वृत्तसंस्था
वॉशिंग्टन डीसी : US Warns अमेरिकेने भारताला चीनच्या दुहेरी रणनीतीबद्दल इशारा दिला आहे. पेंटागनच्या 2025 च्या अहवालानुसार, चीन एका बाजूला भारतासोबत प्रत्यक्ष नियंत्रण रेषेवर (LAC) तणाव कमी करण्याचा प्रयत्न करत आहे, तर दुसऱ्या बाजूला पाकिस्तानसोबत लष्करी सहकार्य वाढवत आहे.US Warns
अहवालात म्हटले आहे की, ऑक्टोबर 2024 मध्ये भारत आणि चीनने LAC वरील उर्वरित संघर्षग्रस्त भागातून माघार घेण्यावर सहमती दर्शवली होती. तथापि, पेंटागनचे मूल्यांकन आहे की चीनचा उद्देश भारतासोबतचे संबंध सामान्य करून त्याला अमेरिकेच्या अधिक जवळ जाण्यापासून रोखणे हा आहे.US Warns
अहवालात असेही नमूद केले आहे की, भारत-चीन दरम्यान विश्वासाची कमतरता अजूनही कायम आहे. दोघांमध्ये अरुणाचल प्रदेशावरून असलेला वाद एक मोठा मुद्दा आहे.US Warns
- फडणवीस सरकारचा निर्णय; नगराध्यक्षांना नगरपरिषदां मध्ये सदस्यत्व आणि मताचाही अधिकार; नेमका अर्थ काय??
चीन अरुणाचलला आपला भाग असल्याचे सांगत आला आहे, जी भारताच्या सार्वभौमत्वाला थेट आव्हान आहे. बीजिंग अरुणाचलच्या मुद्द्याला तैवान आणि दक्षिण चीन समुद्राच्या बरोबरीने महत्त्व देते.
चीन पाकिस्तानला सातत्याने शस्त्रे पुरवत आहे
पेंटागॉनने पाकिस्तानमध्ये चीनच्या वाढत्या लष्करी भूमिकेबद्दल चिंता व्यक्त केली आहे. अहवालानुसार, चीनने 2020 पासून आतापर्यंत पाकिस्तानला 36 J-10C लढाऊ विमाने दिली आहेत.
याशिवाय, दोन्ही देश मिळून JF-17 फायटर जेट्स बनवत आहेत. पाकिस्तानला चिनी ड्रोन आणि नौदल उपकरणे देखील मिळत आहेत.
डिसेंबर 2024 मध्ये चीन आणि पाकिस्तानने संयुक्त दहशतवादविरोधी लष्करी सरावही केला. अहवालात असेही म्हटले आहे की, भविष्यात पाकिस्तानमध्ये चिनी लष्करी तळ तयार होऊ शकतात, ज्यामुळे भारताच्या सीमेवर चीनची उपस्थिती वाढेल.
अहवालानुसार, भारताशी संबंधित आघाडी पाहणाऱ्या चीनच्या वेस्टर्न थिएटर कमांडने 2024 मध्ये उंच प्रदेशात विशेष लष्करी सराव केले.
बांगलादेशात लष्करी तळ बनवू इच्छितो चीन
चीनची पीपल्स लिबरेशन आर्मी (PLA) बांगलादेश आणि पाकिस्तानसह जगातील 21 देशांमध्ये नवीन लष्करी तळ उभारण्याच्या योजनेवर काम करत आहे. याचा उद्देश चीनच्या नौदल आणि हवाई दलाला दूरच्या देशांमध्ये ऑपरेशन्स करण्यास मदत करणे आणि तेथे सैन्य तैनात करणे हा आहे.
ही माहिती अमेरिकेच्या संरक्षण विभाग ‘पेंटागॉन’च्या अहवालात समोर आली आहे. पीएलएला अशा क्षेत्रांमध्ये सर्वाधिक रस आहे, जिथून जगातील महत्त्वाचा सागरी व्यापार जातो, जसे की मलक्का सामुद्रधुनी, होर्मुझ सामुद्रधुनी आणि आफ्रिका व मध्य पूर्वेतील काही सामरिक ठिकाणे.
तज्ज्ञांनुसार, चीनचे हे परदेशी लष्करी तळ केवळ लष्करी मदतीसाठीच नव्हे, तर गुप्त माहिती गोळा करण्यासाठीही वापरले जाऊ शकतात. असे लॉजिस्टिक नेटवर्क अमेरिका आणि त्याच्या मित्र राष्ट्रांच्या सैन्याच्या हालचालींवर लक्ष ठेवण्यास मदत करू शकते.
चीन कमांड आणि कंट्रोल सिस्टीमही मजबूत करत आहे
अहवालानुसार, या कृती बहुतेक गुप्त आणि तांत्रिक पद्धतीने केल्या जातील, ज्या यजमान देशांना शोधणे कठीण होईल. यामुळे चीनला अमेरिका आणि त्याच्या भागीदार देशांच्या लष्करी हालचालींची अधिक चांगली माहिती मिळू शकेल.
यासोबतच, चीन आपल्या परदेशी लष्करी संरचनेसाठी कमांड आणि कंट्रोल सिस्टीम देखील मजबूत करत आहे, जेणेकरून दूरवरच्या भागांमधील आपले तळ अधिक चांगल्या प्रकारे चालवता येतील.
तज्ञांचे मत आहे की चीनचे हे पाऊल जागतिक स्तरावर आपली लष्करी ताकद आणि प्रभाव वाढवण्याच्या दिशेने एक मोठा प्रयत्न आहे.
अमेरिकन संसद चीनच्या सामर्थ्यावर अहवाल तयार करते
गेल्या २५ वर्षांपासून अमेरिकन संसद संरक्षण विभागाकडून (पेंटागॉन) दरवर्षी एक अहवाल तयार करून घेत आहे, ज्यात चीनच्या लष्करी सामर्थ्यावर आणि त्याच्या रणनीतीवर लक्ष ठेवले जाते. या अहवालांमध्ये चीन आपली सेना कशी मजबूत करत आहे आणि आपली जागतिक भूमिका कशी वाढवत आहे, हे सांगितले आहे.
अहवालानुसार, सध्या चीनच्या सैन्याचे मुख्य लक्ष ‘फर्स्ट आयलंड चेन’वर आहे. ही आयलंड चेन जपानपासून मलेशियापर्यंत पसरलेला समुद्री प्रदेश आहे.
चीन याला आशियामध्ये आपल्या सामरिक हितांचे केंद्र मानतो. पण जसजसा चीन आर्थिक आणि लष्करीदृष्ट्या शक्तिशाली होत आहे, त्याच्या सैन्याला जगभरात ताकद दाखवण्यायोग्य बनवण्याची तयारीही वेगवान होत आहे.
अमेरिका म्हणाला- आमचा उद्देश चीनला कमी लेखणे नाही
अमेरिकेचे म्हणणे आहे की, चीनला कमी लेखणे हा त्याचा उद्देश नाही, तर या प्रदेशात कोणताही देश अमेरिका किंवा त्याच्या मित्र राष्ट्रांवर वर्चस्व गाजवू नये हे सुनिश्चित करणे आहे. यासाठी अमेरिका ताकदीच्या जोरावर शांतता राखू इच्छितो.
अहवालात असेही म्हटले आहे की, चीनची सेना स्वतःला अमेरिकेसारख्या ‘मजबूत शत्रू’च्या तुलनेत तयार करत आहे. चीनचे लक्ष्य आहे की, त्याने अमेरिकेला जगातील सर्वात शक्तिशाली शक्ती म्हणून मागे टाकावे. यासाठी तो संपूर्ण देशाची ताकद पणाला लावणारी रणनीती अवलंबत आहे, ज्याला तो ‘नॅशनल टोटल वॉर’ म्हणतो.
चीनने गेल्या काही वर्षांत अणुबॉम्ब, लांब पल्ल्याच्या क्षेपणास्त्र प्रणाली, नौदल, सायबर आणि अंतराळ क्षमतांमध्ये वेगाने वाढ केली आहे. 2024 मध्ये, ‘व्होल्ट टायफून’ सारख्या चीनी सायबर हल्ल्यांनी अमेरिकेला लक्ष्य केले, ज्यामुळे अमेरिकेच्या सुरक्षेला थेट आव्हान मिळाले.
2027 पर्यंत चीनी सैन्याने तीन मोठी उद्दिष्ट्ये ठेवली आहेत
अहवालात म्हटले आहे की, राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या नेतृत्वाखाली अमेरिका-चीन संबंधांमध्ये अलिकडच्या वर्षांत काही सुधारणा झाली आहे. अमेरिका दोन्ही देशांच्या सैन्यांमध्ये संवाद वाढवू इच्छितो, जेणेकरून संघर्ष टाळता येईल आणि परिस्थिती नियंत्रणात राहील.
यासोबतच अमेरिका हे देखील स्पष्ट करतो की, तो इंडो-पॅसिफिक क्षेत्रात आपल्या हितांचे रक्षण करण्यासाठी नेहमीच तयार राहील. अहवालानुसार, चीनने 2027 पर्यंत आपल्या सैन्याला या क्षमतेचे बनवण्याचे लक्ष्य ठेवले आहे की ते-
तैवानविरुद्ध निर्णायक विजय मिळवू शकेल.
अणु आणि सामरिक क्षेत्रात अमेरिकेला संतुलित करू शकेल.
आशियातील इतर देशांवर दबाव निर्माण करू शकेल.
चीन, तैवानवर कब्जा करण्यासाठी अनेक पर्यायांवर काम करत आहे
पीएलए (PLA) तैवानला जबरदस्तीने चीनमध्ये समाविष्ट करण्यासाठी अनेक पर्यायांवर काम करत आहे, ज्यात समुद्रातून हल्ला, क्षेपणास्त्र हल्ला आणि तैवानची नाकेबंदी यांचा समावेश आहे.
2024 मध्ये चीनने असे अनेक लष्करी सराव केले, ज्यामध्ये तैवान आणि आसपासच्या प्रदेशांवर हल्ले आणि अमेरिकन सैन्याला लक्ष्य करण्याच्या परिस्थितींचा समावेश होता. या हल्ल्यांची मारक क्षमता 1500 ते 2000 सागरी मैलांपर्यंत असू शकते.
चीनची राष्ट्रीय रणनीती
चीनचे मोठे उद्दिष्ट आहे ‘2049 पर्यंत चिनी राष्ट्राचे पुनरुत्थान’. या अंतर्गत तो अशी महासत्ता बनू इच्छितो, ज्याचे सैन्य जगात कुठेही लढण्यास आणि जिंकण्यास सक्षम असेल.
US Warns India China Double Strategy VIDEOS
महत्वाच्या बातम्या
- Raj Thackeray : अचानक बडव्यांशी हातमिळवणी कशी केली? आशिष शेलार यांचा राज ठाकरे यांना सवाल
- बेकायदेशीर ऊस गाळप प्रकरणी माजी आमदार हर्षवर्धन पाटील यांच्या साखर कारखान्याला ₹११ कोटींचा दंड
- मुंबईला महाराष्ट्रापासून तोडणाऱ्यांचा राजकीय खात्मा करणार, उद्धव ठाकरे यांचा हल्लाबाेल
- जणू रशिया आणि युक्रेनची युती! ठाकरे बंधूंची खिल्ली उडवत देवेंद्र फडणवीस यांचा माध्यमांना टाेला