरकारने 122 पत्रकारांनाही अटक केली.

अमेरिकेने 56 हजार कोटी रुपयांचा निधी गोठवला

अमेरिकेने अफगाणिस्तानचा सुमारे 56 हजार कोटी रुपयांचा निधी गोठवला आहे. अफगाणिस्तान सेंट्रल बँकेचा हा निधी यूएस फेडरल रिझर्व्हमध्ये जमा केला जातो. मानवी हक्कांच्या बाबतीत तालिबानच्या खराब ट्रॅक रेकॉर्डमुळे अमेरिकेने हे केले आहे.

अल कायदाचा धोका अजूनही कायम

अमेरिकेची गुप्तचर संस्था सीआयएने अलीकडेच काबूलमध्ये अल-कायदाचा म्होरक्या अल-जवाहिरीला ड्रोन हल्ल्यात ठार मारले. अमेरिकेने काबूलमध्ये केलेली ही कारवाई प्रत्यक्षात अल कायदाचे नेटवर्क अफगाणिस्तानात कार्यरत असल्याची पुष्टी करते.

सीआयएने नुकत्याच दिलेल्या अहवालात अल-कायदाच्या कारवाया मोठ्या प्रमाणात आटोक्यात आल्याचे नमूद करण्यात आले आहे. पण जवाहिरी मारला गेल्यानंतर सैफ अल-अदेल सक्रिय झाल्याचे दहशतवादविरोधी यंत्रणांचे म्हणणे आहे. लवकरच सैफ अल कायदाची कमान हाती घेऊ शकतो. सैफला मारणे अमेरिकन एजन्सींना अवघड जाऊ शकते. सैफ सध्या इराणमध्ये आश्रय घेत आहे.

अमेरिकेच्या सोफान ग्रुपचे दहशतवादविरोधी तज्ञ कॉलिन क्लार्क म्हणतात की अल-कायदाचा अंत स्वीकारणे खूप घाईचे आहे. तालिबान सरकार सध्या अल-कायदाला पाठिंबा देणे बंद करेल, अशी शक्यता दिसत नाही. पेंटागॉनच्या एका वरिष्ठ अधिकाऱ्याचे म्हणणे आहे की, अमेरिकेचे अध्यक्ष बिडेन यांनी गेल्या वर्षी अफगाणिस्तानातून सैन्य मागे घेण्याचे पाऊल चुकीचे होते.

एक-दोन वर्षांत अल-कायदा पुन्हा एकत्र येऊन अमेरिकेवर हल्ला करू शकते, अशी भीती त्याला वाटत होती. दुसरीकडे, अमेरिकेचे रिपब्लिकन खासदार अजूनही अफगाणिस्तानातून सैन्य मागे घेण्याच्या निर्णयाला विरोध करत आहेत. जवाहिरी मारला गेला असला तरी अल-कायदाचा धोका कायम असल्याचे त्याचे म्हणणे आहे. अप्रत्यक्षपणे अमेरिका अजूनही तिथेच असल्याचा दावा लोकशाहीवादी कायदेतज्ज्ञ करतात.

Afghanistan under Taliban rule 65 percent cut in budget; 2,106 people killed in one year