वृत्तसंस्था
मॉस्को : रशिया – युक्रेन युद्धाच्या पार्श्वभूमीवर रशियाचे अध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन यांनी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांना रशिया भेटीचे निमंत्रण दिले आहे. रशियाच्या दौऱ्यावर असलेले परराष्ट्र मंत्री एस. जयशंकर यांनी बुधवारी राष्ट्राध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन यांची भेट घेतली. यावेळी दोन्ही नेत्यांनी युक्रेन युद्धासह विविध मुद्द्यांवर चर्चा केली. परराष्ट्र मंत्र्यांच्या भेटीतच राष्ट्राध्यक्ष पुतिन यांनी पंतप्रधान नरेंद्र मोदींना पुढील वर्षी रशियाला भेट देण्याचे निमंत्रण दिले आहे.Invitation to PM Modi to visit Russia; External Affairs Minister Jaishankar – Putin meeting sealed!!
पुतिन जयशंकर यांना म्हणाले, आम्हाला आमचे मित्र पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांना रशियात पाहायला आवडेल. जागतिक अस्थिर वातावरणात रशिया आणि भारताचे संबंध अधिक दृढ होत आहेत. भारताने विकासाचा मोठा पल्ला गाठला आहे.
पुतीन म्हणाले की, युक्रेन युद्धातील परिस्थितीबाबत आपण पंतप्रधान नरेंद्र मोदींना अनेकदा माहिती दिली आहे. मोदींनी या संकटावर शांततापूर्ण तोडगा काढण्यासाठी अनेक मोलाच्या सूचना केल्या आहेत. पुढील वर्षी होणाऱ्या सार्वत्रिक निवडणुकांमुळे भारताचे कॅलेंडर व्यस्त दिसते. मात्र, जो कोणी जिंकेल, त्यानंतरही रशिया आणि भारत यांच्यातील संबंध स्थिर राहतील.
UNSC मध्ये भारताच्या स्थायी जागेसाठी रशियाचा पाठिंबा
परराष्ट्रमंत्री एस. जयशंकर यांनी बुधवारी रशियाचे परराष्ट्र मंत्री सर्गेई लॅव्हरोव्ह यांची भेट घेतली. दोघांमध्ये द्विपक्षीय बैठक झाली. यादरम्यान लॅव्हरोव्ह यांनी संयुक्त राष्ट्रांच्या सुरक्षा परिषदेत भारताच्या स्थायी जागेचे समर्थन केले. ते म्हणाले- G20 चे अध्यक्षपद भूषवून भारताने आपल्या परराष्ट्र धोरणाची ताकद सिद्ध केली. याआधी मंगळवारी जयशंकर यांनी मॉस्कोमध्ये भारतीय समुदायाच्या लोकांची भेट घेतली होती.
जयशंकर म्हणाले होते- गेल्या ७०-८० दशकात रशिया आणि भारतात अनेक बदल झाले. आंतरराष्ट्रीय स्तरावरही राजकारण बदलले, पण दोन्ही देशांमधील संबंध स्थिर राहिले.
परराष्ट्र मंत्री भारतीय समुदायाला म्हणाले – माझ्यासाठी दोन्ही देशांमधील संबंध विशेष आहेत ते म्हणजे 1950 नंतर, गेल्या 70-80 वर्षांत जगात अनेक मोठे बदल झाले. सोव्हिएत युनियनचे रशियात रूपांतर झाले. भारताचाही विविध क्षेत्रात विकास झाला. दरम्यान, आंतरराष्ट्रीय राजकारणात भारत-रशिया संबंध असेच आहेत ज्यात कोणताही बदल झालेला नाही.
भारत आणि रशियाच्या परराष्ट्र मंत्र्यांची या वर्षातील ही 7वी वेळ आहे. याआधी जी-20 शिखर परिषदेदरम्यानही दोन्ही नेत्यांची भेट झाली होती. त्यानंतर रशियाच्या राष्ट्राध्यक्षांच्या जागी परराष्ट्र मंत्री सर्गेई लॅव्हरोव्ह या परिषदेला उपस्थित होते.
पंतप्रधान मोदी स्वतः रशियात का गेले नाहीत?
भारत आणि रशिया यांच्यातील वार्षिक शिखर परिषदेत पंतप्रधान नरेंद्र मोदी सहभागी न होण्याची ही दुसरी वेळ आहे. वास्तविक, दोन्ही देशांमध्ये दरवर्षी वार्षिक परिषद असते. या काळात एका देशाचे नेते दुसऱ्या देशाला भेट देतात. शिखर परिषदेचे ठिकाण एकदा भारत आणि एकदा रशिया आहे.
रशिया आणि भारत यांच्यात आतापर्यंत 21 वार्षिक शिखर परिषदा झाल्या आहेत. शेवटची शिखर परिषद 2021 मध्ये झाली होती, जेव्हा पुतिन भारत भेटीवर आले होते. 2022 मध्ये युक्रेन युद्ध सुरू झाल्यानंतर पंतप्रधान मोदी रशियाला गेले नाहीत. यानंतर, या वर्षी सप्टेंबरमध्ये रशियाचे राष्ट्राध्यक्ष पुतीन देखील जी-20 साठी भारतात आले नाहीत.
पण अमेरिकेच्या निर्बंधांचा सामना करत असलेल्या रशियाला भेट न देऊन पंतप्रधान मोदी पाश्चिमात्य देशांना संकेत देत आहेत, तर जयशंकर यांचा दौरा रशियाला एक संकेत आहे की दिल्लीने आपला जुना सामरिक भागीदार सोडलेला नाही.